دلايل بيان نشده شش برابر شدن ارزش بازار سرمايه در ايران، محمد حيدری

ويژه خبرنامه گويا

شمس الدين حسينی ، وزير دارائی و سخنگوی اقتصادی دولت گفته است : ارزش بازار سرمايه در سال های اخير از رقم ۳۲ هزار ميليارد تومان به ۲۱۲ هزار ميليارد تومان ( ۶ برابر ) رسيده است.

با در نظر گرفتن شرايط اقتصادی کشور ، کاهش توليد ناخالص ملی ، تعطيلی واحدهای توليدی و يا کاهش توليد آن ها و بسياری عوامل ديگر بايد شاهد کاهش ارزش بازار سرمايه باشيم و نه افزايش آن . پس چرا اين روند معکوس رخ داده است ؟

يک عامل که می تواند اين افزايش را توجيه کند ورود سهام تعداد ديگری از صنايع و موسسات دولتی به بازار بورس است . اما اين امر نيز نمی تواند ۶ برابر شدن ارزش بازار مالی کشور را توجيه کند .پس چه اتفاقی افتاده است؟

عوامل متعددی ، از جمله سياه بازی های مالی و افزايش مصنوعی و ساختگی قيمت سهام ، در اين روند وارونه دخالت دارد ، اما عامل مهم در بقا وبزرگ تر شدن حباب ارزش بازار سرمايه در ايران ، کاهش دو سومی ارزش پول ملی است .

دارائی کارخانه ها و شرکت های پذيرفته شده در بورس ، زمين ، ماشين آلات و به طور کلی کالاهای سرمايه ای است . کاهش ارزش پول ملی سبب افزايش بهای اين دارائی ها به ريال و تومان شده است . مثلا ارزش ماشين آلات يک ميليون دلاری فلان کارخانه که با دلار ۱۱۶۰ تومانی سال گذشته يا با دلار ۹۵۰ تومانی دو – سه سال پيش وارد شده ، اکنون حتی اگر با ارز مرجع سنجيده شود ، دو ونيم تا سه برابر ارزش ريالی دارد . بهای زمين ، ساختمان ، مواد اوليه و.... نيز تابع همين قاعده است .

همين جا و در همين حد از تحليل می توانيم نتيجه گيری کنيم که چرا يک باره در ماه های پيش از کاهش ناگهانی ارزش پول ملی ، بورس رونق شک بر انگيزی را شاهد بود و شاخص آن به ميزانی باور نکردنی افزايش می يافت؟!

لابد کسانی آگاه بودند که قرار است ارزش پول ملی کاهش يابد و لذا علاوه بر هجوم برای خريد دلار و طلا ، به سراغ سهام صنايع و شرکت های « مرغوب !» هم رفتند و با خريدهای کلان اما حساب شده خود ، علاوه بر افزايش ثروت خويش ، به بقای ارزش حبابی بورس نيز کمک کردند!!

در دنيائی که ارزش سهام بورس های معتبر دنيا در بدترين يا بهترين حالت ها از نيم تا حداکثر دو ويا سه واحد پائين وبالا نمی رود ، افزايش روزانه صدواحدی (و بيشتر) شاخص بورس کشوری که در چنبره تحريم ها ومشکلات اقتصادی داخلی گرفتار است ، شک برانگيز نيست؟!

سخنگوی اقتصادی دولت ارزش بازار مالی کشور را در سال گذشته به دلار تبديل کنند و سپس ارزش کنونی آن را نيز به دلار بسنجند و آن گاه اعلام فرمايند هنوز هم می توانند با قاطعيت بگويند ارزش بازار مالی کشور شش برابر شده است؟!