اختلاف‌های ‌ميليونی آمار اشتغال، گزارش زهرا يزدانی

روزنامه بهار ـ از ابتـــــــدای ســـــال‌جاری، شــاهد از سر‌گيری انتشار اطلاعات کلان اقتصادی کشور از سوی نهادهای رسمی بوده‌ايم، اما هنوز از ساماندهی آمارها در ايران خبری نيست؛ اظهارات رييس‌جمهوری منتخب در مجلس مبنی بر ايجاد سالانه تنها ۱۴‌هزار اشتغال در فعاليت دولت‌های نهم و دهم در حالی اتفاق افتاد که در روزهای اخير آمارهای متفاوت ديگری نيز در اين‌باره مطرح شده است؛ وزير تعاون، کار و رفاه اجتماعی اعلام کرده در هشت سال اخير هفت‌ميليون شغل ايجاد شده است؛ در حالی‌که طبق اطلاعات مرکز آمار ايران، در سال‌های ۸۵ تا ۹۱ تنها ۴۰۰‌هزار نفر به شاغلان کشور افزوده شده است و بالاخره امروز، معاون رييس‌جمهوری فعلی، نيز با نادرست‌خواندن صحبت‌ها و آمارهای مطرح‌شده درباره ميزان اشتغال در دولت‌های نهم و دهم اعلام کرد که گزارش کامل اشتغال‌آفرينی دولت احمدی‌نژاد تا چند روز آينده توسط وزارت کار منتشر خواهد شد. با اين اوصاف، جدال درباره آمار اشتغال در کشور بر سر ارقامی جزئی نيست که بتوان به‌سادگی از کنار آن گذشت.

دکتر حسن روحانی، رييس‌جمهوری منتخب، در روزهای اخير در صحن علنی مجلس شورای اسلامی با بيان اين‌که طبق محاسبات در چهار سال آينده رقمی بين چهار تا پنج‌ميليون جوان فارغ‌التحصيل دانشگاهی بيکار خواهيم داشت، گفته بود: اگر روند اين‌چنين باشد رقم آن‌هايی که در هشت سال گذشته مشغول کار شده‌اند بسياربسيار اندک است. براساس آمار ارائه‌شده از سوی مرکز آمار از سال ۸۵ تا ۹۰، رقم شاغلان سالانه ۱۴‌هزار نفر بوده است. اين آمار اشتغال سال‌های اخير کشور ماست. همين ارقام به اختصار کافی است که شرايط کشور ما را نشان دهد.

روز سه‌شنبه نيز اسدالله عباسی، وزير تعاون، کار و رفاه اجتماعی، در گفت‌وگويی از ايجاد هفت‌ميليون شغل جديد در هشت سال اخير خبر داد و هرچند از ريزش بعضی مشاغل سخن گفت، اما در اين باره آمار ندارد. اين در حالی است که آمارهای مرکز آمار ايران نيز وضعيت متفاوتی از آنچه وزير کار ارائه کرده نشان می‌دهد؛ آمارهايی که تنها مرجع آمارگيری وضعيت اشتغال کشور، يعنی مرکز آمار نشان می‌دهد از سال ۸۵ تا سال ۹۱ تعداد شاغلان کشور از ۲۰ميليون و ۸۰۰‌هزار نفر به ۲۱‌ميليون و ۲۰۰‌هزار نفر رسيده است؛ اين يعنی در هفت سال اخير تنها ۴۰۰هزار نفر به تعداد شاغلان کشور افزوده شده است. براساس اين مرکز، تنها ۳۲‌درصد از جمعيت سن کار ايران مشغول به کار هستند؛ اين يعنی ۶۸‌درصد جمعيت در سن کار ايران اعم از جمعيت فعال و غيرفعال شغلی ندارند. اما روز گذشته محمدرضا ميرتاج‌الدينی در حاشيه نشست هيات دولت در واکنش به اظهارنظر اخير رييس‌جمهوری منتخب مبنی بر ميزان اشتغالزايی در دولت‌های نهم و دهم، گفت: صحبت‌هايی درباره ميزان اشتغال در دولت‌های نهم و دهم مطرح و آمارهای نادرستی در اين‌باره ارائه شده است. اين آمار از اشتغالزايی در استان‌های کوچک ما نيز کمتر است؛ به‌طوری‌که در بعضی استان‌ها سالانه صد‌هزار شغل ايجاد شده است، نمی‌دانم چرا بعضی اين آمارها را ارائه کرده‌اند.

معاون پارلمانی رييس‌جمهوری با اعلام اين‌که به همين علت در جلسه امروز هيات دولت هر يک از وزرا اطلاعات صريح و روشنی درباره ميزان اشتغال ايجادشده در حوزه کاری خود ارائه کردند، اظهار داشت: گزارشی درباره عملکرد دولت در حوزه‌های مختلف آماده شده است که منتشر می‌شود و به عنوان سند باقی می‌ماند.

اين اظهارات در شرايطی انجام شده که بعضی کارشناسان خبره آمار اشتغال را حتی منفی برآورد کرده‌اند. به نظر می‌رسد در چنين وضعيتی و با وجود آمارهای متفاوت که فاصله‌های غيرقابل اغماضی با يکديگر دارند، آنچه بيش از هر چيز مهم است ضعف ساختاری نظام تهيه و نشر آمار کشور است که بديهی است اصلاح آن از بايسته‌های دولت يازدهم به حساب می‌آيد.