معاون حقوقی سپاه: فعاليت‌های اقتصادی سپاه بر اساس دستورالعمل رهبری است، خبرآنلاين

- اگر کسی بگويد فعاليت اقتصادی سپاه شفاف نيست يا مغرضانه حرف می‌زند و يا بی‌اطلاع است

سياست > چهره ها - شايد موسسان سپاه پاسداران در روزهای نخست پيش‌بينی نمی‌کردند که روزگاری اين نهاد وارد فعاليت‌های اقتصادی شده و عرصه گسترده‌ای از اين حوزه را به دست بگيرد.

ياسرفاتحی: همانطور که فرماندهان اين نهاد برآمده از انقلاب اسلامی تاکيد دارند، شرايط ويژه بعد از دفاع مقدس و نياز کشور ايجاب می‌کرد تا رزمندگان ديروز جبهه‌های نبرد پا به عرصه سازندگی گذاشته و به صورت گسترده‌ای وارد فعاليت اقتصادی شوند.

اما اين حضور ادامه پيدا کرده و هم اکنون بزرگترين پروژه‌های اقتصادی کشور و منطقه در حوزه‌های مهم از جمله پروژه‌های نفتی توسط قرارگاه خاتم الانبيا(ص) يعنی قرارگاه اقتصادی سپاه اداره می‌شود.

در اين بين همواره منتقدان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی اين بخش از فعاليت‌های سپاه را برجسته کرده و ابهاماتی را در خصوص گردش مالی آن مطرح می‌کنند.

سردار محمدرضا يزدی معاون حقوقی و امور مجلس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی اين مسائل را در گفت‌وگو با خبرآنلاين را رد می‌کند و می‌گويد: اکثر قراردادهايی که سپاه منعقد می‌کند با دولت است که بودجه آن در مجلس شورای اسلامی تصويب می‌شود.

وی درباره تحقيق و تفحص از فعاليت‌های اقتصادی سپاه تاکيد دارد: تا کنون از سوی هيچ يک از نهادهای نظارتی و حتی مخالفين، درخواست تحقيق و تفحص از فعاليت‌های اقتصادی سپاه نشده است.

معاون حقوقی و امور مجلس سپاه معتقد است: اگر کسی امروز بگويد فعاليت اقتصادی سپاه شفاف نيست يا مغرضانه حرف می‌زند و يا بی‌اطلاع است. وی در خصوص واگذاری سهام شرکت مخابرات که اخيرا با حرف و حديث‌های بسيار صورت گرفت و حتی مجلسی‌ها معتقداند اين واگذاری صوری به شرکت‌های وابسته به سپاه پاسداران انجام شد؛ تاکيد دارد که هيچ ابهامی وجود ندارد.

گفت‌وگوی خبرآنلاين با سردار يزدی را در ادامه می‌خوانيد:

آيا از نحوه اختصاص بودجه به نهادهای نظامی همچون سپاه راضی هستيد؟
به هر حال ناگزيريم با محدوديت‌ها و مقدورات کشور بسازيم. البته در سال‌های گذشته و قانون برنامه‌های پنج ساله گذشته، کاستی‌هايی در توجه به نيروهای مسلح می‌ديديم که الحمدلله امسال نگاه خوبی از مجلس شورای اسلامی در بررسی برنامه پنجم به نيروهای مسلح صورت گرفته است. اگر اين برنامه در طول پنج سال آينده اجرايی شود با توجه به آن محدوديت‌ها و مقدورات کشور فکر می‌کنم خيلی ما نگرانی نداشته باشيم. البته مقايسه نيازمندی‌های نيروهای مسلح با کشورهای اطراف ما و کشورهای جهان مقايسه‌ای بلاوجه است. زيرا آن‌ها به دنبال تامين امنيت خود بر اساس تجهيزات و توسعه ارتش‌های شان هستند ولی راهبرد نظامی و امنيتی جمهوری اسلامی ايران اين گونه نيست. برای همين نيروهای مسلح ما امروز با سعی، تلاش، ايثار و ازخودگذشتگی شان در حفظ و برقراری امنيت و آنچه که ما به آن امنيت پايدار می‌گوييم می‌کوشند، اگر با توجه به ملاحظات برنامه پنجم، بودجه سال نود تدوين شود فکر می‌کنم نگرانی نداشته باشيم.

البته ما در نيروهای مسلح و به خصوص سپاه پاسداران ياد گرفتيم که با سختی‌ها بسازيم. خيلی از کارکنان ما امروز بعد از گذشت ماه‌ها از بازنشستگی خود هنوز نتوانستند پاداش پايان خدمت و حتی طلب مرخصی‌های دوران دفاع مقدس خود را بگيرند.

مساله‌ای که مشخصا در مورد روابط سپاه با دولت مطرح می‌شود، بدهی سنگين دولت به اين نهاد است. فکر می‌کنيد در آينده نزديک دولت بتواند بخشی از اين بدهی را پرداخت کند؟ اگر امکان دارد لطفا ميزان بدهی را بفرماييد؟
بدهی دولت به سپاه پاسداران بيشتربه دوران دفاع مقدس و سال‌های قبل باز می‌گردد. به دليل اينکه بعد از تشکيل سپاه، اين نهاد مردمی قانون استخدامی مشخصی نداشت و بر مبنای اساسنامه مصوب مجلس شورای اسلامی اداره می‌شد. آنچه که سپاه برای انجام ماموريت‌های مختلف خود در دفاع از نظام مقدس جمهوری اسلامی، کشور و مردم عزيزمان از آن استفاده می‌کرد، بودجه‌های متفرقه‌ای بود که گاها در بودجه‌های سنواتی و دفاعی ديده می‌شد. لذا چه در موضوع تامين اجتماعی و بيمه نيروهای سپاه و چه حقوق و مزايا در دوران دفاع مقدس، مبلغ بسيار ناچيزی برای کارکنان و رزمندگان سپاهی در نظرگرفته می‌شد.

بعد از دفاع مقدس با تدوين قانون استخدامی سپاه برای اينکه سابقه اين کارکنان مشابه سابقه ساير کارکنان نيروهای مسلح و کشوری باشد و بتواند تامين اجتماعی و صندوق‌های بازنشستگی‌شان برقرار شود، دولت به سپاه بدهکار شد.

دولت سعی کرده هر ساله در بودجه ساليانه بخشی از اين بدهی را تامين کند و اميدواريم در سال‌های اول برنامه پنجم توسعه بدهی دولت به نيروهای مسلح و به خصوص سپاه تامين شده و پايان پذيرد.

بحث حقوقی ديگری که راجع به سپاه پاسداران مطرح است، فعاليت اقتصادی است؛ هم اکنون بعضا مطرح می‌شود سپاه در سطح بين المللی ورود پيدا کرده و قراردادهای بسياری در اين سطح منعقد کرده است. اين قراردادها در چه وضعيتی هستند؟
با توجه به توانمندی که سپاه در دوران دفاع مقدس داشت و با نظر مقام معظم رهبری بعد از جنگ قرارگاه سازندگی خاتم الانبياء برای بازسازی و سازندگی داخل کشور راه اندازی شد و تلاش‌های بسيار بزرگ و مفيدی انجام داد. به دليل نوع توانمندی و تخصص‌های مختلفی که اين قرارگاه داشت و با توجه به عمق بخشی خارجی و برد استراتژيک انقلاب اسلامی در ساير کشورها، دولت از قرارگاه سازندگی خاتم الانبياء درخواست کرد در برخی کشورها اقدام به ارائه توانمندی‌های خود کند.

کدام دولت؟ دولت آقای احمدی‌نژاد يا دولت‌های گذشته؟
در دولت‌های گذشته نيز اين درخواست‌ها مطرح بوده و اين طور نيست که تنها در اين دولت باشد. چه در دولت آقای هاشمی، چه در دولت آقای خاتمی و چه در دولت آقای احمدی‌نژاد اين درخواست از قرارگاه سازندگی خاتم الانبياء صورت گرفت و اين قرارگاه بر اساس توانمندی‌های خود در کشورهايی که معرفی می‌شدند، اقدام به انعقاد قراردادهايی می‌نمود.

البته اين قراردادها نه با نگاه منفعت‌طلبانه و سودجويانه بلکه با نگاه صدور انقلاب و ارائه کمک به کشورهای نيازمند و ارائه توانمندی‌های نظام مقدس جمهوری اسلامی ايران به دنيا در قالب حضور در رقابت بين المللی انجام شد. لذا قراردادهايی بسته شد و پروژه‌هايی اجرا شد.

بسياری از اين کشورها هنوز نتوانسته‌اند به تعهدات خود عمل کنند و به دولت و قرارگاه خاتم بدهکارند. ولی اين قرارگاه بخش عمده‌ای از تعهدات خود را در کشورهای طرف قرارداد به نتيجه رسانده و آن‌ها نيز راضی هستند.

برخی کشورهايی که قرارگاه خاتم الانبياء برای انجام پروژه در آن‌ها قرارداد بسته است با ايران روابط بسيار خوبی دارند. مانند کشورهای آفريقايی و آمريکای لاتين. اگر اين کشورها نتوانند به تعهدات خود را عمل کنند، آيا دولت تضمين کرده مبلغ آن را به سپاه عودت دهد؟
بله. توسط دولت و حتی برخی بانک‌های بين المللی تضمين صورت گرفته است. هر چند برخی کشورها به صورت کامل به تعهدات خود عمل نکردند و درخواست استمهال کردند و پذيرش آن با هماهنگی دولت جمهوری اسلامی ايران بود.

انتقادی که به برخی فعاليت‌های اقتصادی سپاه مطرح می‌شود مربوط به عدم شفافيت عملکرد اقتصادی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است. بارها اين مساله نيز در عرصه‌های مختلف مطرح شده ولی تا کنون هيچ مقامی آن طور که بايد به اين مساله پاسخ نداده و راهکار حقوقی برای اين امر ارائه نشده است. آيا امکان هست که نهادی مثل مجلس روزی بتواند راجع به فعاليت اقتصادی سپاه دست به تحقيق و تفحص بزند؟
تا کنون از سوی هيچ يک از نهادهای نظارتی و حتی مخالفين درخواست تحقيق و تفحص از فعاليت‌های اقتصادی سپاه نشده است. به عبارت ديگر هيچ کس تا کنون چنين درخواستی نکرده ولی از سوی برخی مغرضين و حتی دوستان، بخشی از فعاليت اقتصادی سپاه زير سوال رفته است.

آنچه لازم است به آن اشاره کنم اين است که فعاليت‌های اقتصادی سپاه بر اساس دستور العملی است که به تصويب مقام معظم رهبری رسيده است و در تمام محورهای اين فعاليت ما به صورت کاملا شفاف عمل می‌کنيم. دليل اين مدعا اين است که اکثر قراردادهايی که سپاه منعقد می‌کند با دولت است که بودجه آن در مجلس شورای اسلامی تصويب می‌شود و برای نمايندگان مردم، ديوان محاسبات، سازمان بازرسی کل کشور و ... کاملا شفاف است و نگاه آنان می‌تواند تا عمق فعاليت‌های سپاه برود.

اين گونه نيست که فعاليت‌های اقتصادی سپاه شفاف نباشد. مثلا اگر همين الان به وزارت نفت يا وزارت مسکن و شهرسازی يا وزارت جهاد و کشاورزی و ...مراجعه و پرسيده شود که چه قراردادهايی با سپاه دارد، ليست اين قراردادها کاملا مشخص و در دسترس است. بودجه‌ای که تا کنون تخصيص داده شده، اينکه چند سال اين پروژه به طول خواهد انجاميد و چقدر به سپاه بدهکار است و ... کاملا مشخص است. اين امر شامل تمامی وزارت خانه‌ها است. حتی در برخی از مناطق بخشی از تلاش‌هايی که برای سازندگی در چند سال گذشته انجام شد به دليل محدوديت‌های قانون متوقف شده بود، تا اينکه در دور هفتم مجلس توانستيم قانون بسيج سازندگی را در مجلس به تصويب رسانده تا بتوانيم تمايل بعضی ارگان‌ها و وزارت خانه‌ها را جلب کنيم تا بخشی از کارهای خود را به بسيج سازندگی واگذار کنند و بتوانند هزينه‌های پرو‍ژه‌ها را پرداخت کنند.

بنابراين امر غيرشفافی نداريم. مثلا در موضوع واگذاری سهام مخابرات که توسط برخی بزرگ نمايی و گفته شد بنياد تعاون شبه دولتی است و يا رقابت صحيح در واگذاری صورت نگرفته است، در حالی که کاملا مشخص است، چند بار اين موضوع در شورای رقابت اصل ۴۴ و کميسيون‌های مختلف مجلس بررسی شد و هيچ ابهامی وجود ندارد.

پس هدف کسانی که در مقاطع مختلف اين موضوع را مطرح کردند، چيست؟
اگر کسی امروز بگويد فعاليت اقتصادی سپاه شفاف نيست يا مغرضانه حرف می‌زند و يا بی‌اطلاع است. دستگاه‌های نظارتی همگی از فعاليت‌های اقتصادی سپاه مطلع هستند. بودجه‌ای که ساليانه برای درآمد و هزينه قرارگاه سازندگی خاتم الانبياء در نظر گرفته می‌شود در بودجه ساليانه قيد شده است. حتی هر سال ميزانی که قرارگاه سازندگی کار انجام داده ولی نتوانسته هزينه‌اش را از دولت بگيرد مشخص است. هم اکنون مبلغ بالايی از بابت کارهايی که قرارگاه سازندگی خاتم انجام داده از دولت طلبکار هستيم که دولت نتوانسته به تعهدات خود عمل کند. لذا با پيمانکاران جزء که با آن‌ها قرار داد داريم با مشکل مواجه شديم. به عنوان مثال در دولت نهم ۱۸ نفر از نمايندگان محترم مردم خوزستان در نامه‌ای از رياست محترم جمهور در خواست پرداخت بخشی از بدهی وزارت نيرو را جهت پرداخت به پيمانکارانی که در پرداخت حقوق کارگرانشان با مشکل مواجه شده بودند، داشتند که با دستور رياست محترم جمهور تا حدودی اين مشکل مرتفع گرديد.

برخی پيمانکاران داخلی به خاطر عدم توانايی لازم قادر به رقابت با قرارگاه خاتم الانبياء نيستند و به خاطر اين مسئله پيروز نهايی پروژه‌ها و مناقصه‌ها تنها سپاه است. ارزيابی شما چيست؟
يکی از نکات مهمی که خوب است در خصوص فعاليت‌های اقتصادی سپاه اشاره کنم، ابلاغيه فرماندهی کل سپاه است؛ مبنی بر اينکه به هيچ عنوان قرارگاه سازندگی وارد پروژه‌هايی که ساير پيمانکاران داخلی می‌توانند انجام دهند، نشود. به جرات می‌توان گفت کارهايی که قرارگاه سازندگی هم اکنون در بعد پيمانکاری انجام می‌‌دهد يا در داخل کسی نمی‌تواند انجام دهد و يا باشرکت‌های خارجی رقابت کرديم و يا حجم اين کارها چنان بالا بود که ساير پيمانکاران داخلی نتوانستند به آن ورود پيدا کنند.

ما در قراردادهای جزء به هيچ عنوان وارد نمی‌شويم و به هيچ عنوان دست پيمانکاران داخلی و شرکت‌های جزء را نمی‌بنديم و سعی ما بر اين بوده در قراردادهای کلان داخلی که پيمانکاران داخلی از عهده آن بر نمی‌آمدند يا در مناقصه‌های بين‌المللی ورود پيدا کنيم.

شايد برای کسانی که اين مصاحبه را می‌خوانند اين سوال مطرح شود که اين ادعا که معاون حقوقی و امور مجلس سپاه کرده صحيح نيست. چرا که در فلان شهر کوچک يا روستا، سپاه در حال ساخت يک جاده کوچک، حمام، مدرسه و... است. می‌خواهم بگويم در چهارچوب مجوزی که از مجلس شورای اسلامی گرفتيم، اين دست از کارها در راستای بسيج سازندگی و بکارگيری جوانان عزيز کشورمان با حداقل هزينه در حال انجام است. بسيج سازندگی نيز متشکل از مردم و اهالی روستا است که به کار کمک می‌کنند و اگر پيمانکاری نيز پيدا شود و بگويد من با اين هزينه پروژه‌ای را انجام می‌دهم وارد اين کار نمی‌شويم.

نوعا جاده‌هايی که ما در سطح کم در حال اجرا داريم در مناطق محروم است که پيمانکاران ديگر به هيچ وجه ورود پيدا نکرده و می‌گويند اين پروژه برای ما سود ندارد. امروز ما در قرارگاه سازندگی يک قرارگاه فرعی ايجاد کرده‌ايم که در راستای محروميت زدايی به مردم در مناطق محروم و دور افتاده خدمات کاملا رايگان می‌دهد.

صحبت‌های شما صحيح، ولی بايد اشاره کنم يکی از قول‌های آقای محسن رضايی در انتخابات رياست جمهوری گذشته شفاف کردن فعاليت های اقتصادی سپاه پاسداران بود. به نظر شما ادعای ايشان که سال‌ها فرمانده سپاه بود با حرف‌‌های شما تناقض ندارد؟
از اين که برادر رضايی چنين مطلبی را مطرح کرده است، بی‌اطلاع هستم. ولی اگر کسی شفافيت در ورود سپاه به امور اقتصادی را مطرح نمايد، در راستای صيانت از سپاه خواهد بود و دهان ياوه گويان را خواهد بست و اطمينان بيشتری به دوستان در صحت عمل سپاه خواهد داد.

چه اين حرف در راستای تبليغات انتخابات زده شده باشد و چه برای پاسخگويی به مردم، تمامی قراردادهای ما بر اساس مزايده و مناقصه‌ای است که در کشور صورت می‌گيرد. يعنی اگر وارد عملکرد سازمان‌‌ها و دستگاه‌های اجرايی کشور شويد به راحتی می‌توانيد ببينيد سپاه و قرارگاه سازندگی خاتم الانبياء تا کجاها وارد شده‌اند. کسی نمی‌تواند بگويد اين قراردادها شفاف نيست. کاملا مشخص است سپاه در کجاها کار می‌کند و قرارگاه سازندگی سپاه چگونه اين قراردادها را می‌بندد.

شايد برخی از نحوه کار بی‌اطلاع باشند. امروزه همه می‌دانند در بخش عمده‌ای از ايستگاه‌ها و تونل‌های مترو تلاش‌های خوبی را انجام می‌دهيم. قرارگاه سازندگی تلاش‌های بسياری انجام داده تا توانستيم از پيمانکاران خارجی جلو بيافتيم. به جرات می‌توانم بگويم هيچ پوشش و استتاری راجع به فعاليت‌های اقتصادی سپاه وجود ندارد. زيرا اين‌ها مزايده و مناقصه‌هايی است که در کشور مشهود است. مگر می‌شود ما از شرکت نفت خط لوله‌ای را بگيريم ولی کسی نفهمد؟ مگر می‌شود رقم اين قرارداد مبهم باشد؟! اين رقم در بودجه ساليانه دولت برای وزارت نفت تعيين شده است. چطور اين قرارداد شفاف نيست؟! چطور پروژه خط راه آهن شفاف نيست؟ به دليل اينکه اين قرارگاه وسعت کارش خيلی بالا است و تلاش‌های خوبی صورت می‌گيرد شايد اين ذهنيت پيش آمده که ما نمی‌‌دانيم کجاها و چطوری است؟

يکی از کارهای بسيار خوبی که صورت گرفته اين است که فرمانده محترم کل سپاه، سردار جعفری در اولين ابلاغ‌هايی که بعد از منصوب شدنشان در اين پست در ارتباط با قرارگاه سازندگی خاتم الانبياء صادر کرد اين بود که در قراردادها و مناقصات کوچک دخالت نشود تا دست پيمانکاران و شرکت‌های داخلی باز شود. اين مساله چندين بار در کميسيون‌های داخلی مجلس مورد سوال قرار گرفته و اکثر نمايندگان مجلس که با مردم و پيمانکاران در ارتباط هستند قانع شدند.

اگر کسی بگويد فعاليت‌های اقتصادی سپاه شفاف نيست، بی‌مهری کرده است و نيز می‌تواند طی تماس با مسئولان قرارگاه سازندگی از شيوه کارشان مطلع شود.