رتبه بندی شفافيت بودجه کشورهای جهان، سرمايه

سرمايه: سازمان مشارکت بين المللی بودجه (IBP) گزارش سال ۲۰۰۸ خود درباره ميزان شفافيت بودجه کشورها را منتشر کرد. در اين گزارش فهرستی از ۸۵ کشور مورد بررسی در زمينه شفافيت بودجه و سهولت دسترسی به آمار و اطلاعات بودجه ارائه شده است. اين کشورها براساس شاخص شفافيت بودجه (OBI) رتبه بندی شده اند.به گزارش سايت IBP شاخص شفافيت بودجه ابزاری برای سنجش و اندازه گيری ميزان و نوع اطلاعات ارائه شده به مردم در اسناد بودجه يک کشور است. رتبه هر کشور با ارزيابی پاسخ های داده شده به ۹۱ پرسش مربوط به اطلاعات مندرج در هشت سند اصلی بودجه (که دولت ها بايد در اختيار مردم قرار دهند) تعيين می شود. اين پرسش ها در «پرسش نامه شفافيت بودجه» گنجانده شده اند.در بخشی از گزارش IBP آمده تعداد کمی از دولت ها (۲۰ درصد) از شفافيت قابل قبول در ارائه اطلاعات بودجه ای به مردم برخوردار بوده اند.

اما ۸۰ درصد ۸۵ کشور مورد بررسی از ارائه بهنگام اطلاعات جامع و مفيد به مردم خود اجتناب ورزيده اند. اين امر نشان دهنده فساد مالی گسترده در اين کشورهاست. براساس اين گزارش، پنهان کردن ارقام مربوط به بودجه امکان هرگونه دست اندازی به درآمدها را ميسر می کند. اين گزارش همچنين نشان می دهد طی دو سال گذشته، کشورهای مورد بررسی پيشرفت بسيار کمی در بهبود روند ارائه اطلاعات بودجه ای داشته اند.
اين فهرست (بدون احتساب کشورهايی که امتياز صفر گرفته اند) کشورهای مورد بررسی را به پنج بخش تقسيم کرده است؛ بخش اول کشورهای دارای امتياز بالاتر از ۸۰، بخش دوم کشورهای دارای امتياز ۶۰ تا ۸۰، بخش سوم کشورهای دارای امتياز ۴۰ تا ۶۰، بخش چهارم کشورهای دارای امتياز ۲۰ تا ۴۰ و بخش پنجم هم کشورهای دارای امتياز يک تا ۲۰ هستند.
در گزارش سال ۲۰۰۸ سازمان IBP، پنج کشور انگلستان، آفريقای جنوبی، فرانسه، نيوزيلند و آمريکا با کسب امتيازهای ۸۸، ۸۷، ۸۷، ۸۶ و ۸۲ به ترتيب اولين تا پنجمين رتبه را با معيار ميزان شفافيت بودجه داشته اند.
در مقابل پنج کشور سائوتومه و پرنسيپ، گينه استوايی، جمهوری دموکراتيک کنگو، سودان و روآندا همگی با کسب امتياز صفر در انتهای فهرست جای گرفته اند.
از ميان کشورهای گروه دوم می توان به لهستان (۶۷)، پرو (۶۶)، کره جنوبی (۶۶)، سريلانکا (۶۴) و بوتسوانا (۶۲) اشاره کرد. هند (۶۰)، روسيه (۵۸)، کنيا (۵۷)، اندونزی (۵۴)، اردن (۵۲)، مصر (۴۳)، ترکيه (۴۳) و بنگلادش (۴۲) بعضی از کشورهای گروه سوم هستند.
در گروه چهارم کشورهايی همچون پاکستان (۳۸)، جمهوری آذربايجان (۳۷)، مالزی (۳۵)، ونزوئلا (۳۵) و لبنان (۳۲) جای گرفته اند و در گروه پنجم نيز نيکاراگوئه (۱۸)، چين (۱۴)، ويتنام (۹)، يمن (۹)، افغانستان (۸)، الجزاير (۱) و عربستان (۱) قرار گرفته اند.
اعداد داخل پرانتز نشان دهنده امتياز کشورهاست.