"مردودی علمی" رتبه های ممتاز جايگزين "ستاره دار" شد، سرمايه

سرمايه، شکوفه آذر: چند دانشجوی ستاره دار با حضور در تحريريه «سرمايه»، ضمن ارائه مدارکی برای اثبات رتبه های برتر خود در کنکور سال ۸۸، تاکيد کردند با وجود ادعای سازمان سنجش در تاريخ ۱۶ خرداد ۸۸ مبنی بر اينکه رويه ستاره دار شدن دانشجويان از زمان اصلاحات باب شده و «برای سال های بعد اين روش به طور کلی کنار گذاشته شده است»، هم اکنون دانشجويان زيادی به دليل فعاليت يا گرايش سياسی اصلاح طلبانه در کنکور سال ۸۸ محروم از تحصيل شده اند.
روز ۲۶ شهريور «شورای دفاع از حق تحصيل» که پيش از اين و در پاسخ به ادعای سازمان سنجش، ليست ۵۹ نفر از دانشجويان ستاره دار طی سال های ۱۳۸۵ تا ۱۳۸۷ را منتشر کرد در اطلاعيه ای از تمامی دانشجويان ستاره دار دعوت کرد با ارسال نامه به آدرس ای ميل defa. az. tahsil@gmail. com مشخصات و مدارک خود را ارائه دهند. شورای دفاع از حق تحصيل در اطلاعيه خود آورده است: «اين شورا از دانشجويان ستاره دار در کنکور کارشناسی ارشد دانشگاه های سراسری درخواست دارد جهت رسيدگی حقوقی و حصول اطمينان از محروميت از تحصيل اين دانشجويان، مدارک مربوط به فايل کارنامه و فايل نتيجه نهايی که گزينه «مردود» در آن درج شده (صفحه مربوط به اين دو فايل هم اکنون در سايت سازمان سنجش موجود است) به همراه اطلاعات کافی در مورد ظرفيت کامل رشته و گرايش های مربوط را نيز به ضميمه اسم و شماره تماس برای آدرس اين شورا ای ميل کنند.»

سال ۸۸ سال غافلگيرانه ای برای دانشجويان کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد نيز بود؛ برای نخستين بار تعدادی از داوطلبان کنکور ۸۸ اين دانشگاه، به رغم رتبه های يک و دو رقمی مزين به ستاره شدند. يکی از اين داوطلبان در تماس با روزنامه «سرمايه» گفت: «باوجود رتبه
دو رقمی از ادامه تحصيل محروم شده ام. آيا اين به معنی دقيق کلمه مصداق «آپارتايد آموزشی» نيست؟»«شورای دفاع از حق تحصيل» در اطلاعيه اخير خود ضمن دعوت از دانشجويان ستاره دار دانشگاه های دولتی از دانشجويان ستاره دار دانشگاه آزاد نيز دعوت کرد «اطلاعات کامل شامل نام، نام خانوادگی، نام پدر و شماره داوطلبی و کد رسيدگی مرکز آزمون دانشگاه آزاد خود را به آدرس اين شورا ای ميل کنند.»
علی قلی زاده يکی از دانشجويان ستاره دار حاضرشده در تحريريه «سرمايه» با نشان دادن رتبه ۴۳ و ۴۵ خود در رشته مهندسی در «کارنامه اوليه آزمون تحصيلات تکميلی (دوره های کارشناسی ارشد ناپيوسته داخل) سال ۱۳۸۸ سايت رسمی سازمان سنجش» گفت: «دولت نهم برای اينکه جلوی اعتراض های دانشجويان ستاره دار را در سال های ۸۶ و ۸۷ بگيرد و اسناد قابل دفاعی برای آنان باقی نگذارد در دو سال گذشته، اصلاً کارنامه اين دانشجويان را منتشر نکرد اما خوشبختانه در سال ۸۸ اين کارنامه ها در سايت رسمی سازمان سنجش منتشر شد و ما با استناد به رتبه ها و مدارک مندرج در اين سايت به راحتی می توانيم ثابت کنيم که ما با وجود رتبه های عالی، دانشجويان ستاره دار يا محروم از تحصيل هستيم و دولت نمی تواند چشم هايش را در برابر «حقيقت وجود ما» ببندد، زيرا ما هستيم.» او ادامه می دهد: «اوايل خرداد کارنامه ها منتشر شد و ما انتخاب رشته کرديم اما هفته اول شهريور با اعلام نتيجه نهايی در سايت سازمان سنجش ديديم در فايل ما نوشته شده «مردود علمی» در حالی که هرگز رتبه های يک و دو رقمی نمی توانند مردود علمی محسوب شوند.»
علی قلی زاده در زمان دانشجويی کارشناسی به دليل فعاليت های صنفی بارها مورد مواخذه و احضار کميته انضباطی دانشگاه و برخی نهادها و قرار گرفته بود. او حتی به دليل فعاليت های صنفی – سياسی ۲۰ روز بازداشت و نيز سابقه محروميت از تحصيلی داشته است. او می گويد: «گذراندن اين دوره های محروميت از تحصيل و بازداشت، طبق قانون به معنی اين است که بنده – که از نظر اين نهادها مجرم شناخته می شده ام – تنبيه شده ام و تاوان فعاليت های صنفی – سياسی ام را داده ام. اگر چنين است «محروميت از تحصيل سال ۸۸» به چه جرم و بهانه ای است؟»
او می گويد: «بعد از اينکه باوجود رتبه های بالا از تحصيل محروم شديم، من با دو دانشجوی ستاره دار ديگر برای ملاقات با کامران دانشجو و زاهدی به مجلس رفتيم. زاهدی اعتنايی به ما نکرد و بدون پاسخ به سوال های اعتراضی ما، عبور کرد. او فقط گفت: «وقت ندارم با شما حرف بزنم.» ما هم گفتيم: «فقط آن موقعی که ما را ستاره دار و محروم از تحصيل می کرديد، وقت داشتيد؟» کامران دانشجو – وزير جديد علوم- هم ما را از سر خود باز کرد و گفت: «من اصلاً نمی دانم ستاره دار يعنی چه؟» بعد سراغ عباسپور رئيس کميسيون آموزش مجلس رفتيم و او هم تنها وعده مساعد پيگيری داد اما با توجه به اينکه بعد از اين ديدارها تا امروز هيچ اتفاقی که به نفع ما دانشجويان ستاره دار باشد، رخ نداده، ما فکر می کنيم آن وعده هم تنها برای اين بود که ما را از سر خودشان باز کنند.
ظاهراً اين قضاوت چندان اشتباه نبوده زيرا عباسپور چند روز بعد به خبرگزاری مهر گفت: «هيچ گاه ستاره دار نداشته ايم و در کنکور ارشد امسال ممکن است تنها ۱۰ نفر وجود داشته باشند که مشکلاتی در حوادث اخير ايجاد کرده باشند اما ستاره دار نيستند. کميسيون آموزش جلسه ای با اين افراد نداشته و تنها يک مورد که معترض بوده اعتراض خود را با اعضای کميسيون مطرح کرده است.»
البرز زاهدی ديگر دانشجوی ستاره دار که در تحريريه روزنامه «سرمايه» حضور دارد، می گويد: «من سابقه فعاليت های صنفی – سياسی ندارم اما با وجود رتبه
۴۵ و ۴۸ در رشته علوم سياسی، «مردود علمی» شناخته شدم که در حقيقت مساوی است با همان ستاره دار و محروم از تحصيل.»
او ادامه می دهد: «احتمالاً جرم من مصاحبه با رسانه ها در مورد وضعيت و حقوق صنفی دانشجويان است.»
دانشجويان محروم از تحصيلی که در تحريريه روزنامه «سرمايه» حضور پيدا کرده اند، می گويند دست کم ما ۵۰ نفر ديگر را می شناسيم که امسال به دلايل سياسی از تحصيل در کارشناسی ارشد محروم شده اند.
سروش ثابت ديگر دانشجوی ستاره داری است که با رتبه های يک رقمی ۱ ، ۲ ، ۴ ، ۶ و ۷ در رشته های علوم اجتماعی نيز با عبارت «مردود علمی» مواجه شد؛ عبارتی که حالا ديگر همه داوطلبان با رتبه های ۱ و ۲ رقمی اين کشور می دانند اگر در پرونده تحصيلی خود با آن مواجه شوند، معنايی ندارد جز اينکه تو به خاطر گرايش ها و فعاليت های سياسی ات، لياقت ادامه تحصيل با بودجه ملی را نداری. خبرنگار «سرمايه» با مراجعه به سايت سازمان سنجش با عبارت «داوطلبی با اين مشخصات موجود نمی باشد» مواجه شد. داوطلب رتبه اول کنکور، مدارک ذخيره شده خود را برای «سرمايه» ارسال کرد.
«محروميت از تحصيل» مغاير با آيين نامه انضباطی
طبق اصل ۳۰ قانون اساسی، نه تنها حق هر ايرانی استفاده از امکانات تحصيلی است بلکه دولت موظف است شرايط تحصيل عمومی را به طور مساوی برای عموم ايرانيان فراهم کند. اصل ۲۳ قانون اساسی نيز دولت را از هر گونه تفتيش عقايد سياسی منع کرده و طبق اصل ۹ قانون اساسی، آزادی در انديشه و زندگی حق مردم ايران شناخته شده است. از سوی ديگر در آيين نامه کميته انضباطی دانشجويان جمهوری اسلامی مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی مورخ ۱۴/۶/۱۳۷۴، «تخلفات سياسی» پيش بينی شده اما گرايش و حمايت از احزاب سياسی رسمی و قانونی يا برپايی و شرکت در تجمع های صنفی، جزء موارد «تخلف يا تخلفات سياسی» عنوان نشده است.
در اين آيين نامه تخلفات سياسی اينگونه برشمرده شده است: «دادن اطلاعات خلاف يا کتمان واقعيات عمده نسبت به خود يا گروهک های محارب يا مفسد يا افراد وابسته به آنها، عضويت در گروهک های محارب يا مفاسد يا ملحد يا هواداری و انجام دادن هر عملی به نفع آنها، فعاليت و تبليغ به نفع گروهک ها و مکاتب الحادی، توهين به شعائر اسلامی يا ملی و ارتکاب اعمالی بر ضدنظام جمهوری اسلامی مانند شعارنويسی، پخش اعلاميه.»
نکته مهم اين است که طبق پيش بينی اين آيين نامه، حداکثر تنبيه برای دانشجويانی که مرتکب به هر يک از اعمال مذکور شوند، «منع موقت از تحصيل تا مدت ۲/۵ سال تحصيلی» است. در نتيجه در هيچ کجای اين آيين نامه «محروميت از تحصيل» برای هيچ دانشجويی عنوان نشده است.
چندی پيش وزير سابق علوم، زاهدی برای مبراکردن خود به رسانه ها گفت: «مردودی برخی از داوطلبان به دلايل علمی و از سوی اين وزارتخانه نبوده است.»
بحث بر سر دانشجويان ستاره دار اگرچه در سال های گذشته نيز بحثی بی پاسخ اما داغ بود ولی در سال جاری از زمان مناظره های انتخاباتی به موضوعی چالشی ميان اصلاح طلبان و اصولگرايان تبديل شد؛ شب ۱۵ خردادماه سخنان محمود احمدی نژاد درباره دانشجويان ستاره دار در مناظره تلويزيونی با ميرحسين موسوی حيرت دانشگاهيان را برانگيخت. احمدی نژاد مدعی شده بود: «ستاره دارشدن دانشجويان در زمان وزارت مصطفی معين مرسوم شده است.» گفته های احمدی نژاد تکرار گفته های محمدمهدی زاهدی در روز سوم خرداد بود. وزير علوم با تکذيب وجود دانشجوی ستاره دار و محروم از تحصيل گفته بود: «طبق برنامه های تدوين شده وزارتخانه و در زمان وزير اسبق دکتر معين، گذاشتن ستاره برای نمود دادن به برخی موارد
در کارنامه قبول شدگان کارشناسی ارشد انجام می شده است.» اين دو رئيس و وزير دولت نهم از همان مصطفی معين سخن می گفتند که در پی حمله به کوی دانشگاه در تابستان ۷۸، استعفا داد. همان وزيری که در شب حادثه تا صبح، روی چمن های کوی با دانشجويان کتک خورده نشست و ضمن ابراز همدردی با آنان، دانشجويان را به آرامش دعوت کرد و سرانجام در ميان آنان گريست.
دانشجويان به محروميت از تحصيل تهديد می شوند
با وجود انکارهای مختلف از طرف سيستم آموزشی و بی اعتنايی نهادهای مسوول در پاسخگويی به دانشجويان محروم از تحصيل سال ۸۸، افراد و نهادهای مستقل و مدنی متعددی تا کنون در برابر اين «آپارتايد آموزشی» واکنش نشان داده اند؛ از جمله در همين اواخر سازمان ادوار تحکيم وحدت با انتشار بيانيه ای خواهان «بازگشت کليه دانشجويان ستاره دار به دانشگاه ها و رفع کليه محروميت های دانشجويان از تحصيل» شد.
سايت خبری- تحليلی «ادوارنيوز» نيز نوشت: «تعدادی از دانشجويان امسال نيز همانند سال قبل در کنکور کارشناسی ارشد ستاره دار و محروم از تحصيل شده اند.»
ميلاد اسدی عضو شورای مرکزی دفتر تحکيم وحدت نيز گفت: «در جريان رقابت های انتخاباتی، احمدی نژاد وجود دانشجويان ستاره دار را به کلی انکار کرد اين در حالی است که بعد از انتخابات اکثر اين دانشجويان از جمله شيوا نظرآهاری بازداشت شده و زير فشار برای اعتراف انکار از محروميت از تحصيل خود
بوده اند.»
همين طور روز گذشته خبری در سايت های دانشجويی و خبرنامه اميرکبير منتشر شد که از« احضار ۲۰ تن از دانشجويان دانشگاه هنر به کميته انضباطی و يک تن ديگر به دادگاه انقلاب به دليل شرکت در تجمعات مسالمت آميز صنفی و فعاليت های دانشجويی» خبر می داد. اين گزارش حاکی است که اين افراد «به صدور حکم محروميت از تحصيل» نيز تهديد شده اند.
روزنامه «فرهيختگان» در گزارشی به نقل از يکی از اين دانشجويان آورده است: «سميه يکی از دانشجويانی است که با کسب رتبه ممتاز در کنکور کارشناسی ارشد از راهيابی به دانشگاه بازمانده است. او در تعطيلات تابستان به شهرش بازگشت اما چند هفته پيش فردی با تلفن منزل شان تماس گرفت و از او خواست برای پاره ای توضيحات مراجعه کند.» او به فرهيختگان می گويد: «به من گفتند از سازمان سنجش تماس می گيرند و من بايد برای پذيرش در دانشگاه در يک مصاحبه شرکت کنم. با سازمان سنجش تماس گرفتم و مسوولان گفتند همان طور که در روزنامه منتشرشده شما در مرحله اول با رتبه خوبی پذيرفته شده ايد ولی ما برای مصاحبه با شما تماسی نداشته ايم. شما فقط منتظر اعلام رسمی نتايج باشيد. اين بار همان فرد با خانواده ام تماس گرفت و گفت دخترتان بايد برای پذيرش در دانشگاه در مصاحبه شرکت کند. اين بار من مجبور به پاسخگويی شدم و به آن مرد گفتم تنها در صورت احضار کتبی حاضر به گفت وگو هستم.» سميه ادامه می دهد: «سرانجام در دانشگاه روزانه و شبانه و در چهار رشته مورد علاقه ام مجاز به انتخاب بودم اما در نهايت نامم در ميان پذيرفته شدگان نبود و سازمان در پاسخ به من اعلام کرد رتبه علمی خوبی داشته ام اما از سوی گزينش مردود شناخته شده ام.»
نقدهايی که بر ستاره دارکردن دانشجويان سياسی هنگام انتخابات دهم و در چهار سال دولت نهم مطرح شد ظاهراً باعث شده اين بار وزارت علوم ستاره ها را از کارنامه های دانشجويان حذف کند و عبارت «مردود علمی» را جايگزين آن کند و آن هم برای رتبه های عالی و ممتاز کارشناسی ارشد دانشگاه ها. اين بار هم دولت دهم نشان داد در پی تغيير ظاهری يک ماجرا از قبيل ستاره در کارنامه دانشجويان می خواهد اصل داستان که پذيرفته نشدن رتبه های ممتاز کنکور در دانشگاه ها به دليل فعاليت سياسی و مدنی آنها است را نفی کند اما آيا اين روش ها در اقناع افکار عمومی مردم و دانشجويان تاثيری می گذارد؟