فرمانده سپاه: در ژنو حداکثرها را داديم و حداقل‌ها را گرفتيم

• فرمانده کل سپاه پاسداران ايران می‌گويد که توافق ژنو يک معامله نابرابر بوده که البته هنوز در آن "از خط قرمز" عبور نشده است. به گفته وی، سپاه برای"حفظ سوريه" هر کاری را که لازم باشد انجام می‌دهد.

دويچه وله ـمحمدعلی جعفری، فرمانده کل سپاه پاسداران، روز سه‌شنبه در سخنانی در مسجد امام صادق تهران بار ديگر نسبت به توافق هسته‌ای ژنو ميان ايران و گروه ۵ + ۱ موضعی دوگانه و ترديد‌آميز گرفت. او با ابراز اميدواری از اينکه «ما در مذاکرات هسته‌ای چيزهای بيشتری نداده باشيم»، گفت که در مهلت ۶ ماهه‌ای که اين مذاکرات برای رسيدن به يک توافق جامع تعيين کرده «چيزهايی که داديم، حداکثری است و چيزهايی که گرفته‌ايم، حداقلی بوده است». با اين همه جعفری توافق را عبور از "خط قرمز نظام" ندانست و ابراز اميدواری کرد که «در آينده هم عبور نشود».

در توافق ژنو بدون آن که حق ايران به امکان غنی‌سازی تصريح شده باشد، از اين کشور صرفا خواسته می‌شود که غنی‌سازی ۲۰ درصدی را متوقف کند، تاسيسات هسته‌ای موجود را گسترش ندهد و امکان نظارت‌های گسترده‌تر آژانس بين‌المللی انرژی اتمی را بر آنها فراهم کند.

توافق ژنو همچنين چارچوبی برای توافق نهايی ترسيم کرده که در آن قرار است "محدوديت‌ها در خصوص دامنه و سطح فعاليت‌های غنی سازی، ظرفيت غنی سازی، محل‌هايی که در آن غنی سازی انجام می‌شود و ذخاير اورانيوم غنی شده" با موافقت دو طرف انجام ‌شود.

اخيرا باراک اوباما اعلام کرد که گرچه خواست برچيدن کامل برنامه هسته‌ای ايران با واقعيت تطبيق ندارد، ولی دامنه و ابعاد اين برنامه بايد تا حد ممکن محدود شود تا "خطری برای امنيت متحدان آمريکا نباشد".

انتظارهايی متناقض

اين اولين بار نيست که سردار جعفری با لحنی توام با نگرانی نسبت به آينده مذاکرات ژنو سخن می‌گويد. او قبلا نيز چنين هشدار داده بود: «دولت محترم و به ويژه دستگاه سياست‌خارجی بايد توجه داشته باشد که حد ‌فاصل گام اول تا گام نهايی، برای دستيابی به اهداف نهايی می‌تواند فرصت‌ساز بوده و يا خدای ‌ناخواسته بر اثر غفلت و عدم ‌تيزبينی لازم، به زيان و آسيب برای کشورمان تبديل نشود.»

از نظر فرمانده سپاه، "عبور نکردن از خط قرمز" تصريح حق ايران به داشتن چرخه کامل سوخت هسته‌ای، به رسميت شناخته‌شدن صريح حق غنی‌سازی و حذف کامل تحريم‌های ظالمانه" است، خواست‌هايی که با رويکردهای کشورهای غربی تطابق چندانی ندارد.

فرمانده سپاه در بخش ديگری از اظهارات خود مذاکرات جاری را صرفا محدود به حل پرونده هسته‌ای و هر گونه عادی‌شدن مناسبات با آمريکا را مشروط به آن دانست که "ماهيت استکباری" اين کشور عوض شود، "آدم شود و رفتار خود را درست کند".

اظهارات چندی پيش محمدجواد ظريف، وزير امور خارجه ايران، در مورد عدم توازن شديد ميان قدرت نظامی آمريکا و ايران نيز از ديگر موضوع‌های پرسش و پاسخ با فرمانده سپاه بود. جعفری با ارائه تصويری قدرتمند از برنامه موشکی سپاه، گفت که ظريف به عنوان کسی که "تخصصی در بحث‌های نظامی ندارد" اظهارنظر کرده است. او افزود: «هرچند که ما وی را ديپلمات صاحب‌نظر می‌دانيم اما در مسائل نظامی و امنيتی تجربه‌ای نداشته‌اند و به هيچ وجه ديدگاه او درست نيست.»

گرچه ظريف بعدا اظهارات خود را "متعادل" کرد، ولی حرف‌های اوليه او واکنش‌های خشم‌آلودی در ميان اصولگرايان برانگيخت و شماری از نمايندگان مجلس خواهان برکناری او شدند.

"در سوريه هر کاری که لازم باشد انجام می‌دهيم"

موضوع سوريه نيز بخش ديگری از پرسش و پاسخ با محمدعلی جعفری را تشکيل می‌داد.

ايران در سوريه از ادامه حکومت بشار اسد دفاع می‌کند و در راستای اين سياست کمک‌های گوناگونی را در اختيار اين حکومت قرار می‌دهد.

فرمانده سپاه در تاييد همين سياست گفت: «ما هر اقدامی که بتوانيم و لازم باشد، انجام می‌دهيم تا سوريه حفظ شود و با افتخار هم انجام می‌دهيم و اعلام می‌کنيم و سوريه در صف مقاومت است و فقط اعزام نيروی سازمان‌دهی شده نظامی به سوريه باقی مانده است چراکه قبلا اعلام کرده‌ايم نيروی متخصص برای انتقال تجربه و آموزش به عنوان مستشار به سوريه فرستاده‌ايم.»

به رغم اظهارات فرمانده سپاه، گزارش‌های رسانه‌ای متفاوتی در هفته‌های اخير انتشار يافته که نشان می‌دهند حضور ايران در بحران سوريه صرفا به "نيروی متخصص برای انتقال تجربه و آموزش به عنوان مستشار" محدود نيست و نفراتی از بسيج و سپاه در صفوف نيروهای وابسته به حکومت سوريه در برابر مخالفان درگير نبرد هستند. حزب‌الله لبنان نيز که نزديکی تنگاتنگی با ايران دارد آشکارا در درگيری‌های سوريه به نفع رژيم اين کشور شرکت دارد.