خوش‌بینی محتاطانه جان کری نسبت به مذاکرات هسته‌ای با ایران

در آستانه مذاکرات هسته‌ای ژنو، وزیر خارجه آمریکا می‌گوید که پنجره ديپلماسی در قبال ايران باز است، ولی تهران باید تعهدات خود را اجرا کند. همزمان وزیر خارجه ایران خواهان توقف فضاسازی و شایعه‌پراکنی رسانه‌های تندرو شده است.

دويچه وله ـ جان کری که روز یکشنبه (۱۳ اکتبر/ ۲۱ مهر) در لندن از طریق ارتباط ویدیویی برای کنفرانس روابط عمومی آمريکا و اسرائيل (آيپک) در کالیفرنیا سخن می‌گفت، تاکید کرد که آمریکا به دنبال راه‌حلی صلح‌آمیز برای مناقشه هسته‌ای ایران است، ولی حرف‌های خوب ایران باید ما به ازا عملی پیدا کنند.

کری گفت که آمریکا در همه حال به ضرورت‌های امنیتی اسرائیل توجه خواهد داشت. او با اشاره به این که اوباما در موضع خود جدی است که یک ایران مجهز سلاح اتمی را تحمل نخواهد کرد، افزود: «اعتقاد جدی من این است که نرسیدن به توافق با ایران بهتر از یک توافق بد است.»

کری قبل از این سخنرانی با کاترین اشتون، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا که سرپرستی گروه ۵+۱ در مذاکرات با ایران را هم به عهده دارد، برای تدقیق مواضع این گروه در دور تازه مذاکرات در ژنو دیدار کرد.

دور جدید مذاکرات ۵+۱ روزهای سه‌شنبه و چهارشنبه این هفته (۱۵ و ۱۶ اکتبر) برگزار می‌شود. پیشتر در اواخر ماه سپتامبر اجلاس ۵+۱ در سطح وزاری خارجه در نیویورک و در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل برگزار شد و اولین حضور مشترک وزرای خارجه ایران و آمریکا در یک جلسه ۳۴ سال پس از اشغال سفارت ایالات متحده در تهران بود. این دو بعداَ به طور خصوصی نیز دیدار داشتند که با انتقادهای محافل تندرو در ایران روبرو شد.

درخواست ظریف از تندروهای داخلی

گرچه محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران، تیم مذاکره‌کننده ایران در اجلاس ژنو را همراهی می‌کند، ولی شرکت او در این اجلاس به حضور وزرای خارجه گروه ۵+۱ منوط شده است. یکشنبه‌شب، عباس عراقچی، معاون وزارت خارجه ایران، در مصاحبه‌ای با تلویزیون این کشور گفت که کاترین اشتون بر ادامه مذاکرات در سطح معاون وزرای خارجه تاکید داشته و از همین رو ظریف صرفا در جلسه افتتاحیه سخنرانی خواهد کرد، ولی شرکت در اجلاس را تیمی به سرپرستی خود وی به عهده خواهد گرفت. به گفته عراقچی شاید در انتهای اجلاس، نشستی در سطح وزرا نیز ضرورت یابد.

عراقچی بار دیگر اصل غنی‌سازی و ادامه آن را خط قرمز تیم مذاکره کننده جمهوری اسلامی خواند و گفت: «به هیچ وجه اجازه نمی‌دهیم که غنی‌سازی تعلیق، محدود و متوقف شود. البته درباره سطح شکل و اندازه غنی‌سازی آماده مذاکره هستیم و اگر سؤال و نگرانی وجود دارد آن را رفع کنیم.»

وی همچنین خروج اورانیوم غنی‌شده از کشور را خط قرمز دیگر جمهوری اسلامی عنوان کرد و گفت: «اجازه نمی‌دهیم حتی یک گرم مواد از کشور خارج شود زیرا اینها سرمایه‌های کشور است.»

همزمان محمدجواد ظریف در مطلبی که در فیس بوک خود منتشر کرده گفته است تلاش او و تیم هسته‌‌ای ایران این خواهد بود که در سریع‌ترین زمان مذاکرات را به نتیجه برسد. وی در عین حال تاکید دارد: «نباید فراموش کنیم که تیم مذاکره کننده جدید تلاش دارد روندی که ۶ سال ادامه داشته و به هیچ توافقی نیانجامیده است را تغییر دهد.»

ظریف در اشاره‌ای تلویحی به جوسازی رسانه‌ای تندروها علیه مذاکراتش در نیویورک با جان کری، در یادداشت تازه خود خواهان آن شده که نسبت به مذاکرات ژنو از چنین اقداماتی خودداری شود: « توقع ما از دوستان رسانه‌ای و سایت‌هایی که در ۶ سال گذشته حمایت بی دریغ خود را (حتما با حسن نیت و توجه به شرایط کشور) از تیم مذاکره کننده قبلی کشور گسیل می‌داشتند، این است که لااقل چند روزی به ما فرصت دهند، و قبل از شروع مذاکرات، با فضاسازی و شایعه پراکنی و حتی ترجمه غلط اظهارات، اقدام به تخریب این حرکت ملی نکنند.»