توافق تهران احتمال تحريم ها را از بين نمی برد، راديو بين المللی فرانسه

سرانجام ايران موافقت کرد که بخش بزرگی از اورانيوم با غلظت کم خود را به ترکيه منتقل کند و در عوض، حجم کمتری اورانيوم با غلظت بيشتر دريافت نمايد. اين توافق اگر عملی گردد، اجازه خواهد داد که ايران اورانيوم مورد نياز رآکتور تحقيقاتی خود را تأمين نمايد، و در مقابل، غربی ها هم مطمئن شوند که جمهوری اسلامی، بخش اصلی اورانيوم خود را واگذار کرده و ديگر نخواهد توانست آن را برای مصارف نظامی به کار ببرد.

فريد وهابی - صبح دوشنبه در تهران، تفاهم نامه ای ميان ايران، برزيل و ترکيه امضا شد که بر اساس آن، ايران می پذيرد که ١۲٠٠ کيلوگرم اورانيوم با غلظت کم (٣٫٥٪) را به ترکيه بفرستد و در عوض ١۲٠ کيلوگرم اورانيوم با غلظت ۲٠٪ دريافت کند. اين اورانيوم بيست درصدی در رآکتورتحقيقاتی تهران به کار برده خواهد شد.

اين توافق مقدماتی، در عرض يک هفته به آژانس بين المللی انرژی اتمی پيشنهاد خواهد شد. در صورتی که آژانس هم آن را بپذيرد، ايران طی ماه آينده اورانيوم خود را به ترکيه خواهد فرستاد.

تفاهم نامه ای که صبح دوشنبه در تهران امضاء شد، بر پایۀ هجده ساعت مذاکره ای شکل گرفت که شب قبل در تهران ميان مسئولان ايرانی، ترک و برزيلی انجام شد.
در حالی که رييس جمهوری برزيل در تهران به سر می برد، نخست وزير ترکيه، رجب طيب اردوغان نيز يکشنبه شب ناگهان به تهران رفت و بالاخره مذاکراتی که از سوی غربی ها "آخرين شانس" توصيف شده بود، آغاز گرديد.

بلافاصله پس از امضای تفاهم نامه، وزير امور خارجۀ ترکيه احمد داوود اوغلو اعلام کرد که ديگر به تحريم ايران نيازی نيست.

با اين حال، واکنش های مقامات غربی در قبال اين توافق همچنان با شک و ترديد همراه است. اما نخستين کسی که در موفقيت تفاهم نامۀ تهران ترديد ايجاد کرد، رامين مهمان پرست، سخنگوی وزارت خارجۀ جمهوری اسلامی بود که در عين تأييد تفاهم نامه، اضافه کرد: "البته غنی سازی بيست درصدی در داخل کشورمان همچنان ادامه می يابد"...

رامين مهمان پرست در اين باره توضيح بيشتری نداد. با توجه به اين که تمام تلاش غربی ها برای متوقف کردن غنی سازی در ايران است، به درستی معلوم نيست که ادامۀ اين کار توسط جمهوری اسلامی، تا چه اندازه تفاهم نامۀ تهران را معتبر نگاه خواهد داشت.

در اروپا، وزارت امور خارجۀ فرانسه نيز اعلام کرد که طرح ايرانی- ترک- برزيلی، مشکل فعاليت اتمی ايران را به طور قطعی حل نخواهد کرد.
سخنگوی اين وزارتخانه به خبرنگاران گفت: "مبادلۀ اورانيوم فقط برای اطمينان سازی است. اصل مسئله، ادامۀ غنی سازی در نطنز، ساخت نيروگاه آب سنگين اراک و پنهان کردن تأسيسات قم است".
وی توضيح داد که ايران بايد هرچه زودتر به خواسته های آژانس بين الملی انرژی اتمی و همچنين قطعنامه های شورای امنيت پاسخ مثبت دهد. او گفت: "با اين هدف است که ما درنيويورک، با همکاران خود در شورای امنيت مشغول کار هستيم تا تحريم های تازه ای را برنامه ريزی کنيم".
سخنگوی وزارت خارجۀ فرانسه گوشزد کرد که: "فراموش نکنيم که ايران در چند ماه اخير، تناقض گويی های زيادی داشته است".

مسئولان سياست خارجی اتحادیۀ اروپا نيز گفتند که توافق تهران کافی نيست. ديپلمات های نزديک به آژانس انرژی اتمی در وين هم معتقدند که "امکان اعمال تحريم های تازه عليه ايران همچنان وجود دارد".
و بالاخره مقامات دولت آلمان هم محتاطانه گفتند که ابتدا بايد "جزييات تفاهم نامه را بررسی کرد".

در اين ميان فقط اسراييل است که به توافق تهران بسيار بدبين است. يک مسئول بلندپایۀ اسراييلی که نامش فاش نشده به خبرگزاری فرانسه گفت: "ايرانيان، ترکيه و برزيل را بازی دادند". به عقيدۀ وی، به ويژه برزيل "تا اندازه ای با ساده لوحی" عمل کرده است.

همين مقام اسراييلی معتقد است که تفاهم نامۀ تهران، وضعيت را باز هم دشوارتر خواهد ساخت، چرا که "برای آمريکا و اروپاييان، رد کردن توافق تهران کار آسانی نخواهد بود. علاوه بر اين، از اين پس، سر وکار غربی ها ديگر فقط با تهران نخواهد بود و برزيل و ترکيه را هم مقابل خود خواهند داشت".

راديو اسراييل نيز در برنامه های روز دوشنبه گفت که بدين ترتيب، "تأسيسات اتمی ايران همچنان به کار خود ادامه خواهد داد و تهران، برنامۀ دستيابی به سلاح هسته ای را دنبال خواهد کرد".