ايران جزيره ثبات است، گفتگو با روبرت باير مامور پيشين سيا، هندلزبلات، برگردان از الاهه بقراط

روبرت باير جاسوس پيشين سازمان سيا و کارشناس مسائل خاورميانه در گفتگويی با روزنامه معتبر اقتصادی «هندلزبلات» در آلمان (۱۳ ژانويه) به ابرقدرت ايران در آينده، برنامه‌های اتمی آن و سياست آمريکا در اين رابطه می‌پردازد. گفتگوی کوتاه اين کارشناس سيا را که از لزوم «رفع اختلاف» بين آمريکا و ايران، يعنی بين ابرقدرت کنونی و ابرقدرت آينده، سخن می‌گويد می‌خوانيد.

س: شما در کتاب خود زير عنوان «شيطانی که ما می‌شناسيم/ معامله با ايران به مثابه ابرقدرت جديد» اين کشور را به عنوان ابرقدرت آينده معرفی می‌کنيد. آمريکا بايد چه سياستی در برابر بلندپروازی‌ های سلطه‌جويانه ايران در منطقه در پيش بگيرد؟
ج: حزب‌الله، حماس و گروه‌های شيعی در عراق از تهران حمايت و کمک‌های مالی دريافت می‌کنند. تا زمانی که آمريکا نتواند درگيری فلسطين و اسراييل را حل کند، نفوذ ايران در آنجا گسترش خواهد يافت. ايران در مقايسه با کشورهای همسايه، يک جزيره ثبات در اين منطقه ناآرام به شمار می‌رود. ايرانيان ملتی با ظرفيت عظيم هستند که تا کنون آن را حفظ کرده‌اند به اضافه مرزهای طبيعی و يک ساختار دولتی باثبات و يک ارتش قوی.

س: پس موضوع تهديدات اتمی آن چه می‌شود؟
ج: من هم خيلی دلم می‌خواست که ايران از بمب اتمی چشم بپوشد. ولی حتی اگر همين فردا هم اين کشور دارای بمب اتمی شود، با آن به تل‌آويو حمله نخواهد کرد تا متعاقبا خودش توسط آمريکا از صحنه روزگار محو شود. رژيم ايران تا اين اندازه خصوصيت انتحاری ندارد. اگر هم بمبی در کار باشد، بيشتر جنبه دفاعی دارد.

س: آيا لازم است آمريکا برای به وجود آوردن تغيير در سياست‌ خود نسبت به ايران، از رابطه خود با کشورهای ميانه‌رو عربی و رژيم‌های سنی در منطقه به سود ايران شيعه چشم بپوشد؟
ج: همينطور است. عربستان سعودی و پاکستان شرکای قابل اطمينانی نيستند. آمريکا به متحدانی نياز دارد که بتوانند حرف خود را پيش ببرند و نه قبيله‌هايی که به زحمت می‌توانند خود را در بلندمدت در قدرت نگاه دارند.

س: آيا غرب رژيم‌های سنی را عليه تهران تحريک می‌کند؟
ج: بله. به اصطلاح کشورهای ميانه‌رو، و بيش از همه عربستان سعودی، به شدت [از سوی غرب] مسلح می‌شوند. مسئله در اينجا در بلندمدت بر سر يک محاسبه خطاست. آمريکا و ايران يک دشمن مشترک دارند و آن افراطيون سنی پيرامون القاعده هستند.

س: آيا از باراک اوباما يک سياست جديد در برابر ايران انتظار می‌رود؟
ج: در اين مورد من چندان خوش‌بين نيستم. هيلاری کلينتون وزير خارجه آمريکا در همان مسير دولت پيشين حرکت می‌کند و اينکه اوباما سرمايه سياسی خود را با توجه به چالش‌های موجود به بازی بگذارد، هنوز جای سؤال دارد. ولی به جای‌ اينکه ديوانه‌بازی در بياوريم و خيالپردازی کنيم که چگونه می‌توان در افغانستان و عراق به پيشرفت‌هايی رسيد، بهتر است اوباما برای رفع اختلاف با ايران که ابرقدرت آينده در منطقه خواهد بود، تلاش کند. اين نه تنها به ثبات تمامی منطقه منجر خواهد شد بلکه از درگيری‌های بعدی نيز جلوگيری خواهد کرد.