وزيران خارجه ايران و بريتانيا ديدار کردند

محمدجواد ظريف، وزير خارجه ايران، روز دوشنبه اول مهرماه، در حاشيه نشست عمومی سازمان ملل در نيويورک، با ويليام هيگ، وزير خارجه بريتانيا ديدار و به گفته آقای هيگ در مورد "بهبود رابطه با غرب" که رئيس‌جمهوری ايران از آن گفته، برنامه اتمی و بحران سوريه گفت‌وگو کرده‌اند.

راديو فردا ـ ويليام هيگ در ديدار با خبرنگاران به مطرح شدن موضوع تعطيلی سفارت‌خانه‌ها و کاهش روابط دو کشور اشاره کرده است.

به گفته وزير خارجه بريتانيا، او و ظريف «از مقام‌های رسمی خواسته‌اند تا پی‌گير اين موضوع شوند».

با اين همه هيگ تاکيد کرده است که سفارت بريتانيا در تهران نمی‌تواند به‌خودی‌خود و «بدون برداشته شدن آزار و موانعی که پيشتر وجود داشته» بازگشايی شود.

وزير خارجه بريتانيا افزوده است که دو طرف گفت‌وگو در مورد «بهبود روابط دوجانبه» را آغاز کرده‌اند.

وزير خارجه ايران نيز پس از ديدار همتای بريتانيايی خود به خبرگزاری ايسنا گفت «در اين ديدار موضوع روابط دوجانبه نيز بررسی شد. خواست دو طرف اين است که به سمت حل و فصل مسائل پيش رويم و قرار شد معاونان وزيران خارجه دو کشور در نيويورک با يکديگر ديدار و رايزنی کنند و موضوعات را در حاشيه همين نشست مجمع عمومی سازمان ملل بررسی کنند.

حمله به سفارت‌خانه بريتانيا در تهران در سال ۱۳۹۰ بود که بار ديگر بر تيرگی روابط دو کشور افزود و تا ماه‌ها پس از آن نيز واکنش‌های گوناگونی را حتی از سوی آيت‌الله خامنه‌ای سبب شد.

در آذرماه سال ۱۳۹۰ گروهی که «دانشجويان بسيجی» عنوان شده‌اند، به سفارت‌خانه بريتانيا در تهران حمله کردند.

اندکی پس از آن به دستور دولت بريتانيا سفارت ايران در لندن تعطيل و سطح روابط دو کشور کاهش پيدا کرد.

آيت‌الله خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، ۹ ماه پس از آن حمله در ديداری با جمعی از دانشجويان، که به بخشی از آن توئيتر او اشاره شده، از «رفتن» افراد حمله‌کننده به «داخل» سفارت‌خانه انتقاد کرده بود.

ويليام هيگ در ديدار با خبرنگاران به موضوع برنامه اتمی و گفت‌وگوها در اين مورد با محمدجواد ظريف نيز اشاره کرده است.

هيگ از گفته‌های اخير دولت جديد ايران در مورد برنامه اتمی و بهبود روابط با غرب استقبال کرده، اما می‌گويد تنها کلمات در اين مورد کافی نيست.

وزير خارجه بريتانيا می‌گويد «زمان آن رسيده که آن بيانيه‌ها با گام‌های اساسی ايران همراه شود تا جامعه بين‌الملل در مورد اهداف ايران اطمينان خاطر پيدا کند». آقای هيگ می‌گويد در صورت برداشته شدن چنين گام‌هايی، روابط بنيادی‌تری می‌تواند بين دو طرف برپا شود.

او تاکيد کرده است که چنانچه ايران گام‌هايی بردارد، «ما نيز از راه‌های مختلفی گام‌هايی در پاسخ بر می‌داريم».

برنامه اتمی که بيشترين توجهات بين‌المللی را به خود جلب کرده، با روی کار آمدن حسن روحانی، بار ديگر خبرساز شده است؛ اين بار اما بر خلاف سال‌های گذشته، دولت ايران از «تعامل»، «اعتمادسازی» و علاقه به «حل و فصل» اين موضوع سخن گفته است.

پرونده اتمی ايران در دوران محمود احمدی‌نژاد راه به شورای امنيت برد و از آن زمان تحريم‌هايی بين‌المللی را عليه ايران سبب شد.

پيشتر محمود احمدی‌نژاد، رئيس‌جمهوری پيشين ايران، در يکی از سخنرانی‌های خود در آذر ماه ۱۳۸۷، گفته بود ««من امروز به آنها می‌گويم آنقدر قطعنامه بدهيد تا قطعنامه‌‌دان شما پاره شود». رئيس‌جمهوری وقت ايران در همان سخنرانی افزوده بود که «امروز اقتصاد ايران فارغ از اقتصاد دنيا سرحال و رو به جلو حرکت می‌کند و اين جاست که بايد بگوييم عدو شود سبب خير».

اما اين موضوع در سال‌های بعد در سخنان آقای احمدی‌نژاد جای خود را به بيان مشکلاتی داد که در پی صدور قطع‌نامه‌ها و تحريم‌ها برای اقتصاد ايران به وجود آمده است.

موضوع اقتصاد از جمله مهم‌ترين بخش کارزار انتخاباتی رياست جمهوری سال ۱۳۹۲ بود که انتقادهای گسترده‌ای در آن عليه دولت احمدی‌نژاد مطرح شد.

در ديدار ظريف و هيگ موضوع بحران سوريه نيز به ميان کشيده شده است.

وزير خارجه بريتانيا به خبرنگاران گفت از ايران خواسته است تا «نقش سازنده‌ای» در مهار اين بحران و حمايت از صلح ايفا کند.

حسن روحانی، رئيس‌جمهوری ايران، پيشتر در مقاله‌ای در واشينگتن‌پست، نوشته بود که از دولت خود خواسته است برای پيدا کردن راهی که به گفت‌وگو ميان دولت و مخالفان سوری منتهی شود، تلاش کنند. آنچه مخالفان سوری رد کرده‌اند.

تهران از حاميان بشار اسد و لندن از هواداران گروهی از مخالفان حکومت سوريه به شمار می‌روند.

روابط ايران و بريتانيا طی دهه‌های گذشته فراز و نشيب‌های گوناگونی پشت سر گذاشته است.

پس از انقلاب، بريتانيا سفارت خود در تهران را تا سال ۱۹۸۸ ميلادی تعطيل کرد. پس از بازگشايی نيز روابط دو کشور بار ديگر با فتوا برای قتل سلمان رشدی قطع و از سال ۱۹۹۰ مجددا از سر گرفته شد. اما در دوره‌ای که از سال ۱۹۹۰ آغاز شد تا زمان پيروزی محمد خاتمی در انتخابات سال ۱۳۷۶ (هشت سال بعد)، روابط در حد کاردار بود. پس از آن دوباره هر دو کشور اقدام به اعزام سفير کردند. با روی کار آمدن محمود احمدی‌نژاد بار ديگر اين روابط پرفراز و نشيب شد تا نهايتا در در سال ۱۳۹۰ و در پی حمله به سفارت‌خانه بريتانيا، آن کشور کارمندان خود را از تهران فراخواند.