حرف حساب اکولو؛ حزب سبز های بلژيک: مسئله انرژی هسته ای (بخش نخست)، برگردان از انور ميرستاری

روز شنبه ۶ دسامبر برابر با روز جهانی آب و هوا می باشد. هواداران زيستگاهی از راهپيمايی ها گرفته تا سخنرانی ها و گفتگو در رسانه های همگانی، تلاش می کنند تا آدميان را از خواب گران بيدار نموده و چشمان و گوش های آنان را در برابر نابودی زمين باز کنند تا شايد به خود آئيم و زيستگاه خودمان، آيندگانمان و گياهان و ديگر جانوران را ويران نکنيم.
ما سازنده گيتی نيستيم، ويرانگر آن هم نباشيم!
به پاس گراميداشت اين روز جهانی پر ارزش، اين برگردان که در چندين پاره خواهد آمد، برگ سبزی است برای آنانی که قلبشان برای هوای پاک می تپد و دارای انديشه روشن می باشند.
کسانی که دوست داشته باشند، می توانند به نشانی زير برايم بنويسند:
[email protected]

برگرفته از « اتوپيا »، مجله زيستگاهی حزب سبزهای بلژيک (اکولو)
برگردان از انور ميرستاری

چکيده : برنامه هسته ای ـ ۳۵ دليل اساسی و کليدی

جايگاه راستين توليد انرژی هسته ای

۱ ـ تنها کمتر از ۱۰٪ مصرف کل انرژی کشور بلژيک از طريق انرژی هسته ای تأمين می شود. مراکز هسته ای که
می بايست تا سال ۲۰۱۵ تعطيل شوند، فقط ۳٪ از تامين انرژی کل کشور را در بر می گيرند. در سطح جهانی، انرژی هسته ای فقط ۲٪ مصرف کل انرژی جهان را تامين می کند.

۲ ـ اگر بخواهيم تمام انرژی لازم و مصرفی بلژيک ( حتی به جای نفت و گاز و ...) را از راه انرژی هسته ای تهيه کنيم، بايد۵۰ نيروگاه هسته ای جديد در کشور بنا کنيم.

۳ ـ در حال حاضر، سه چهارم کل انرژی هسته ای جهان، در شش کشور توليد می شوند: ايالات متحده آمريکا، فرانسه، ژاپن، آلمان، روسيه و کره جنوبی. برای افزايش انرژی هسته ای در جهان، بايد صدها نيروگاه اتمی ساخت.

۴ ـ برای نگهداری ثابت تعداد نيروگاه های هسته ای کنونی جهان که حدود ۴۴۰ نيروگاه می باشد، بايد بيش از ۸۰ نيروگاه اتمی، در ده سال آينده وارد چرخ توليد شوند که اين رقم در ۲۰ سال آتی، بايد به ۲۸۰ برسد.

۵ ـ هم اکنون در فرانسه و فنلاند دو نيروگاه اتمی در حال ساخته شدن هستند. اين دو نيروگاه جمعا می توانند ۳۲۰۰ مگاوات انرژی توليد کنند.
در سال ۲۰۰۷، از راه نيروگاه های بادی ۱۹۲۸۸ مگاوات انرژی بدست آمده که ۸۳۳۲ مگاوات آن در اروپا است.

زباله های اتمی؛ همچنان مشکل بدون راه چاره!

۶ ـ با وجود ده ها سال تحقيق و مطالعه، هنوز هيچ راه حلی برای مشکل دفن زباله های اتمی پيدا نشده و محلی برای دفن زباله های راديو اکتيو با ماندگاری بالا وجود ندارد.

۷ ـ با گذشت ده ها هزار سال، زباله های راديواکتيو با ماندگاری بسيار بالا، همچنان خطرناک باقی می مانند و حتی پس از هزار سال، يک تن زباله با راديو اکتيو بالا، می تواند ۱۰۰ کيلومتر مکعب آب ( يعنی آبی بيش از گنجايش درياچه ليمان در مرز فرانسه و سويس ) را آلوده سازد.

۸ ـ کار «احيای» زباله ها برای کاهش مقدار راديواکتيويته آن ها، به جای کاستن از مواد، بر خلاف انتظار، مقدار آن را افزايش می دهد.

خطرات انرژی هسته ای

۹ ـ هر ساله در همه جای دنيا حوادثی امنيت انرژی هسته ای (امنيت زيستگاهی جهانی ـ م ) را در هر نوع نيروگاه هسته ای با هر گونه راکتوری که مورد نظر باشد، به مخاطره می اندازند.

۱۰ ـ کمی پيش از ۱۹۸۶، راکتورهای RMBK، مانند چرنوبيل، از سوی آژانس بين المللی انرژی اتمی AIEA ، امن و بی خطر اعلام شده بود.

۱۱ ـ در طی سال های اخير، مشاهده می شود که شمار حوادث در نيروگاه های اتمی بلژيک رو به افزايش بوده است. بدليل استهلاک تدريجی قطعات و ابزار آلات اساسی و پايه ای تشکيل دهنده راکتورهای هسته ای، مرتبا رسيدگی به امنيت دستگاه ها از سوی سنديکاهای مربوط به اين بخش گوشزد می شود.

۱۲ ـ طبق قانون خروج از توليد انرژی هسته ای، نيروگاه های اتمی به محض رسيدن به ۴۰ سالگی، بايد بسته شوند. در حال حاضر تجربه عملی ما در بهره برداری از مراکز اتمی با قدمت ۴۰ سال يا بيش تر، بسيار کم است.

۱۳ ـ نمی توان ادعا کرد بهره برداری از يک نيروگاه اتمی با عمر ۶۰ سال امکان پذير است. آنچه می توان ادعا کرد، اين است که احتمال بروز حوادث در نيروگاه های هسته ای مستهلک وجود دارد و عمر مفيد نيروگاه هرقدر که باشد، روزی بايد درهای آن بسته شود.

۱۴ ـ خطر نابودی کامل يک نيروگاه هسته ای، بسيار بالا است. اگر يک مرکز انرژی اتمی منفجر شود، در يک لحظه ۱۰۰۰ مگاوات انرژی به بيرون می جهد. و وابستگی به راکتورها برای توليد ۶۰٪ الکتريسيته ی مورد نياز، به معنای به خطر انداختن امنيت «موجود» است.

يک قيمت گزاف و کمتر از هزينه های واقعی برآورد و ارزيابی شده

۱۵ ـ در دهه های اخير، انرژی اتمی به طور عام و تحقيقات در باره آن به طور خاص، فقط به کمک يارانه های کلان دولتی و اموال عموم مردم توسعه و گسترش يافته است.
الس وان ورت، رئيس سازمان گسترش و توسعه پايدار، در سال ۲۰۰۷ تاييد کرد که دولت فدرال سالانه مبلغ ۴۳ ميليون يورو، برای گسترش و پيشرفت برنامه های هسته ای، سرمايه گذاری می کند. و اين در حالی است که در ۴ سال گذشته، در بخش انرژی های بازيافتی، تنها ۵ ميليون يورو، يعنی سالانه کمتر از ۱،۵ ميليون يورو از سوی دولت، سرمايه گذاری شده است.

۱۶ ـ بهای نسبتا ارزان نيروگاه های هسته ای در بلژيک به اين دليل است که هزينه استهلاک آن ها مستقيما از جيب مصرف کنندگان و کيسه دولتی تامين می شود. برای اين منظور، کمپانی ها همه ساله صدها ميليون يورو در کالبد انرژی هسته ای تزريق می کند. اين هزينه به عنوان مصرف برق از مشترکان دريافت می شود.

۱۷ ـ هيچ شرکت بيمه ای، تا به امروز ريسک تمام خطرات ناشی از يک نيروگاه هسته ای را مورد پوشش قرار نداده است. در اروپا، بيشترين مبلغ بيمه شخص ثالث کمپانی های بيمه در زمينه نيروگاه های هسته ای به ۷۰۰ ميليون يورو محدود می شود، مبلغی که از رقم های حقيقی، در صورت بروز يک حادثه ناگوار، بسيار به دور است.

۱۸ ـ اگر هزينه نابودسازی يک مرکز اتمی و هزينه های اداره زباله های اتمی در طی هزاران سال، تامين امنيت و پوشش ريسک های با احتمال زياد را در نظر بگيريم، ديگر الکتريسيته به دست آمده از راه انرژی هسته ای، به هيچ وجه مقرون به صرفه نبوده و با هزينه توليد انرژی ديگری قابل قياس نخواهد بود.

۱۹ ـ بنا به گزارش انستيتو تکنولوژی ماساچوست، انرژی هسته ای، توان رقابت با کربن و گاز را در يک بازار آزاد ندارد.

افسانه استقلال انرژی

۲۰ ـ مقدار اورانيوم ـ ۲۳۵ موجود که مواد اوليه راکتورهای اتمی را تشکيل می دهد، اگر به روال کنونی و به طور عادی مصرف شود، برای ۶۰ سال آينده دوام خواهد آورد. اما اگر قرار باشد انرژی هسته ای گسترش يابد، اين مدت خيلی کمتر از زمان لازم برای گسترش انرژی هسته ای و ساخت نيروگاه های اتمی خواهد بود.
اگر بخواهيم ۵۰٪ انرژی مورد نياز جهان امروز را از راه انرژی هسته ای تهيه کنيم، اورانيوم ـ ۲۳۵، فقط برای مدت ۳۰ سال کافی خواهد بود.

۲۱ ـ کشورهای عضو اتحاديه اروپا، تنها دارای ۲٪ اورانيوم جهان می باشند و بلژيک هيچ معدن و منبع آن را ندارد.

۲۲ ـ اورانيوم به دست آمده از اقيانوس ها به قدری ناخالص است که اگر شرکتی برای توليد از اين اورانيوم استفاده کند، مقدار انرژيی که برای تهيه و بهره برداری آن صرف خواهد کرد، به مراتب بيشتر از انرژی حاصل از آن خواهد بود و در نتيجه عطايش را به لقايش خواهد بخشيد.

آلترناتيوهای اورانيوم ـ ۲۳۵؟

۲۳ ـ آلترناتيوهای اورانيوم ـ ۲۳۵، شامل انواع پلوتونيوم می شود که می تواند برای ساختن بمب اتم مورد بهره برداری قرار گيرد. از نقطه نظر توليد سلاح هسته ای کشتار جمعی، استفاده از اين ماده به عنوان سوخت اوليه، می تواند مشکلات زيادی را به بار آورد.

۲۴ ـ به نظر می رسد راکتورهايی بنام «جنراسيون ۳» ( نسل سوم ـ م ) بدليل پيشرفت هايی که در آنها ايجاد شده، جايگزينی برای راکتور های موجود باشند. اما از لحاظ ايمنی وضع مشابهی با ديگر راکتورهای هسته ای دارند.

۲۵ ـ راکتورهای «جنراسيون ۴» فقط در روی کاغذ و در حد حرف هستند. اگر همه چيز به خوبی پيش برود، بعد از سال ۲۰۴۵ وارد بازار خواهند شد. در حال حاضر و در شرايط کنونی، هيچکدام از شيوه ها و پروژه های در دست تحقيق برای توليد انرژی هسته ای، نمی تواند پاسخگوی سه مشکل اساسی آن بوده و راه حلی برای آن ها بيابند.
اين سه مشکل عبارتند از : مسئله ايمنی (خطر منفجر شدن)، مسئله تبديل آن به بمب های تسليحاتی (اتمی) و مسئله زباله های اتمی.

انرژی اتمی نمی تواند مسئله تغييرات آب و هوايی را حل کند

۲۶ ـ حتی اگر توان و مقدار انرژی هسته ای در سطح جهان، دو برابر شود ـ امری که نيازمند ساختن يک راکتور بزرگ در هر دو هفته يک بار تا سال ۲۰۳۰ می باشد ـ فقط ۵٪ از حجم گازهای گلخانه ای کاسته خواهد شد.

۲۷ ـ بلژيک که نسبت به جمعيت خود، دارای نيروگاه های زيادی است، يکی از بزرگ ترين توليدکنندگان گازهای گلخانه ای جهان است.

۲۸ ـ يک نيروگاه اتمی که با اورانيوم ـ ۲۳۵ کار می کند، به اندازه يک سوم يک نيروگاه گازی مدرن، گاز کربنيک توليد می کند. اين نسبت فقط زمانی دارای ارزش و اعتبار است که اورانيوم (يو ۲۳۵ و يو ۲۳۹) به دست آمده از معدن، از نوع مرغوب و غنی شده باشد.

۲۹ ـ حتی هواداران و مدافعين سر سخت انرژی اتمی هم به خوبی می پذيرند که اگر همه چيز بر وفق مراد باشد، اولين راکتورهای «نسل چهارم»، پيش از سال ۲۰۵۰ به بازار نخواهند آمد. بنابراين با توجه به مسئله عاجل مبارزه با تغييرات شرايط جوی، اين روش توليد نمی تواند در اين باره پاسخگو باشد.

دستيابی به «کيوتو» و حتی چند گام جلوتر رفتن از آن، يعنی امکان زندگی بدون انرژی اتمی

۳۰ ـ سناريوهای گوناگون نشان می دهند که ما کاملا قادر هستيم بدون استفاده از انرژی هسته ای و با ترک آن، به تعهدات خود به پيمان «کيو تو» عمل کنيم.
يک سناريوی منتشره از سوی اکولو، نشان می دهد که با برون رفت از برنامه توليد انرژی هسته ای، می توان به ميزان ۳۰٪ از پخش گاز CO۲ در سال ۲۰۳۰ نسبت به سال ۱۹۹۰ جلوگيری کرد.

۳۱ ـ از زمانی که قانون ترک سيستم انرژی هسته ای در بلژيک به مورد اجرا گذاشته شده، بخش اعظم سرمايه گذاری به نيروگاه هايی با راندمان بالا و يا به حوزه انرژی های قابل بازيافتی اختصاص يافته و يا در آن راستا برنامه ريزی شده است.

رابطه خروج از انرژی هسته ای و بازار کار ـ يک شانس برای بلژيک

۳۲ ـ تحقيقات يک انستيتوی فرانسوی نشان می دهد که در يک پريود ۶۰ ساله، نيروگاه های بادی، با سرمايه گذاری يکسان، پنج برابر بيشتر از انرژی هسته ای از نوع EPR ايجاد کار نموده و ۲،۳ برابر، برق توليد می کند.

۳۳ ـ هم اکنون در آلمان، مقدار کاری که به روش انرژی بادی توليد می شود، بيشتر از مجموع کار توليد شده به روش انرژی های کربونی و هسته ای است.

۳۴ ـ يک گزارش اروپايی می گويد که اروپا تا سال ۲۰۲۰ می تواند در بخش انرژی های بازيافتی برای ۰۰۰ ۴۴۳ ۱ نفر تا ۰۰۰ ۴۶۳ ۲ نفر، کار ايجاد کند. در بلژيک، تا سال ۲۰۲۰، بين ۱۶۰۰۰ تا ۲۷۰۰۰ شغل می توان ايجاد کرد.

۳۵ ـ تخريب و نابود سازی نيروگاه ها به روشی که در قانون کشور بلژيک پيش بينی شده است، از بلژيکی ها متخصصينی خواهد ساخت که در دورنمای شغلی، پست های بيشماری را برای از بين بردن نيروگاه هسته ای در سراسر اروپا، در دهه های آينده ايجاد خواهد کرد.