نقش "وايمکس" در توسعه تجارت الکترونيکی، علی حلاج‌پور، شرق

فناوری وايمکس که بيش از دو سال از ورودش به کشور می‌گذرد، با ارايه اينترنت پرسرعت بی‌سيم به روش اقتصادی‌تر در مناطقی که امکان دسترسی به اينترنت از روش‌های وابسته به سيم مسی فناوری (ADSL) نيست و همچنين قابليت انتقال داده‌ها در اين شبکه با ضريب امنيت بالا می‌تواند بسترهای لازم را برای توسعه بانکداری الکترونيکی که از مولفه‌های مهم برای توسعه تجارت الکترونيکی بوده، فراهم کند.

در روش اتصال به شبکه اينترنت از طريق شماره‌گيری يا Dail up مستلزم داشتن يک خط تلفن معمولی و يک دستگاه مودم (تبديل سيگنال‌ها برای همخوانی با شبکه اينترنت) و کامپيوتر است.

از مزايای آن هزينه پايين‌ترش نسبت به ديگر روش‌های دسترسی به اينترنت است و در مقابل اشغال خط تلفن کاربر در تمام مدت استفاده از اينترنت و همچنين سرعت کند و حلزونی آن و دارا نبودن قابليت‌های جديد از معايب مهم آن بوده که استفاده از آن را در دنيا به روش تقريبا منسوخ‌شده تبديل کرده است. ADSL نيز به نوعی ارتباط پرسرعت داده‌ها برای دسترسی به اينترنت اطلاق می‌شود که از طريق خطوط تلفن ثابت و نصب مودم مربوطه در کامپيوتر امکان‌پذير می‌شود. از جمله مزايای اين روش می‌توان به کيفيت مناسب‌تر انتقال داده‌ها نسبت به سرويس Dail up، اتصال به اينترنت با سرعت بالا برای مصارف ويديويی‌، صوتی و تصويری و اتصال دايم به اينترنت بدون آنکه خط تلفن مشترک اشغال شود، اشاره کرد.

اما با اين وجود ADSL نيز دارای معايبی بوده که از آن جمله وابستگی آن به شبکه کابلی و کيفيت کابل و توسعه شبکه سيمی است. از اين رو در مناطق کوهستانی و روستاهای دوردست ارايه سرويس به اين روش ميسر نخواهد بود.

Wi- Fi فناوری دسترسی به اينترنت به صورت بی‌سيم است. اين نوع شبکه‌های ارتباطی از امواج راديويی استفاده می‌کنند. اين فناوری به کاربر اجازه می‌دهد تا امکان اتصال به اينترنت را در فرودگاه، هتل‌ها، کتابخانه‌ها و... داشته باشد.

به‌طور خلاصه مزيت اين روش نسبت به ADSL امکان دسترسی بدون سيم به اينترنت بوده و مشکل اصلی دسترسی از طريق و‌ای فای‌، محدوده کم تحت پوشش آن است. اما از آنجايی که برای توسعه تجارت الکترونيکی بايد فناوری‌ای ارايه کرد که مشکلات بيان‌شده را برطرف و قابليت‌های لازم را از قبيل امنيت انتقال داده‌ها در شبکه برای توسعه بانکداری الکترونيکی ارايه کند، به همين دليل از فناوری وايمکس استفاده می‌شود.

وايمکس به معنی دستيابی گسترده و جهانی به امواج مايکروويو به گونه‌ای است که از قابليت بهره‌برداری متقابل يا Interoperability برخوردار باشد. به عبارتی ديگر وايمکس امکان ارايه خدمات باند پهن بی‌سيم را در هر زمان و تمام مناطق فراهم می‌آورد.

اهم خدماتی که wimax ارايه می‌دهد عبارت است از‌ اينترنت پرسرعت بی‌سيم به خصوص در مناطقی که دسترسی به اينترنت از روش‌های ديگر امکان ندارد، همچنين سرويس‌های ويديو، ويديو‌کنفرانس، تلفن روی بستر اينترنت (Voip) و بازی‌های آنلاين و شبکه‌های خصوصی مجازی (VPN) که اين قابليت‌ها، شرايط رقابت با فناوری‌های کابل و ADSL و فيبر‌نوری را به خوبی فراهم کرده است.

طبق آخرين آمار گروه کاری بين‌المللی Wimax Forum در حال حاضر تعداد ۵۸۲ بهره‌بردار وايمکس در جهان فعاليت می‌کنند. سيار بودن، امنيت بالای انتقال داده‌ها، يکپارچگی مودم، فرستنده و گيرنده راديويی در اندازه بسيار کوچک و قابل حمل و امکان نصب آسان، عدم نياز به ديد مستقيم ميان مودم سمت کاربر و آنتن مرکزی و شعاع فوق‌العاده زياد تحت پوشش آن حين سرعت بالای انتقال داده‌ها، قابليت‌های فناوری ADSL برای مسافت‌های طولانی‌تر و همچنين ارايه سرويس‌هايی صوت‌، تصوير و داده (data) با کيفيت بالا و بدون محدوديت حجمی يا زمانی با توجه به پهنای باند اختصاصی از جمله قابليت‌های اين فناوری است.

ارايه توضيحات در خصوص اين فناوری بيانگر اين مساله است که توسعه تجارت الکترونيکی در ايران نيازمند رشد هماهنگ زيرساخت‌های امنيتی و مخابراتی، بانکداری الکترونيکی، گواهی ديجيتالی و همچنين بسترهای حقوقی لازم است چرا که نبود بستر برای گواهی الکترونيکی در کشور دليلی برای عدم پرداخت الکترونيکی (مهم‌ترين مولفه تجارت الکترونيک) است که اين امر نيز وابستگی شديدی به وجود اينترنت پرسرعت با ضريب امنيت بالا برای انتقال داده‌ها در فضای مجازی (شبکه) و تصويب قوانين لازم خواهد داشت. از اين رو با توجه به قابليت‌های موجود در فناوری وايمکس می‌توان به راهکارهای جديد برای ارايه خدمات اينترنتی بيشتر برای توسعه تجارت الکترونيک در کشور استفاده کرد، به‌طوری که فناوری وايمکس به‌عنوان زير‌ساختی کليدی برای فناوری وای فای برای ارايه به کاربران نهايی به حساب آيد.