آغازبه کار عجولانه فاز‌های ۱۵و۱۶ پارس‌ جنوبی

روزنامه بهار ـ ظاهرا اقدامات شگفت‌انگيز محمود احمدی‌نژاد در آخرين روزهای رياست او بر دولت هم ادامه دارد. روز چهارشنبه او با سفر به عسلويه آغاز عمليات بهره‌برداری از فازهای ۱۵ و ۱۶ پارس‌جنوبی را اعلام کرد. اقدامی که پيش از آن از طرف بعضی نمايندگان مجلس نسبت به عجولانه بودن آن هشدار داده بودند و از تکرار حادثه پالايشگاه آبادان اظهار نگرانی کرده بودند. البته کارشناسان گازی اعلام کردند که اين افتتاح به معنای راه‌اندازی اين فازها نيست و تا آغاز به کار واقعی اين فازها حداقل دوسال زمان لازم است.

مديرعامل سابق شرکت نفت و گاز پارس با هشدار نسبت به ناديده گرفتن الزامات ايمنی و HSE در افتتاح پالايشگاه فازهای ۱۵ و ۱۶ پارس‌جنوبی در روزهای پايانی دولت دهم اعلام کرد: تاخيرها قابل جبران بوده، اما وقوع يک حادثه در پالايشگاه‌های گاز ترش پارس‌جنوبی به هيچ‌وجه قابل جبران و توجيه نيست.

موسی سوری درباره راه‌اندازی بخش‌هايی از پالايشگاه فازهای ۱۵ و ۱۶ پارس‌جنوبی و هشدار کارشناسان نسبت به ناايمن بودن انتقال و شيرين‌سازی گاز ترش در اين پالايشگاه‌ها گفت: طرح توسعه فازهای ۱۵ و ۱۶ پارس‌جنوبی ۷۲ ماهه‌شده و تاکنون بيش از ۲۲ ماه تاخير در راه‌اندازی اين فاز مشترک گازی حاصل شده است.

مديرعامل سابق شرکت نفت و گاز پارس با تاکيد بر اين‌که راه‌اندازی شتاب زده اين دو فاز گازی در دوهفته پايانی عمر دولت دهم با توجه به سرمايه‌گذاری‌های کلان و چند‌ميليارد دلاری به صلاح صنعت نفت و اقتصاد ايران نيست، تصريح کرد: از سال ۱۳۸۹ تاکنون بارها نسبت به راه‌اندازی پالايشگاه فازهای ۱۵ و ۱۶ پارس‌جنوبی وعده داده شده که تاکنون هيچ‌يک محقق نشده است. اين مدير با سابقه نفتی با تاکيد بر اين‌که تاخيرها قابل جبران بوده اما وقوع يک حادثه در پالايشگاه‌های گاز ترش پارس‌جنوبی به هيچ‌وجه قابل‌جبران و توجيه نيست، اظهار داشت: مسئولان شرکت ملی نفت و وزارت نفت در راه‌اندازی پالايشگاه اين دو فاز گازی رعايت کامل الزامات ايمنی و استانداردها را در دستور کار قرار دهند.

او با يادآوری اين‌که چنانچه افتتاح و راه‌اندازی پالايشگاه‌های گاز فاز‌های ۱۵ و ۱۶ پارس‌جنوبی صرفا برای افزايش روحيه به منظور تسريع و خروج از بحران تاخيرهای پارس‌جنوبی باشد، مطلوب خواهد بود، متذکر شد: مسئولان نبايد به هيچ‌وجه راه‌اندازی شتابزده و عجولانه را در روزهای پايانی دولت دهم در دستور کار قرار دهند.

سوری با بيان اين‌که اگر خدای نکرده در اجرا و نظارت بر اجرای دقيق الزامات ايمنی و استانداردها کوچک‌ترين خطايی به وجود‌ آيد، يک فاجعه بزرگ مهندسان شاغل در پارس‌جنوبی و ساير تاسيسات ايجاد شده در اين هاب گازی را تهديد می‌کند، تاکيد کرد: ميزان گوگرد گاز ترش ورودی به هر يک از پالايشگاه‌های پارس‌جنوبی بين پنج تا شش‌هزار پی‌ پی‌‌ام است که جزو اسيدی‌ترين گازهای جهان به شمار می‌رود.

مديرعامل سابق شرکت نفت و گاز پارس با اعلام اين‌که بايد از هرگونه افتتاح نمايشی و تبليغاتی در طرح توسعه فازهای ۱۵ و ۱۶ پارس‌جنوبی اجتناب شود، گفت: کوچک‌ترين حادثه‌ای روحيه اميد و خودباوری نسبت به راه‌اندازی تمامی فازهای جديد اين ميدان مشترک گازی را از بين می‌برد. اين مدير با‌سابقه صنعت نفت با بيان اين‌که قطعا راه‌اندازی پالايشگاه‌های گاز ترش به‌ويژه پارس‌جنوبی به مراتب پيچيده‌تر از پالايشگاه‌های نفت خام است، تصريح کرد: قطعا شرايط پالايشگاه نفت آبادان در زمانی که حين افتتاح دچار حادثه شد، از نظر ايمنی و کيفيت کالا و تجهيزات از وضعيت فعلی پالايشگاه‌های فازهای ۱۵ و ۱۶ پارس‌جنوبی بالاتر بود او از تمامی مسئولان و دستگاه‌های نظارتی مجموعه صنعت نفت درخواست کرد، الزامات زيست‌محيطی اين پروژه را به دقت مورد ارزيابی و پايش قرار دهند و افزود: حتی پيشنهاد می‌شود گروه ويژه‌ای از مسئولان اچ‌ اس‌‌ای وزارت نفت بر نحوه ايمنی و راه‌اندازی ايمن اين پالايشگاه‌ها نظارت داشته باشند.

سوری با يادآوری اين‌که کوچک‌ترين حادثه در زمان انتقال گاز ترش خسارت‌های جبران‌ناپذيری انسانی و اقتصادی به صنعت نفت و اقتصاد کشور تحميل می‌کند، توضيح داد: از سوی ديگر، با توجه به اين‌که هم‌اکنون سکوها و چاه‌های دريايی فازهای ۱۵ و ۱۶ پارس‌جنوبی آماده نيستند، راه‌اندازی پالايشگاه به ظرفيت توليد گاز ايران در بخش بالادستی اضافه نمی‌کند. مديرعامل اسبق سازمان منطقه ويژه اقتصادی انرژی پارس در پايان با تاکيد بر اين‌که اين حادثه در کنار خسارت‌های مالی و جانی غيرقابل جبران، به اعتبار و جايگاه جهانی صنعت نفت ايران هم صدمه می‌زند، خاطرنشان کرد: اميدواريم مسئولان با‌توجه ويژه به الزامات ايمنی و استانداردها گاز ترش را به پالايشگاه فازهای ۱۵ و ۱۶ پارس‌جنوبی منتقل کنند.

محمدرضا زهيری، مديرعامل شرکت نفت و گاز از راه‌اندازی عملياتی مرحله نخست شيرين‌سازی طرح توسعه فازهای ١٥ و ١٦ پارس‌جنوبی قبلا خبر داده و اعلام کرده بود: به‌زودی اين طرح توسعه ملی توسط مقام‌های عالی کشور در عسلويه مورد بهره‌برداری رسمی قرار می‌گيرد.

به گفته او هم‌اکنون تيم تخصصی راه‌اندازی اين پروژه در حال بالابردن فشار گاز برای انجام ساير مراحل عملياتی ورود گاز به واحد شيرين‌سازی هستند که با توجه به روند مطلوب اجرايی پيش‌بينی می‌شود تا پايان هفته فشار گاز ترش به فشار عملياتی رسيده و سپس عمليات شيرين‌سازی در نخستين واحد اين فاز گازی (واحد ١٠١) آغاز شود.

در همين حال، محمدرضا زهيری مديرعامل شرکت نفت و گاز پارس ارديبهشت ماه سال‌جاری در گفت‌وگويی از راه‌اندازی يک رديف شيرين‌سازی گاز پالايشگاه فازهای ۱۵ و ۱۶ پارس‌جنوبی در خردادماه سال‌جاری خبر داده و اعلام کرده بود: قرار است گاز فاز شش تا هشت پارس‌جنوبی با ساخت يک خط لوله در فازهای ۱۵ و ۱۶ پارس‌جنوبی شيرين شود. طرح توسعه فازهای ۱۵ و ۱۶ پارس‌جنوبی تير ماه سال‌جاری وارد هفتمين سال اجرايی خود شده و با گذشت بيش از ۷۲ ماه هنوز امکان توليد و پالايش گاز طبيعی وجود ندارد. براساس استانداردهای تعريف شده در شرکت ملی نفت ايران، يک فاز استاندارد پارس‌جنوبی شامل حفاری چاه در خليج‌فارس، طراحی، ساخت، نصب و راه‌اندازی سکو و خطوط لوله دريايی به‌منظور انتقال و پالايش اوليه گاز و سپس احداث پالايشگاه ساحلی شامل مخازن ذخيره‌‌سازی، رديف‌های شيرين‌سازی و واحدهای يوتيليتی برای تامين آب، بخار و سرويس‌های جانبی است. با توجه به حرف‌های متناقض مسئولان دولتی به نظر می‌رسد، احمدی‌نژاد با افتتاح اين پروژه قصد داشته بازهم باری را بر دوش دولت يازدهم قرار دهد.

ميدان گازی پارس‌جنوبی، (در قطر: گنبد شمالی) بزرگ‌ترين ميدان گازی جهان است، که در خليج‌فارس و در آب‌های سرزمينی ايران و قطر واقع شده‌، اين ميدان گازی بين ايران و قطر مشترک بوده و در کشور قطر، ميدان گازی گنبد شمالی نام دارد. ايران و قطر از ابتدای برداشت از اين ميدان مشترک همواره در رقابت برای برتری در بهره‌برداری از منابع هيدروکربنی اين ميدان بودند.

در پاييز سال ۱۳۹۱ ايران در حال برداشت روزانه ۳۰۰‌ميليون مترمکعب از ذخاير اين ميدان بوده، که ۷۰‌ميليون مترمکعب کمتر از شريک خود، در اين ميدان برداشت می‌کند.

نرسی قربان، کارشناس ارشد اقتصاد انرژی در گفت‌وگو به بهار گفت: دولت‌های نهم و دهم پروژه‌های بسياری را به‌طور همزمان در حوزه نفت و گاز آغاز کرد که از نظر مالی، فنی و تکنولوژيک توانايی به نتيجه رساندن آن‌ها را نداشت. در چنين شرايطی، به دولت يازدهم توصيه می‌شود، دو يا سه پروژه را که نسبت به سايرين به مرحله اتمام نزديک‌تر هستند، در اولويت قرار دهد و پس از به نتيجه رساندن آن‌ها به ساير پروژه‌ها پرداخته شود.

احمدی‌نژاد در مراسم افتتاح اين پروژه حرف‌های عجيبی زد که می‌توان از آن سخنان به اين موارد اشاره کرد. او اظهار داشت: پارس‌جنوبی يکی از مراکز اصلی تامين انرژی و درآمدهای کشور است و ان‌شاءالله تا يکی‌دوسال آينده به هدف نهايی توليد ۷۰۰‌ميليون متر مکعب گاز روزانه در اين منطقه خواهيم رسيد که اگر محاسبه کنيد خواهيد ديد چه سرمايه عظيمی برای ملت و کشور فعال شده است.

رييس‌جمهوری در بخش ديگری از سخنان خود با بيان اين‌که گاهی اظهارنظرها جزئی و نقطه‌ای است و طبعا نتيجه‌گيری‌ها هم نادرست خواهد بود، تصريح کرد: اين‌که چرا اصرار داريم از صفر تا صد کار در طراحی، ساخت و بهره‌برداری از منابع نفت و گاز کشور در دست خودمان باشد فلسفه‌ای بسيار مستحکم و حقيقی دارد.