رواج تقلب های علمی در کشور، پايان نامه فقط ۷۰۰هزار تومان، ترانه بنی يعقوب، همشهری عصر

"۶۰۰ هزار تومان پول کمی است آن هم برای ۱۸۰ صفحه حالا اگر ۱۵۰ صفحه باشد شايد بشود کاری کرد." مرد جوان با چهره بر افروخته ای اين جملات را به زبان می آورد . بحث و گفت و گو و چانه زدن ادامه می يابد گاه صدای مشتری بالا می رود و گاهی هم صدای فروشنده . و سر انجام بر سر ۷۰۰ هزار تومان توافق می شود .
فکر می کنيد اين بحث و گفت و گوها و چانه زدن ها برای چيست ؟ برای خريد يک کالا ؟ يک جنس ؟يا گرفتن خدمتی متفاوت . نه اين گفتگوئی طولانی است برای تعيين قيمت نوشتن يک پايان نامه دانشجوئی .
موسسه يا بهتر بگويم اتاقی که پايان نامه های دانشجوئی را می نويسد در يکی از خيابانهای مرکزی شهر تهران قرار دارد . اگهی که اطراف يکی از دانشگاههای برترشهر تهران بر در و ديوار چسبانده شده مشتريان را به اين ساختمان تقريبا دور افتاده در يکی از محلات ساکت شهر تهران می کشاند . همه جا بوی تند رنگ تازه می دهد .ساختمان نيمه تمام و در حال بنائی است در طبقه سوم اين ساختمان که هنوز نردبام و قلم موهای مخصوص رنگ اميزی ديوارها در سالن آن به چشم می خورند . خانمی پشت يک کامپيوتر نشسته و اتاق مدير مرکز را نشان می دهد .مرکزی که مدعی است در تمام رشته های دانشگاهی پايان نامه می نويسد .اتاق های ديگر اما هر کدام به کار خاصی اختصاص دارند بر در يکی از اتاقها با کلمات درشت نوشته شده :" مرکز دارلترجمه دانشجوئی ." در تک تک اتاقهای اين اپارتمان سه خوابه قرار است خدماتی به دانشجويان داده شود خدماتی ازقبيل ترجمه ؛انجام کارهای اماری و نوشتن تحقيق و پايان نامه های دانشجوئی ."

مرد جوانی که خود را مسئول نوشتن پايان نامه معرفی می کند از مشتری اش مشخصات رشته؛ موضوع و تعداد صفحات پايان نامه در خواستی اش را می پرسد مثل اينکه تعداد صفحات پايان نامه بيش از هر موضوع ديگری برايش اهميت دارد .چون بيش از هر چيز ديگری درباره تعداد صفحات پرس و جو می کند .
با مکثی طولانی می گويد :"هر چقدر تعداد صفحات پايان نامه کمتر باشد پول کمتری هم دريافت می کنيم در رشته های علوم انسانی هزينه نوشتن پايان نامه از ۵۰۰ تا ۷۰۰هزار تومان بر اورد شده اما در رشته های فنی –مهندسی مبلغ بالاتر است ."
گوشی تلفن را که پر از گرد و غبار ناشی از نقاشی ساختمان است برمی دارد و به ان فوت می کند و شماره می گيرد تا از متخصص رشته مورد نظر نحوه نوشتن و زمان تحويل پايان نامه دانشجوئی را جويا شودچون به قول خودش هر رشته مسئولی دارد و کار به متخصص همان رشته ارجاع داده می شود. چند لحظه ديگر معامله تمام ميشود پايان نامه تا سه ماه ديگر با ۷۰۰هزار تومان به مشتری تحويل داده خواهد شد .

متقلبان علمی مجرم اند

موضوع تقلبهای علمی موضوعی است که مدتی صاحب نظران و به ويژه افراد دانشگاهی را به خود مشغول کرده است .تعدادی از کارشناسان کشورمان معتقدند اين موضوع بين استادان و دانشجويان شيوع زيادی يافته است و عده ای ديگر نيز از شايع شدن ان به دليل افزايش دسترسی به مقالات و پايان نامه های اماده از طريق اينترنت خبر می دهند . ابعاد گستردگی اين موضوع به هر ميزان که باشد توجه بسياری را به خود جلب کرده است . بحث کپی برداری از پايان نامه های دانشجوئی و همچنين مراکزی که به راحتی در کنار بسياری از دانشگاههای برتر کشور خدمات غير قانونی خود را تبليغ ی کنند از ديگر نکات قابل توجه در بحث تقلبهای علمی است .

شهريار مشيری ، استاد دانشگاه متقلبان علمی را نوعی مجرم می داند:" تقلبهای علمی در کشور واقعيت دارد و نه تنها اين واقعيت در ميان دانشجويان که حتی در بين استادان دانشگاه هم ديده می شود . تعدادی از استادان تحقيقهای دانشجويان کارشناسی ارشد و دکترا را با نام خودشان چاپ می کنند .موضوع کپی برداری از پايان نامه هم رواج خاصی يافته و بسياری از دانشجويان به جای کار ميدانی مطالب کارهای خود را از منابع اينترنتی استخراج می کنند .استادان هم معمولا برای خواندن دقيق تحقيق های دانشجويان فرصت کمی می گذارنند و همه اينها به سطح علمی کشورمان لطمه می زند ."

"مهدی –ع"، دانشجوی کارشناسی ارشد رشته علوم سياسی در حاليکه تعداد زيادی از پايا ن نامه های مرتبط با رشته اش را کنارش جمع کرده و به هر کدام نگاهی می اندازد با لبخندی می گويد :"به نظر من که کمتر پايان نامه جديدی در کشور توليد می شود بلکه فقط پايان نامه ها از شکلی به شکل ديگر تبديل می شوند . ادبيات موضوع با نگارشی متفاوت عرضه و مدلها هم کمی فرق می کند اما اصل موضوع همان است ."
مهدی که خود در حال نوشتن پايان نامه اش است اعتراف می کد که بخش های زيادی از ان را از نمونه های مشابه استخراج کرده اما دوستانی هم دارد که حتی زحمت اين کار را به خود نداده و پايان نامه حاضر و اماده ای را بدون زحمت تغييرصفحه ای از ان به دانشگاه تحويل داده و کسی هم متوجه موضوع نشده است .

برخورد وزارت علوم با متقلبان علمی

يکی ديگر از موسسه های نوشتن پايان نامه ظاهری شبيه مراکز صحافی و تايپ پايان نامه دارد . قفسه های پر از جلد های رنگ و وارنگ پايان نامه های صحافی شده در رشته های مختلف به چشم می خورند اما اين مغازه به غير از خدمات صحافی و تايپ پايان نامه هم می نويسد .
مسئول موسسه خود را فارغ التحصيل مهندسی يکی از دانشگاههای برجسته کشور معرفی می کند .و به انتهای مغازه می رود و پايان نامه های نوشته شده اش را نشان می دهد :"بعضی دانشجويان فرصت نوشتن پايان نامه را ندارند آنها موضوع شان را با ما کنترل می کنند وما هم به جای انها متن را تهيه می کنيم کار مرحله به مرحله با دانشجو و استادش چک می شود و مشکلی هم پيش نمی ايد ."
مدير کل بررسی و ارزيابی پژوهشی وزارت علوم اما از برخورد با اين متقلبان علمی خبر می دهد ":وزارت علوم در صورت اگاهی از هر نوع تقلب علمی با متخلفان برخورد می کند .درباره پايان نامه ها هم هياتهای بررسی کننده مسئول اند و در صورتی که دانشجوئی تقلبی در پايان نامه اش کند توسط هيات ممتحن رسيدگی و در غير اين صورت اگر گزارشی به ما برسد شديدا برخورد خواهيم کرد ."
حسن قدسی پور با اشاره به ضابطه های موجود در وزارت علوم و دانشگاه ها برای نوشتن پايان نامه های دانشجويی، می گويد:"سفارش پايان نامه کاری غيرقانونی و غيرعلمی است و توسط وزارت علوم مورد پيگيرد قانونی قرار می گيرد. "
به گفته او بعد از نوشتن طرح تحقيق مراحل کار دانشجو بايد تحت نظارت استاد راهنما قرار گيرد و رواج اين فعاليت های غيرقانونی حاکی از آن است که نظارت و کنترل کافی بر مراحل مختلف نوشتن پايان نامه وجود ندارد و ووزارت علوم با چنين پديده هائی که مصداق بارز مدرک فروشی است برخورد می کند .

آموزش اخلاق حرفه ای و وجدان علمی بازدارنده تقلبهای علمی

"بهتر است به دانشجويان در همان ابتدای ورود به دانشگاه اخلاق حرفه ای و وجدان کاری درس دهيم در بسياری از کشورها اين دروس جز دروس الزامی دانشجويان است ."شهريار مشيری اين نکته را راهکاری بازدارنده در قبال تقلبهای علمی می داند راهکاری که در تعدادی از کشورهای دنيا اجرا می شود .
به عقيده او به جای انکه ۲۱ واحد دروس عمومی را که معمولا کمتر به کار دانشجو می ايد در دانشگاهها اموزش دهيم بهتر است اخلاق حرفه ای را جايگزين انها کنيم .
به عقيده او نهادينه شدن مدرک گرائی در کشور هر گونه اقدام قانونی را درجلوگيری از اين پديده بی فايده می کند :" گذاشتن قوانينی چون تاليف يا ترجمه کتاب به جای نوشتن مقاله امکان تقلب ها را کم می کند .همچنين تقويت اخلاق علمی موضوعی است که نبايد فراموش شود . "

برگرفته از روزنامه همشهری عصر