اوباما: برای گفتوگو با ايران تلاشی تازه خواهم کرد
باراک اوباما، رييس جمهور ايالات متحده، میگويد در ماههای آينده دست به تلاش تازهای برای حل ديپلماتيک مناقشه هستهای ايران خواهد زد.
راديو فردا ـ باراک اوباما در نخستين نشست رسانهای خود پس از انتخاب مجدد به رياست جمهوری آمريکا گفت: «بايد راهی باشد که هم ايران از انرژی هستهای صلحآميز بهره ببرد و هم تعهدات بينالمللی را رعايت کند و تضمينهای مشخص بدهد که به دنبال سلاح اتمی نيست».
آقای اوباما روز چهارشنبه ۱۴ نوامبر (۲۴ آبان) گفت که نمیتواند قول بدهد که ايران مسير مطلوب را انتخاب کند و تصريح کرد که اين مسير مطلوب همان «گزينه ديپلماتيک» است.
رييس جمهور آمريکا گفت: «سعی میکنم در ماههای آينده دست به تلاش تازهای بزنم که ببينيم آيا میتوانباب گفتوگويی را نه فقط با ما، بلکه با جامعه بينالمللی باز کنيم و ببينيم که آيا میتوانيم اين موضوع را حل کنيم يا نه.»
باراک اوباما بار ديگر تاکيد کرد که ايالات متحده اجازه نخواهد داد که ايران به سلاح اتمی دست پيدا کند و گفت هنوز فرصت برای حل ديپلماتيک اين مسئله وجود دارد.
پيش از اين يک ديپلمات ارشد روس گفته بود دولت روسيه علاقهمند است ايران و آمريکا بر سر پرونده اتمی به طور مستقيم با يکديگر گفتوگو کنند.
سرگئی ريابکوف، معاون وزير خارجه روسيه، در مصاحبه با روزنامه «فايننشال تايمز» گفته بود: «مسکو مايل است شاهد ورود تهران و واشنگتن به مذاکرات دوجانبه باشد تا از اين طريق، جلوی حمله اسرائيل به تأسيسات هستهای ايران گرفته شود.»
معاون وزير خارجه روسيه با اين حال تاکيد کرده که رابطه دوجانبه احتمالی ميان ايران و آمريکا نبايد بر مذاکرات با گروه پنج به علاوه يک تاثير بگذارد.
فايننشال تايمز همچنين از قول يک ديپلمات بريتانيايی نوشته بود: «در حال حاضر مذاکره ميان ايران و آمريکا به امری ضروری تبديل شده است زيرا آمريکا بايد به ايران نشان دهد که هرچند در پی محدود کردن برنامه هستهای اين کشور است اما هدفی برای تغيير نظام سياسی ايران ندارد.»
اين روزنامه بريتانيايی بدون آنکه نامی از اين ديپلمات ببرد از قول او تاکيد کرده که هرچند مذاکرات در قالب گروه ۱+۵ در جريان است اما نياز مبرمی به مذاکره مستقيم ايران و آمريکا احساس میشود تا آمريکايیها به ايران تضمينهای لازم را بدهند.
در هفتههای پيش از انتخابات روز ششم نوامبر در آمريکا گزارشهايی در رسانههای غربی منتشر شد که حاکی از مذاکرات ميان نمايندگان ايران و آمريکا و توافق برای حل و فصل اختلافات ميان دو کشور پس از انتخابات رياست جمهوری آمريکا بود.
مقامهای هر دو کشور ايران و آمريکا اين گزارشها را رد کردهاند.
محمود احمدینژاد، رئيس جمهوری ايران، در سفری که مهرماه امسال برای شرکت در مجمع عمومی سازمان ملل داشت، گفت که آماده مذاکره با آمريکاست؛ صحبتی که انتقادهايی در داخل ايران برانگيخت. آيتالله علی خامنهای پيشتر در سخنان خود تاکيد کرده بود هرگاه زمان مناسبی برای مذاکره با آمريکا باشد، خود اين موضوع را اعلام خواهد کرد.
در عين حال در روزهای گذشته چهرههای اصولگرای منتقد دولت نيز حرف از مذاکره با آمريکا زدهاند. از جمله محمدجواد لاريجانی، دبير ستاد حقوق بشر جمهوری اسلامی و معاون قوه قضائيه، گفت که اگر منافع جمهوری اسلامی اقتضا کند، با آمريکا «در قعر جهنم» نيز مذاکره خواهد کرد.
يک هفته پيش روز ۱۸ آبان محمود احمدینژاد، رييس جمهوری اسلامی ايران، گفته بود که پرونده هستهای ايران ديگر موضوعی حقوقی نيست و تبديل به يک «موضوع سياسی» شده است و بايد «در رابطه بين ايران و آمريکا حل و فصل شود.»
آقای احمدینژاد که برای شرکت در پنجمين اجلاس دموکراسی در جزيره بالی اندونزی به سر میبُرد، در نشست خبری با رسانههای بينالمللی گفت: همه کشورهايی که عضو آژانس بين المللی انرژی اتمی هستند و حتی کشورهای ۱+۵ به صراحت به ما میگويند که ايران بايد اين مشکل را با آمريکا حل کند.
او از دولت آمريکا خواست در زمينه پرونده هستهای ايران، «رفتار خود را اصلاح کند و مطمئنا اين تغيير رفتار به نفع خود دولت و مردم آمريکا است».
آقای احمدینژاد در حالی برای بازديد از تاسيسات هستهای ايران دعوت کرد که دو روز پيش از آن يوکيا آمانو مديرکل آژانس بينالمللی انرژی اتمی گفته بود ايران همچنان از همکاری لازم با اين آژانس خودداری میکند.
در روزهای گذشته سخنگوی آژانس بينالمللی انرژی اتمی خبر داد که قرار است برای حل و فصل اختلافهای موجود درباره فعاليتهای هستهای ايران، دور جديدی از مذاکرات هستهای بين ايران و اين نهاد روز ۱۳ دسامبر (۲۳ آذر) در تهران برگزار شود.
جمهوری اسلامی نيز تاييد کرده که قرار است چنين مذاکراتی برگزار شود.
صحبت از مذاکرات مستقيم بين تهران و واشنگتن در حالی به ميان آمده است که در عين حال سطح تنش بين ايران از يکسو و آمريکا و اسرائيل در سوی ديگر بالا گرفته است.
از جمله در هفته گذشته وزارت دفاع آمريکا اعلام کرد که جنگندههای ايران به سمت يک پهپاد آمريکايی در حريم هوايی بينالمللی خليج فارس شليک کردهاند.
جورج ليتل، سخنگوی پنتاگون، ۱۸ آبانماه گفت دو جنگنده ايرانی، يکهفتهپيش در ۱۱ آبانماه، يک پهپاد آمريکايی را رهگيری کرده و چندين بار به سوی آن شليک کردند.
سخنگوی وزارت دفاع آمريکا تاکيد کرده بود که اين پهپاد آمريکايی «به هيچ عنوان در حريم هوايی ايران» نبوده و مشغول «پرواز عادی شناسايی» بوده است.
اما از سوی ديگر وزير دفاع ايران گفت که علت اين اقدام، ورود اين پهپاد به «فضای فوقانی دريای سرزمينی ايران» بوده است.
احمد وحيدی گفت که اين شی پرنده در زمان حمله، برای نيروهای نظامی ايران ناشناس بوده است.