«رحیم زارع»، نماینده مجلس شورای اسلامی، روز دوشنبه ۱۰شهریور۱۴۰۴ تنها دقایقی پس از پخش زنده تصاویر «سلام نظامی» بازیکنان تیم فوتبال ایران به سرود جمهوری اسلامی پیش از آغاز بازی مقابل تیم ملی هند، به خبرگزاری «ایرنا» گفت: «این حرکت به دشمنان ما نشان میدهد که ملت، همواره پشت سر رهبر انقلاب و در کنار ارزشهای ایران اسلامی ایستادهاند. امیدوارم همه ورزشکاران ما روحیه تعهد، احترام به شهدا و پایبندی به ارزشهای انقلاب را سرلوحه کار خود قرار دهند.»
ایران وایر - این نماینده مجلس، چنین حرکتی را «نمادی از درک عمیق» بازیکنان تیم فوتبال از آنچه «ایمان»، «اتحاد» و «قرار گرفتن در یک جبهه واحد برای اعتلای ایران اسلامی» خوانده، دانسته است.
چرا همسویی و همراهی بازیکنان با سرود جمهوری اسلامی برای حکومت، اینچنین پراهمیت شده است؟
بازیکنانی که در روزهای جنگ ۱۲روزه جمهوری اسلامی و اسراییل سنگینترین روزه سکوت را گرفته بودند، حالا چگونه به سرود جمهوری اسلامی ادای احترام میکنند؟
***
پرده اول؛ سرود، سکوت، انگلیس
دوشنبه ۳۰آبان۱۴۰۱، ورزشگاه «الریان» شهر دوحه در قطر. دقایقی پیش از آغاز دیدار تیمهای ایران و انگلیس، تعدادی از بازیکنان تیم فوتبال ایران تصمیم میگیرند در همصدایی با کشتهشدگان و آسیبدیدههای جنبش سراسری «زن، زندگی، آزادی» در ایران، با سرود جمهوری اسلامی همخوانی نکنند.
این، تصمیم همه بازیکنان نبود. هرچند که دقایقی پیش از شروع بازی میان گروهی از بازیکنان و سه کاپیتان تیم ملی بر سر همخوانی کردن و همخوانی نکردن با سرود حکومتی، اختلاف نظرهایی بود. پیشاز آن و در هفتههای قبلتر، بازیکنان تیم ملی فوتبال ساحلی، والیبال نشسته، تیم ملی فوتسال زنان، تیم ملی بسکتبال زنان و ملیپوشهای واترپلو ایران نیز، با این سرود همخوانی نکرده بودند.
سه کاپیتان تیم میگویند که «نباید وارد سیاست شد» و گروهی کثیرتر، مخالف این موضع هستند.
تیم فوتبال با نتیجه ۶ بر ۲ مقابل انگلیس شکست میخورد.
پرده دوم؛ توجیه، تنبیه، ولز
شنبه ۵آذر۱۴۰۱ و یک روز پس از بازی تیم فوتبال مقابل تیم ملی ولز در جامجهانی ۲۰۲۲. رسانههای ورزشی ایران از پیروزی شب گذشته مینویسند و بازیکنان تیم ایران تا حدودی هم شکست در بازی اول را فراموش کردهاند و هم جلسه عجیب و غیرقابل پیشبینی شب قبل از مسابقه را.
خبرگزاری «CNN» در گزارش نخستی که همان روز یعنی ۵آذر۱۴۰۱ از وضعیت اردوی تیم ایران در هتل مجلل «الریان» منتشر کرد، نوشت: «دهها افسر اطلاعاتی سپاه پاسداران در دوحه حضور دارند و تمامی رفتارها و حرکات بازیکنان تیم فوتبال را زیر نظر گرفتهاند. آنها یک روز پیش از بازی ایران و ولز با بازیکنان تیم ملی ایران جلسهای برگزار کردند. آنها را توجیه و تهدید کردند که در صورت همخوانی نکردن مجدد با سرود ملی، خودشان و خانوادههایشان در ایران، در معرض بازداشت قرار خواهند گرفت.»
این گزارش، دو بار دیگر، یک روز پیش و یک روز پس از بازی با آمریکا، براساس اطلاعاتی جدید بهروزرسانی شد.
پرده سوم؛ تهدید، دروغ، اسم علی کریمی
پنجشنبه ۳آذر۱۴۰۱، یکی از سالنهای اجتماعات هتل الریان شهر دوحه. بازیکنان و مربیان از آخرین تمرین برگشتهاند و به آنها گفته شده باید در جلسهای ویژه شرکت کنند.
سخنرانهای جلسه، سر تیمهای ماموران امنیتی هستند که بازیکنان تیم در روزهای گذشته، چهرهشان را در هتل، محل تمرین، اتوبوس تیم، در رختکن و حتی در زمان صرف غذا دیدهاند. جلسه چندان دوستانه آغاز نمیشود. بخشهایی از گزارش CNN که بعدها اطلاعاتی تکمیلی به آن اضافه شد، به بخش نخست سخنرانیها اختصاص دارد؛ تهدید و ارعاب بازیکنان برای همخوانی با سرود ملی.
دقایقی بعد اما فضا تغییر میکند. ابتدا صحبت از «علی کریمی» پیش کشیده میشود؛ بازیکن سابق تیم ملی که از ابتدای اعتراضات سراسری، در شبکههای اجتماعی بهتندی از حکومت انتقاد میکند. مامور امنیتی مدعی میشود که علی کریمی پیشاز این ویلای شخصی خود را فروخته، پولهایش را تبدیل به دلار کرده و از ایران رفته و حالا ماموریت دارد بازیکنان تیم ملی را برای ایستادن مقابل حکومت تحریک کند.
ماموران امنیتی حتی ادعا میکنند که علی کریمی از سرویسهای جاسوسی خارج از کشور برای حمایت از آنچه آنها «اغتشاشات» مینامند، پول دریافت کرده است.
پساز این، دو کاپیتان وقت تیم ملی، صحبتهای ماموران امنیتی را تایید میکنند و حتی میگویند که اسنادی مبنیبر فروش ویلای علی کریمی را دیدهاند.
علی کریمی در گفتوگویی اختصاصی با «ایرانوایر» که ۱۹مهر۱۴۰۳ منتشر شد، با ارائه دلایل و مدارک، ادعاهای حکومت مبنیبر فروش خانه و اموالش را تکذیب کرد. او به ایرانوایر گفته بود که خانهاش هنوز تحت نظر نیروهای امنیتی سپاه پاسداران است.
پرده چهارم؛ حواله، دلار، سکه، سرود
دوشنبه ۷آذر۱۴۰۱، سالن ویژه ضیافتهای هتل الریان. «محمد مخبر»، معاون اول وقت رییسجمهور و «حمید سجادی»، وزیر ورزش و جوانان وقت دولت «ابراهیم رئیسی»، مهمان بازیکنان و مربیان تیم ملی هستند.
محمد مخبر بازیکنان را غافلگیر میکند. او «حوالههای واردات خودرو» که پیشاز این قولش را به «مهدی طارمی» و «علیرضا جهانبخش» داده بود، به بازیکنان هدیه میدهد. پساز آن، حمید سجادی برای پیروزی مقابل ولز به هر بازیکن، پاداش ۲۰ هزار دلاری در پاکت و بهصورت نقدی تقدیم میکند. «مهدی تاج»، رییس فدراسیون فوتبال برای بازیکنان خبر ویژهای دارد؛ ۱۰ سکه اهدایی «ابراهیم رئیسی» به هر بازیکن. این پاداشی بود برای همخوانی سرود جمهوری اسلامی در بازی با ولز.
یک روز بعد یعنی سهشنبه ۸آذر۱۴۰۱، تیم فوتبال ایران مقابل تیم ملی آمریکا با نتیجه یک بر صفر شکست میخورد و از جامجهانی حذف میشود.
پرده آخر؛ شماره شدن خودرو، سلام نظامی، همبستگی با رهبر
دوشنبه ۱۱تیر۱۴۰۳ روزنامه «شرق» در گزارشی، به چرایی بیمیلی بازیکنان تیم فوتبال ایران برای حضور در تبلیغات ریاست جمهوری میپردازد. این روزنامه، عدم حمایت بازیکنان این تیم از نامزدها را در دو علت اصلی میبیند؛ «نامزدهای ریاستجمهوری میدانند بازیکنان تیم ملی دیگر محبوبیت بالایی ندارند»، «بازیکنان تیم، تا زمان حل نشدن مشکل حوالههای خودرو، از سیاست دوری میکنند.»
رسانههای ایران، آذر۱۴۰۲ خبر دادند که دیوان عدالت اداری، مصوبه واردات خودروهای فوتبالیستها را باطل کرده است.
سردار «کمال هادیانفر»، رییس «پلیس راهور»، روز ۱۸آذر در پاسخ به چرایی پلاک نشدن خودروهای وارداتی بازیکنان تیم فوتبال به خبرنگاران گفته بود: «تا مصوبه صریح دولت را نبینیم، اجازه پلاک شدن خودروهای وارداتی توسط بازیکنان تیم ملی فوتبال را نمیدهیم.»
رسانههای ایران تیر۱۴۰۴، سکوت مهدی تاج، رییس فدراسیون فوتبال و همچنین برخی از بازیکنان تیم فوتبال در قبال حملات اسراییل به ایران را سوالبرانگیز خوانده و مدعی شده بودند که هریک بهدلیلی در قبال این مساله خاموش ماندهاند؛ مهدی تاج از بیم از دست دادن جایگاه خود در کنفدراسیون فوتبال آسیا و بازیکنان تیم ملی بهدلیل توقیف خودروهای وارداتیشان.
خبرگزاری «تابناک» جمعه ۳۱مرداد۱۴۰۴، از «شمارهگذاری خودروهای وارداتی بازیکنان تیم فوتبال» خبر داد و نوشت باوجود مخالفتهای دستگاههای ذیربط، خودروهای لاکچری بازیکنان شمارهگذاری شدهاند.
«رحیم زارع»، نماینده مجلس شورای اسلامی، دوشنبه ۱۰شهریور۱۴۰۴ به خبرنگاران گفت که سلام نظامی بازیکنان تیم فوتبال، پیام اتحاد، همبستگی، ایستادن پشت رهبر و کنار انقلاب اسلامی است.