شانس زياد الی برای حضور در اسكار، همشهری

الهام اناري

همه‌ساله در چنين روزهايي زمزمه انتخاب نماينده سينماي ايران براي معرفي به اسكار سرداده مي‌شود.

و گزينه‌هايي نيز ابتدا در حد گمانه‌زني و بعد به‌صورت رسمي اعلام و در نهايت از ميانشان فيلمي از ايران به اعضاي آكادمي معرفي مي‌شود.

معمولا از اواخر تابستان كميته انتخاب نماينده سينماي ايران براي معرفي به اسكار كار خود را آغاز مي‌كند. امسال اما هنوز اعضاي كميته مشخص نشده‌اند. در اين زمينه گفته مي‌شود خانه سينما طرحي براي تشكيل جلسات معرفي فيلم تدوين كرده كه البته گويا هنوز به معاونت سينمايي وزارت ارشاد ارسال نشده است.

گفته مي‌شود در طرحي كه از سوي خانه سينما آماده شده، تشكيل جلساتي با تركيب 7نفره به مسئوليت مديريت امور جشنواره‌ها و مجامع سينمايي وزارت ارشاد پيش‌بيني شده است كه 2نفر از سازمان‌هاي عرضه بين‌المللي - كه يكي مي‌تواند فارابي باشد و ديگري حوزه‌ هنري – و 4نفر نماينده خانه سينما و يك نفر صاحب‌نظر سينمايي در عرضه بين‌المللي به انتخاب معاونت سينمايي در اين جلسات حضور دارند.

در اين طرح پيشنهاد شده است، در جلسه اول هر كدام از نمايندگان 10 فيلم را معرفي كنند و به يك مخرج مشترك كه رسيدند، به‌مدت يك هفته، همگي فيلم‌ها را با هم ببينند و سپس جلسه‌اي برگزار شود تا يك فيلم به اسكار معرفي شود. امسال اما در حالي قرار است نماينده سينماي ايران به مراسم اسكار معرفي شود كه گزينه‌هاي مناسب زيادي در اين زمينه وجود ندارد و بعيد به‌نظر مي‌رسد شاهد رقابتي جدي در اين زمينه باشيم.

تعداد آثاري كه قابليت معرفي به اسكار را داشته باشند كمتر از انگشتان يك دست است و البته از سوي ديگر، سينماي ايران امسال فيلمي را دارد كه با فاصله قاطع از بقيه آثار اكران شده در طول اين يكسال مي‌تواند حضوري موفق در اسكار داشته باشد. با آنكه هنوز تركيب كميته انتخاب مشخص يا دست‌كم معرفي نشده است مي‌توان حدس زد كه خروجي جلسات اين كميته چه فيلمي خواهد بود.

«درباره الي» ساخته اصغر فرهادي برنده خرس نقره‌اي بهترين كارگرداني از جشنواره برلين كه حضورهاي موفق ديگري نيز در فستيوال‌هاي بين‌المللي داشته، به گفته كارشناسان، شايسته‌ترين فيلم امسال براي معرفي به اسكار است.

موضوع جهاني فيلم، ارتباطي كه با تماشاگران مختلف در سراسر دنيا برقرار كرده و ساختار سينمايي‌اش كه در اندازه استانداردهاي جهاني است و به تبع آنها، موفقيت‌هاي درخشان در محافل معتبر بين‌المللي، درباره الي را انتخاب بي‌گفت‌وگوي سينماي ايران براي معرفي به اسكار كرده است.

ضمن آنكه يكي از شروط آكادمي، اكران جهاني فيلم پيش از مراسم اسكار است كه درباره الي نيز از اواسط شهريور در فرانسه اكران جهاني خود را آغاز مي‌كند و از اين منظر، مسئولان سينما نگراني يافتن پخش‌كننده خارجي را ندارند.

رئيسيان: درباره الي گزينه مناسبي براي اسكار است

عليرضا رئيسيان، رئيس كانون كارگردانان سينماي ايران در اين زمينه به ايسنا گفت: براي معرفي فيلم به اسكار، معيارهايي وجود دارد كه خود قوانين اسكار تعيين مي‌كند؛ از جمله اينكه بايد در يك محدوده تاريخي حتما اكران عمومي شده باشد.

طي 7 - 6 سال گذشته يعني پس از دوره‌ مديريت آقاي سيف‌‌الله داد، برگزاري جلسات معرفي فيلم به اسكار با اعمال نظر زياد دوباره به دست بنياد سينمايي فارابي افتاد.

رئيسيان با اشاره به حضور اعضاي هيات رئيسه آكادمي اسكار طي چند ماه گذشته در ايران افزود: ما در ملاقات‌هاي اخير با اعضاي آكادمي، به‌عنوان كانون كارگردانان سينماي ايران، پيشنهاد كرديم نماينده ايران حتما از طرف كارشناسان خانه سينما معرفي شود.

آنها هم پذيرفتند كه بهترين شيوه اين است كه خارج از مسير معادلات دولتي، اين معرفي اتفاق بيفتد. يكي از فاكتورهاي مهم در داشتن شانس براي فيلم معرفي شده به اسكار، جوايز بين‌المللي است و فاكتور مهم ديگر، داشتن پخش‌كننده بين‌المللي است.

با توجه به اين امتيازات، نظر شخصي من اين است كه، درباره‌ الي اين شانس را داشته باشد. رئيسيان با تاكيد بر اينكه امسال اشتباهات سال‌هاي گذشته نبايد تكرار شود، گفت: كارشناسان فقط بايد امتياز و شانس‌ها را نسبت به فيلم‌ها بسنجند، نه اينكه آنها را داوري كنند. چون براي ارسال فيلم به اسكار قضيه داوري منتفي است.

بايد ديد چه فيلمي بيشترين امتياز و شانس را دارد و نماينده خوبي براي سينماي ملي و نه سينماي دولتي است. امسال هم اگر قرار باشد با همان اعمال نظرهاي دولت و فارابي، معرفي فيلم به اسكار اتفاق بيفتد، من خوشبين نيستم كه جريان درستي حاكم شود. ولي اگر خانه سينما اين موضوع را مديريت كند، فكر مي‌كنم فيلم مناسبي معرفي شود.

شجاع‌نوري: درباره الي مناسب‌ترين فيلم است

به گفته عليرضا شجاع‌نوري، جلسات براي معرفي فيلم به اسكار بايد به سمتي پيش برود كه مناسبت‌ترين فيلم انتخاب شود. او گفت: مناسب‌ترين هم، فيلمي است كه بيشترين شانس را براي برنده‌شدن و براي گزيده‌شده توسط آكادمي اسكار داشته باشد.

متأسفانه اين سوءتفاهم و توهم كه اگر فيلمي از ايران به آكادمي اسكار معرفي شد، حتما بايد آنجا جزء نامزدها و برنده‌ها باشد، وجود دارد. درصورتي‌كه اصلا اينگونه نيست، چون اين‌همه فيلم از سراسر دنيا به اسكار مي‌رود و در يك رقابت شركت مي‌كنند و ممكن است انتخاب بشوند و يا نشوند.

شجاع‌نوري با اشاره به اينكه از زماني‌كه فيلمي براي معرفي به اسكار انتخاب مي‌شود، در روزنامه‌ها در مورد آن مي‌نويسند و توقعي كاذب براي موفقيت حتمي آن فيلم ايجاد مي‌كنند، افزود: فيلمي كه در اينجا انتخاب مي‌شود به‌نظر آن گروه مناسب‌ترين فيلمي بوده است كه حالا بايد برود در رقابت بين هزاران فيلم شركت كند و شايد مورد توجه واقع شود.

او با اشاره به جلسه‌ سال گذشته انتخاب فيلم براي معرفي به اسكار گفت: مي‌توانم شهادت بدهم در آن جلسه تمام تلاش و تمركز افرادي كه شركت كرده بودند، اين بود كه مناسب‌ترين فيلم و فيلمي كه به‌نظرمان بيشترين شانس را براي برنده‌شدن داشت، معرفي كنند و هر فردي دلايلش را مطرح مي‌كرد.

معلم: درباره الي با استانداردهاي سينمايي همخواني دارد

علي معلم، تهيه‌كننده سينما نيز در ارزيابي‌ چگونگي معرفي فيلم به اسكار گفت: متأسفانه به‌رغم توانايي‌هايي كه درون صنعت سينماي ايران وجود دارد، سينماي ما فاقد هرگونه سازمان‌دهي و تشكيلات منسجم براي پيشبرد اهدافش است.

بيش از هر چيزي اين روزها فقدان مديريت دولتي و صنفي در سينما وجود دارد. مسئله اسكار نيز جداي از اين ماجرا نيست و هيچ وقت كميته‌ مناسبي براي اين‌كار تشكيل نمي‌شود.

اين تهيه‌كننده با تاكيد بر اينكه ماجراي معرفي فيلم به اسكار نيازمند يك سنجش از زواياي مختلفي از حضور بين‌المللي فيلم‌هاست، افزود: من به خاطر دارم در يكي از جلسات معرفي فيلم به اسكار، افراد حاضر كوچك‌ترين اطلاعاتي درباره‌ فيلمسازي و جشن‌هاي سينمايي در دنيا نداشتند و فكر مي‌كردند بايد فيلم برتر خودشان را انتخاب بكنند؛

در حالي‌كه انتخاب و معرفي فيلم براي اسكار نيازمند كارشناسي است. معلم با اشاره به اينكه امسال سينماي ايران گزينه‌هاي محدودي براي معرفي فيلم به اسكار دارد، يادآور شد: يكي از معدود فيلم‌هايي كه قابليت معرفي به اسكار را دارد فيلم درباره‌الي است كه نمايش موفقي در جشنواره‌ها داشته و به لحاظ تكنيكي، با استاندارد‌هاي سينمايي همخواني دارد.