مطهری: پيشنهاد میکنم که ترکيب شورای نگهبان تغيير کند، پيروزی جليلی برای کشور خسارتبار خواهد بود
گفتگوی روزنامه قانون با علی مطهری:
رد صلاحيت آقای هاشمی را چگونه ارزيابی میکنيد؟
- کاری بود به ضرر انقلاب. البته شورای نگهبان معمولا قانون را ملاک قرار می دهد و اعضای آن خصوصا فقها افرادی با تقوا هستند ولی اين تصميم آنها علل جانبی هم داشت. يکی اين بود که برخی مسئولان از جمله يکی از کانديداهای تأييد صلاحيت شده توجيه امنيتی برای رد صلاحيت آقای هاشمی به شورای نگهبان القاء کردند که اگر هاشمی در صحنه انتخابات حضور داشته باشد مشکل امنيتی پيدا میکنيم.
علت ديگر اين بود که اقبال مردم به آقای هاشمی پس از ثبتنام نشان میداد که ايشان با رأی بالا پيروز انتخابات است، درنتيجه همه زحمات چهارساله افراطیها برای حذف آقای هاشمی به عنوان رأس فتنه برباد میرفت و دروغهايشان برملا میشد. مثلا مردم به رأس فتنه سی ميليون رأی میدادند و اين برای تندروها که عامل اصلی بحران چهارسال اخير بودهاند گران و سنگين بود و قابل تحمل نبود. لذا اين تندروها شورای نگهبان را تحت فشار قرار دادند. البته اگر مطمئن بودند که آقای هاشمی رأی نمیآورد اين کار را نمیکردند. به هر حال حق مردم در انتخاب اصلح ضايع شد و اين افراد مانع وحدت ملی پس از حوادث سال ۸۸ شدند.
قبول داريد که همه بايد تابع نظر شورای نگهبان باشيم؟
- بله قبول دارم. همه تمکين کرديم ولی اين منافات ندارد با اين که اشکالات کار بازگو شود تا در آينده تکرار نشود. امامخمينی از يک طرف بر تمکين به حکم شورای نگهبان تأکيد میکنند و از طرف ديگر میگويند «شورای نگهبان هم بايد به گونهای عمل کند که اعتبار خود و اعتماد مردم به خود را حفظ کند». اگر مثلاً ۸۰% عقلای جامعه حکم شورای نگهبان را نامعقول و ناعادلانه بدانند معلوم میشود اشکالی در کار است. بهتر است شورای نگهبان در اينگونه موارد به مردم توضيح بدهد. گذشته از مسئله آقای هاشمی، شورای نگهبان صلاحيت آقای جليلی را برای رياست جمهوری با کمترين تجربه تأييد کرد. آيا کسی که صرفاً چند سال در وزارت امور خارجه مديرکل و چند سال دبير شورای عالی امنيت ملی بوده و چند مذاکره هستهای انجام داده میتواند رئيس جمهور شود؟
اين در حالی است که آقای سعيدیکيا با سابقه چهار دوره وزارت و آقای پزشکيان با سابقه دو دوره نمايندگی و يک دوره وزارت رد صلاحيت شدند. شورای نگهبان بايد درباره اين موضوع به مردم توضيح بدهد. به نظر من فقط در صورت فقدان تجربه کافی، داشتن سابقه سوء اخلاقی و يا گرايش فکری غيراسلامی رد صلاحيت میتواند مصداق پيدا کند.
ولی افرادی پاسخهايی دادند و اين کار شورای نگهبان را تجليل کردند؟
- پاسخ افرادی مانند آقای فيروزآبادی و آقای نقدی ملاک نيست، خود شورا بايد پاسخ بدهد. اساساً نظامیها نبايد وارد سياست شوند. اين، توصيه اکيد امام (ره) است که متأسفانه در چند سال اخير زير پا گذاشته شده است. افرادی مانند آقای علمالهدی هم که پاسخ دادند قبلا آنقدر حرفهای بیمنطق زدهاند که کسی حرف آنها را نمیپذيرد.
حال، شما برای آينده چه راهحلی پيشنهاد میکنيد؟
- پيشنهاد میکنم که ترکيب شورای نگهبان تغيير کند. بهترين راه آن اين است که خبرگان رهبری اين پيشنهاد را در دستور کار اجلاس آينده خود قرار دهند تا به مقام معظم رهبری ارائه نمايند. کافی است دو تن از فقهای حکيم و روشن بين جای دو تن از فقهای فعلی را بگيرند.
پس از حذف آقای هاشمی، در صحنه انتخابات چگونه بايد عمل کرد؟
- من معتقدم که بايد از پيروزی کانديدای تندروها جلوگيری کرد.
منظورتان آقای جليلی است؟
- بله، پيروزی ايشان برای کشور خسارتبار خواهد بود.
شما گفته بوديد که برای مقايسه توان جسمی آقای هاشمی با ساير کانديداها ايشان يک مسابقه دوی صدمتر با آقای جليلی بدهد، بعضی افراد اين را توهين به جانبازان تلقی کردند؟
- اين در واقع شيطنتی بود که از طرف اين افراد انجام شد. مطلب روشن بود، شنونده بايد عاقل باشد. حرف من اين بود که اگر ملاک، توان جسمی است، آقای جليلی هم آن مشکل را دارد، قطعنظر از اين که اين مشکل چگونه برای ايشان پيدا شده و آن پا در بهشت جا مانده يا در خيابان. مسائل را نبايد با هم مخلوط کرد. جايگاه والای جانبازان محفوظ است و حتی مخالفان انقلاب هم برای آنها احترام قائلند. در واقع مخاطب من شورای نگهبان بود نه آقای جليلی.
ولی من امروز توصيهای به آقای جليلی دارم و آن اين است که شما که از جهاد اصغر سربلند بيرون آمدهايد خوب است که در جهاد اکبر هم سرافراز باشيد. شما خود بهتر از هرکس ديگری میدانيد که تجربه کافی و صلاحيت لازم برای رياست جمهوری را نداريد و عدهای برای رسيدن به اهداف خود شما را به درون صحنه هل دادهاند. الانسان علی نفسه بصير. انسان به نفس خودش آگاه است. پيشنهاد میکنم انصراف بدهيد و ابزار دست ديگران واقع نشويد. انشاءا... برای دورههای بعد کانديدا شويد.
ايشان را نماينده گفتمان مقاومت معرفی کردهاند؟
- بله، گفتهاند رقابت ميان گفتمان مقاومت و گفتمان سازش است، و اين يعنی عوامفريبی. رقابت در اين دوره ميان گفتمان اعتدالخواهی و گفتمان افراطگری است.
پس شما که معتقد به جلوگيری از پيروزی کانديدای افراطگرها هستيد معتقد به شرکت نکردن در انتخابات نيستيد؟
- همين طور است. ردصلاحيت آقای هاشمی کار بسيار (............) بود و ما همچنان به آن اعتراض داريم و نبايد به سادگی از کنار آن گذشت، چون موجب میشود.... البته من معتقدم که آقای هاشمی تا حدی چوب رفتار گذشتهاش را میخورد. اگر زمانی که در گذشته رفتارهای زشت انجام دادند ايشان سکوت نمیکرد و از مظلوم دفاع میکرد امروز اين اتفاق برای خودش نمیافتاد و آنها اينقدر جری و سرکش نمیشدند.
به هرحال اين اتفاق افتاده و در مجموع به نفع شخص آقای هاشمی به عنوان مدافع حقوق مردم و کسی که به روحانيت آبرو داده و باعث حفظ بخش عظيمی از مردم در پشت سر انقلاب شده تمام شده است گرچه به ضرر مردم و انقلاب شد چون همگان از تجربه ايشان در اين برهه حساس و ويژه که نياز به وحدت ملی داشتيم محروم شدند. ولی نبايد در اينجا متوقف شد بلکه بايد سعی کنيم که يکی از کانديداهايی که به اعتدال نزديکتر است و تجربه بيشتری دارد پيروز انتخابات شود.
تعداد ۲۰۰ نماينده از عملکرد شورای نگهبان تقدير کردند، اين را چگونه میبينيد؟
- اين نامهها ملاک نيست چون اين امضاها را با عناوين ديگری میگيرند و نمايندگان به ملاحظاتی امضا میکنند. بيش از سی نفر از کسانی که امضا کردهاند به خود من گفتند که از رد صلاحيت آقای هاشمی ناراحتاند. وقتی اين امضاها توسط افرادی مانند آقای کريمی قدوسی جمعآوری میشود جنبه ديگری پيدا میکند و افرادی به ملاحظاتی امضا میکنند.