جان ارزان دانشجویان؛ مرگ به دلیل سقوط، انفجار و پایان خودخواسته زندگی
ایران وایر - «خبرنامه امیرکبیر» گزارش داده در کمتر از یک ماه و نیم پس از آغاز سال تحصیلی جدید در دانشگاه‌های ایران دست‌کم هفت دانشجو جان خود را ازدست‌داده‌اند.
در آخرین حادثه تلخ رخ‌داده برای دانشجویان کشور، «مبینا حمصیان» دانشجوی رشته معماری دانشگاه یزد و اهل اصفهان براثر سقوط از ارتفاع دچار مرگ مغزی شد و جان خود را از دست داد.
پیش‌تر گزارش‌هایی از مرگ سه دانشجو در سانحه اتوبوس دانشگاه سمنان، یک دانشجو براثر انفجار در آزمایشگاه دانشگاه تهران و دو مرگ مشکوک یکی در دانشگاه آزاد تبریز و دیگری در دانشگاه آزاد یزد در منابع مستقل دانشجویی منتشرشده بود. از دانشجویان جان‌باخته در این چهل روز چه می‌دانیم؟
**
دانشجویان رشته معماری با عنوان درسی «برداشت از بناهای تاریخی» آشنا هستند. درسی که در آن جزییات سه‌بعدی یک بنای تاریخی با استفاده از ابزارهای مختلف به نقشه‌های دوبعدی مانند پلان، نما و مقطع تبدیل می‌شود. «مبینا حمصیان»، 7آبان۱۴۰۴ در جریان برگزاری این کلاس عملی دچار سانحه شده و به کما رفت.
به گفته یک منبع آگاه مبینا در یکی از خانه‌های سنتی بلوار «بسیج» در یزد از بام ساختمان به داخل نورگیر سقوط کرد و به علت ضربه شدید به سر به کما رفت.
یک شاهد عینی به خبرنامه امیرکبیر گفته است که مبینا قربانی «عدم رعایت استانداردهای ایمنی در محل برگزاری درس عملی» شده است.
بررسی‌های ایران‌وایر نشان می‌دهد این اظهارات کاملا درست است و در اغلب دانشگاه‌ها در رشته‌های فنی، استانداردهای ایمنی لازم در زمان برگزاری کلاس‌ها وجود ندارد.
«رضا» فعال دانشجویی و از دانشجویان رشته معماری در دانشگاه همدان به ایران‌وایر می‌گوید:«ما در تمام دوران تحصیل برای گرفتن تجهیزات حفاظتی کافی چالش داشتیم. حتی کلاه ایمنی که یکی از ابتدایی‌ترین ابزارهای ایمنی بود به تعداد بچه‌ها نبود و کسانی که خیلی نگران بودند خودشان یکسری تجهیزات ایمنی مثل کلاه دستکش، کفش ایمنی، طناب نگه‌دارنده را می‌خریدند.»
یک هفته بعد از حادثه‌ای که مبینای جوان را به کما برد کادر درمان بیمارستان «رهنمون» در یزد به نزدیکان او گفتند او براثر شدت ضربه دچار «مرگ مغزی» شده و بازگشت از این خواب طولانی ناممکن است.
ایران‌وایر مطلع شده است که نزدیکان او کبد و کلیه‌هایش را به بیماران نیازمند و در انتظار پیوند اهدا کردند.
تصاویر منتشرشده از وداع خانواده مبینا با او پیش از اعزام برای اهدای عضو منقلب کننده و غم‌انگیز است. پیکر او ۱۳آبان۱۴۰۴ به بیمارستان شهید صدوقی یزد اعزام شد تا با اهدای عضو جان چند بیمار را نجات دهد.
روابط عمومی دانشگاه یزد نیز با صدور اطلاعیه‌ای ضمن ابراز تاسف از وقوع این سانحه اعلام کرد: «از لحظات نخست حادثه، پیگیری‌های لازم از طریق دانشگاه علوم پزشکی و بیمارستان شهید رهنمون انجام‌گرفته و تیم تخصصی پزشکی برای درمان دانشجو تشکیل‌شده است. اقدامات درمانی همچنان ادامه دارد و دانشگاه تمامی توان خود را برای حمایت از خانواده دانشجو و بررسی ابعاد حادثه به کار گرفته است.»
رضا دانشجوی هم رشته مبینا حمصیان می‌گوید: «ذره‌ای احساس مسوولیت در بیانیه منتشرشده از طرف دانشگاه وجود ندارد. هیچ اظهار شرمندگی از بابت امکانات اندک یا عذرخواهی بابت قصور دانشگاه برای عدم تامین استانداردهای ایمنی نیست. همه‌چیز خلاصه‌شده به کارهایی که کادر درمان باید انجام بدهند. شما اگر مسوولیت‌پذیر بودید این اتفاق اصلا نمی‌افتاد که این خانواده این‌طور داغدار دختر جوانشان بشوند.»د.
تصادف اتوبوس دانشجویان علوم پزشکی سمنان
«اسم این اتفاق‌ها دیگر سانحه نیست. سانحه یعنی شما داری رد می‌شوی ماشین تصادفا با تو برخورد می‌کند. این دانشجوهای بی‌نوا صدها بار قبل از وقوع این فاجعه درباره ناایمن بودن جاده و خودروهایی که برای حمل‌ونقل دانشجویان استفاده می‌شود اعتراض کرده بودند، کدام سانحه؟»
این جملات را «مهری» با خشمی فروخورده بیان می‌کند. یکی از دانشجویان علوم پزشکی سمنان که سه تن از همکلاسی‌هایش را بامداد روز سه‌شنبه هشتم مهرماه ۱۴۰۴ از دست داد.
ماجرا از چه قرار بود؟
صبح 8مهر۱۴۰۴ اتوبوس حامل دانشجویان دانشکده پیراپزشکی «سرخه» با یک تریلی در محور سمنان- سرخه تصادف کرد. در این تصادف دو دانشجوی دختر به نام‌های «نرگس فتحی‌نژاد» ۲۰ساله و «زینب شعنی» ۲۵ ساله» و «فاطمه شیرازی» کشته‌شده و ۱۴ دانشجو مصدوم شدند.
مهری دانشجوی دانشکده پیراپزشکی سرخه است. دانشکده‌ای زیرمجموعه دانشگاه علوم پزشکی سمنان که مشخص نیست بر چه اساسی ساختمانش در منطقه‌ای حادثه‌خیز بناشده و از دانشگاه اصلی بسیار دور است.
مهری می‌گوید: «اتوبوسی که ما را جابه‌جا می‌کرد همیشه نقص فنی داشت. ما بارها اعتراض کرده بودیم حتی بعضی بچه‌ها شهادت داده بودند راننده اعتیاد دارد و خیلی وقت‌ها چرت می‌زند اما هیچ‌کس جدی نگرفت.»
«محمدصادق اکبری» رییس کل دادگستری استان سمنان نیز خواب‌آلودگی راننده را علت اصلی تصادف دانست.
انفجار در دانشکده فنی دانشگاه تهران
دهم مهرماه۱۴۰۴ ویدیوهایی از انفجاری بزرگ در آزمایشگاه دانشکده فنی دانشگاه تهران در رسانه‌های اجتماعی منتشر شد. جامعه هنوز در تب‌وتاب انفجارهای پس از جنگ اسراییل بود؛ انفجارهایی که در همه آن‌ها علت نشتی گاز یا اتصالی برق عنوان می‌شد و جامعه چندان به آن‌ها خوش‌بین نبود.
این بار منابع دانشجویی از مرگ «محمدامین کلاته»، دانشجوی مقطع کارشناسی ارشد رشته مهندسی متالورژی و مواد دانشگاه تهران خبر دادند. گفته شد که یک کپسول هیدروژن در محیط آزمایشگاهی منفجرشده و چنین اتفاق تلخی را رقم‌زده است.
«خبرنامه امیرکبیر» در همان روزها گزارشی از این حادثه نوشت که محمدامین کلاته بارها نسبت به خطرناک بودن پروژه‌ای که روی آن کار می‌کرد هشدار داده و حتی اعلام کرده بود که تمایلی به کار روی این موضوع ندارد اما «محمود نیلی احمدآبادی»- استاد راهنمای او و از چهره‌های شناخته‌شده اصلاح‌طلب و رییس دانشگاه تهران در دولت روحانی بر اجرای این پروژه اصرار کرده و آن را به محمدامین تحمیل کرده بود.
دانشجویان دانشگاه تهران پس از مرگ این دانشجوی مقطع کارشناسی ارشد با اشاره به فرسودگی و مشکلات ایمنی تجهیزات آزمایشگاهی، تأکید کردند بسیاری از دستگاه‌ها و امکانات این آزمایشگاه‌ها دهه‌هاست که به‌روزرسانی نشده‌اند.
مرگ‌های مشکوک دانشجویان
یک دانشجوی پسر رشته مترجمی زبان انگلیسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز ۲۱ مهرماه ۱۴۰۴، در حادثه‌ای مشکوک با سقوط از طبقه چهارم یکی از ساختمان‌های دانشگاه، جان خود را از دست داد.
روابط عمومی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز بدون نام بردن از این دانشجو با تایید خبر درگذشت او را تایید و زمان دقیق حادثه را ساعت ۱۰:۳۰ صبح ۲۱ مهرماه اعلام کرد.
روابط عمومی دانشگاه آزاد تبریز همچنین مدعی شد که به‌رغم «تلاش نیروهای امدادی»، شدت جراحات وارده به‌گونه‌ای بود که دانشجو در دم جان باخت.
بررسی‌های ایران‌وایر نشان می‌دهد که هویت این دانشجو «مهدی اسمعیلی سقندل» بوده و نزدیکانش به دلایلی نامشخص درباره جزییات مرگ او سکوت کرده‌اند.
چند روز بعد از انتشار این خبر منابع دانشجویی از مرگ خودخواسته یک دانشجوی دختر رشته پزشکی در دانشگاه آزاد یزد خبر دادند.
بر اساس گزارش‌‌های منتشرشده این دانشجو در تاریخ ۲۴مهر۱۴۰۴ به دلیل «فشارهای روحی و روانی اعمال‌شده از سوی یکی از اساتید» به زندگی خود پایان داده است.
خبرنامه امیرکبیر به نقل از یکی از همکلاسی‌های او نوشت که این زن جوان «بارها از رفتار تحقیرآمیز و تهدیدهای غیرمنصفانه» استاد خود گلایه کرده و در روزهای پیش از پایان دادن به زندگی خود، بحران‌های روحی شدیدی را پشت سر گذاشته بود.
دانشگاه آزاد اسلامی واحد یزد تا لحظه تنظیم این گزارش هیچ توضیح رسمی درباره جزئیات این حادثه و نقش احتمالی فشارهای سیستم دانشگاهی در مرگ این دانشجو ارایه نکرده است.
هویت این دانشجو «مژگان محمدنژاد» ورودی سال ۱۳۹۴ توسط ایران‌وایر احرازشده است.
بر اساس اطلاعات رسیده به ایران‌وایر این دانشجوی در آستانه فارغ‌التحصیلی بود و به دلیل فشارهای سنگین که از سوی اساتید برای اصلاح یا تغییر پایان‌نامه‌اش به او تحمیل‌شده بود به زندگی خود پایان داد.
مرگ دانشجویان به دلایلی که مستقیم یا غیرمستقیم به ضعف‌های مدیریتی و مراقبتی از افراد در حال تحصیل مرتبط است تنها دلایلی نیست که اعتراض کنشگران دانشجویی را به همراه دارد. صدور حکم اعدام و حبس‌های بلندمدت برای نخبگان و دانشجویان به اتهامات امنیتی بخش دیگری از رنجی است که به این قشر تحمیل می‌شو
