ناباروري در تهران بسيار بالاتر از معدل جهاني است، همشهری

رئيس پژوهشگاه ابن‌سينا از وجود 2 تا 5/2 ميليون زوج نابارور در كشور خبر داد كه از اين بين 150 تا 200 هزار زوج به درمان‌هاي سالانه ناباروري نياز دارند.

وي تاكيد كرد: درمان ناباروري به واسطه پايين بودن نرخ موفقيت، حتي در شرايط طبيعي مستلزم تكرار است.

دكتر آخوندي، رئيس پژوهشگاه ابن سينا، در نشست مطبوعاتي‌ «بيمه و ناباروري، چالش‌ها - راهكارها» گفت: آمار قطعي در رابطه با ميزان زوج‌هاي نابارور در كشور وجود ندارد و گزارش‌هاي پراكنده‌اي در اين رابطه ثبت شده است.

در اين زمينه پژوهشكده ابن سينا طرحي را در دست داشته و اقداماتي را در جهت آمار قطعي ميزان ناباروري در كشور آغاز كرده است.

وي با استناد به آمارهاي سازمان بهداشت جهاني در رابطه با ميزان ناباروري در جهان گفت: ميزان ناباروري در جهان حدود 10تا 15درصد گزارش شده است.

اين در حالي است كه در ايران اين آمارها بيش از 20درصد است. در تهران ميزان ناباروري حدود 21درصد و در گزارش‌هاي ديگر حدود 26 درصد ثبت شده است كه اين مقدار از معدل جهاني بسيار بالاتر است. همچنين حدود 5/13 ميليون زوج در كشور وجود دارد.

بر اين اساس حدود 2 تا 5/2 ميليون زوج نابارور در كشور وجود دارد. اگر 30 درصد از اين زوج‌ها به خدمات درمان ناباروري در پروتكل‌هاي لقاح خارج رحمي نياز داشته باشند مي‌توان گفت كه حدود 500 تا 750 هزار زوج به اين خدمات نياز دارند. در مجموع بين 150 تا 200 هزار زوج به درمان‌هاي سالانه ناباروري نياز دارند.

دكتر آخوندي ادامه داد: در حال حاضر مراكز درمان ناباروري بايد حدود 30هزار سيكل درمان ناباروري را در سال پوشش دهند. بر اين اساس گسترش مراكز درمان ناباروري نياز است. همچنين بايد شرايطي فراهم شود كه همه بتوانند از پيشرفت‌هاي به‌وجود آمده در درمان ناباروري بهره‌مند شوند.

وي بيان داشت: حدود 20سال پيش كه مراكز درمان ناباروري در ايران وجود نداشت دولت به ازاي هر زوج كه براي درمان به خارج از كشور فرستاده مي‌شدند، حدود 10 هزار دلار براي هر سيكل درماني هزينه مي‌كرد.

همچنين هزينه رفت‌وآمد و اقامت در كشور مربوطه برعهده خود زوج‌ها بود. تا چندي پيش امكاناتي از جمله يارانه داروها براي زوج‌هاي نابارور در كشور وجود داشت. گران‌ترين داروي مورد نياز اين زوج‌ها حدود 5هزار تومان فروخته مي‌شد كه در حال حاضر اين داروها حدود چهار برابر افزايش قيمت يافته است.

دكتر آخوندي با بيان اينكه در گذشته دولت دومين هزينه را بعد از جراحي‌هاي قلب براي درمان در خارج از كشور، در مورد درمان ناباروري پرداخت مي‌كرد؛ اظهار كرد: در حال حاضر هيچ امكان حمايتي به‌طور خاص از درمان ناباروري صورت نمي‌گيرد؛ به اين معنا كه حمايت‌ها انجام مي‌شود اما در جاي خود نيست.

وي عنوان كرد: يك زوج درصورت مواجهه با مشكل ناباروري اگر از مراكز درماني فوق تخصصي و امكان تشخيص و درمان صحيح اطلاع نداشته باشد به تخصص‌هاي مختلف و پراكنده مراجعه مي‌كند. به اين ترتيب دستكاري‌هاي غيرضروري، داروها و جراحي‌هاي غيرصحيح انجام شده و اميدهاي واهي به زوج‌ها داده مي‌شود.

اين عوامل هزينه‌هاي گزافي را از جهت مالي، رواني و همچنين تاخير در جهت توليدمثل براي زوج به همراه دارد. دكتر آخوندي در ادامه اضافه كرد: هزينه‌هايي كه در خارج از مراكز درمان ناباروري انجام مي‌شود به‌عنوان هزينه‌هاي روتين هر فرد در نظر گرفته شده و تحت پوشش بيمه قرار مي‌گيرد.

به اين ترتيب از آنجا كه زوجين هزينه‌هاي درمان ناباروري را ندارند به پزشكان متفرقه مراجعه مي‌كنند و عدم‌تامين اين هزينه‌ها به راه حل‌هاي سنتي، گياهي و راه حل‌هاي غيردرماني مانند تعدد زوجين، طلاق و غيره منجر مي‌شود؛ در كنار اين عوامل تاخير در سن توليد مثل هم به‌وجود مي‌آيد.

كاهش ميزان باروري با افزايش سن

دكتر آخوندي اذعان كرد: با افزايش سن، ميزان باروري زنان كاهش مي‌يابد. همچنين به‌ويژه از سنين 35 سال به بالا احتمال بروز نقايص ژنتيك در فرزند حاصل نيز بسيار بالاتر است. لقاح خارج رحمي در سنين بالا نيز نتيجه كمتري خواهد داشت.

علاوه بر آن در سنين بالا به‌دليل استفاده از تكنيك‌هاي جديد، هزينه‌هاي مجددي به‌منظور حصول اطمينان از سلامت جنين به زوجين تحميل مي‌شود.

حاملگي‌هاي چند قلويي هم علاوه بر تحميل هزينه‌هاي گزاف به زوجين، هزينه‌هاي زيادي را براي نظام درماني كشور به‌دنبال دارد. اين در حالي است كه امكان سقط جنين نيز وجود دارد.

دكتر آخوندي با بيان اينكه به يك زن هنگامي عنوان نابارور داده مي‌شود كه يك سال به‌طور مرتب از ارتباط جنسي آنها براي داشتن فرزند گذشته باشد؛ خاطرنشان ساخت: پيشرفت‌هاي فناوري درمان ناباروري به‌طور عادلانه براي همه مردم و در اختيار آنها قرار نگرفته است.

اگرچه تعدادي از زوج‌هاي نابارور با سخت‌ترين شرايط به سمت درمان‌هاي ناباروري پيش مي‌روند ولي درمان به واسطه پايين بودن نرخ موفقيت، حتي در شرايط طبيعي مستلزم تكرار است.

افزايش شانس موفقيت درمان ناباروري با سه بار لقاح خارج رحمي

دكتر آخوندي بيان كرد: از آنجا كه در لقاح خارج رحمي 3جنين منتقل مي‌شود، درصد موفقيت بسيار بالاتر است. در شرايط عادي براي هر جنين حدود 10 تا 12 درصد شانس موفقيت در نظر گرفته مي‌شود.

درصورتي كه سه بار لقاح خارج رحمي صورت گيرد 20 تا 30 درصد شانس موفقيت ناشي از درمان وجود دارد. بر اين اساس بايد گفت كه در درمان‌هاي ناباروري لازم است تكرار به عمل ‌آيد؛ بر اين اساس با توجه به محدوديت ظرفيت مراكز درمان ناباروري و همچنين هزينه‌هاي آن، تعداد افرادي كه بتوانند از اين امكانات استفاده كنند، زياد نيست.

وي با بيان اينكه با اطلاع رساني‌هاي مناسب انجام شده در حال حاضر زوج‌ها در سنين پايين هم براي درمان ناباروري مراجعه مي‌كنند؛ ادامه داد: پس از گذشت 20 سال از ورود فناوري‌هاي درمان ناباروري به ايران، در حال حاضر نسبتا از فرستادن زوج‌ها به خارج از كشور براي درمان بي‌نياز شده‌ايم.

در شرايطي كه هزينه‌هاي درمان ناباروري در ايران نسبت به كشورهاي همجوار و اروپايي پنج برابر پايين‌تر بوده و موفقيت توريسم درماني در زمينه درمان ناباروري نسبت به ديگر درمان‌ها را سبب شده، شاهديم كه زوج‌هاي نابارور كشور به اين امكانات دسترسي ندارند.

در اين زمينه پژوهشگاه ابن‌سينا به‌عنوان يكي از مراكز مرجع در ارتباط با توليدمثل، حركت‌هاي جدي را انجام داده و هركدام از اين حركت‌ها در قالب يك سمينار آغاز شد. در رابطه با مشكلات اخلاقي و شرعي توليد مثل مانند اهداي جنين، رحم جايگزين، اهداي گامت و غيره حركت‌هاي راهگشايي به سمت قانونمندي اقدامات مورد نياز انجام شده است.

رئيس پژوهشگاه ابن‌سينا در پايان با اشاره به برگزاري سمينار «بيمه و ناباروري» در 12 دي ماه تأكيدكرد: در زمينه دسترسي قشر محروم جامعه به خدمات درمان ناباروري، پژوهشكده ابن‌‌سينا با همكاري وزارت رفاه اقدام به برگزاري سميناري در روز پنجشنبه كرده است.