عراقچی: ایران هیچیک از تاسیسات هسته‌ای خود را نخواهد بست

• معاون وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی می‌گوید در مذکرات هسته‌ای برای توافق نهایی میان ایران و غرب، درخواست تعطیلی هر یک تاسیسات هسته‌ای این کشور و یا کنترل فراتر از پروتکل الحاقی، خط قرمز ایران محسوب می‌شود.

دويچه وله ـ عباس عراقچی، معاون وزیر امور خارجه ایران و یکی از اعضای ارشد تیم ایران در مذاکرات هسته‌ای با گروه ۱+۵ به روزنامه آلمانی "زوددویچه" گفته است در مذاکره برای دستیابی به توافق جامع، تهران حاضر نیست هیچیک از تاسیسات هسته‌ای خود را تعطیل کند و هر گونه درخواستی در این باره از سوی طرف‌های غربی، عبور از "خط قرمز" ایران محسوب می‌شود.

عراقچی گفته است، غنی‌سازی اورانیوم در خاک ایران یکی از این خطوط قرمز است. هم‌چنین ایران اورانیوم موجود در کشور را به خارج منتقل نخواهد کرد. به گفته معاون وزیر خارجه ایران، تعطیلی هریک از تاسیسات هسته‌ای نیز خط قرمز دیگری برای این کشور است.

ایران و گروه ۱+۵ پس از چندین دور مذاکره در ژنو بالاخره در روز یکشنبه (۲۴ نوامبر/۳ آذر ۹۲) توافق کردند که فعالیت هسته‌ای تهران برای شش ماه به حالت تعلیق درآید و در ازای آن غرب متعهد شد که علاوه بر صرفنظر کردن از تحریم‌های جدید، اندکی از فشار تحریم‌های کنونی علیه ایران بکاهد.

طرفین امیدوارند که اجرای این توافق فضای لازم را برای مذاکرات بعدی با هدف رسیدن به یک توافق جامع فراهم آورد. جامعه جهانی در پی کسب تضمین‌هایی است که ثابت کنند برنامه‌ی هسته‌ای ایران مقاصد نظامی ندارد.

روزنامه آلمانی "زوددویچه" نوشته است اگر ایران برای دادن چنین تضمین‌هایی آماده باشد، همه‌ی تحریم‌های مرتبط با برنامه‌ هسته‌ای این کشور برداشته خواهند شد؛ تحریم‌هایی که به میزان زیادی منابع اصلی تامین درآمد این کشور، یعنی فروش نفت و گاز را متوقف و ارتباط ایران با سیستم مالی بین‌المللی را قطع کرده است.

در توافق شش ماهه پیش‌بینی شده که ایران فعالیت‌های هسته‌ای خود را گسترش ندهد و روند ساخت تاسیسات آب سنگین اراک را متوقف کند. ایران اخیرا در این تاسیسات را برای بازرسی کارشناسان آژانس گشود.

چشم‌انداز ناروشن توافق ایران و غرب

از سوی دیگر کشورهای غربی به هیچ‌وجه نخواهند پذیرفت که تاسیسات آب سنگین اراک راه‌اندازی شود. زیرا این تاسیسات می‌تواند پلوتونیوم تولید کند که قابل استفاده در ساخت بمب اتمی است. صنعت تولید آب سنگین به یک معنی، مسیری موازی برای دستیابی به سلاح هسته‌ای است.

تاسیسات غنی‌سازی "فوردو" نیز یکی از اماکن هسته‌ای حساس ایران است. کشورهای طرف مذاکرات اتمی با ایران بارها خواستار بسته‌شدن این تاسیسات شده‌اند که در تونل‌های زیرزمینی در دل کوه‌های نزدیک شهر قم احداث شده است.

اگر آن‌گونه که عباس عراقچی تاکید کرده، حفظ و ادامه فعالیت مرکز غنی‌سازی فوردو و راه‌اندازی تاسیسات آب سنگین اراک جزو خطوط قرمز ایران باشد، آنگاه چشم‌انداز دستیابی به توافق جامع با غرب تیره خواهد بود.

غرب مایل است در یک توافق ۱۰ تا ۱۵ ساله، ایران را به روشن کردن تمام ابعاد برنامه‌ی هسته‌ای خود ملزم سازد و این برنامه را زیر نظارت کامل بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درآورد. "زوددویچه" می‌گوید در همین‌جاست که نقاط اختلاف خود را نشان می‌دهند. عباس عراقچی به این روزنامه گفته است، ایران به هیچ نوع بازرسی فراتر از پروتکل الحاقی قرارداد "منع گسترش سلا‌ح‌های هسته‌ای" (NPT) تن نخواهد داد.

پیش از توافق نهایی، ایران و غرب در حال مذاکره برای اجرایی کردن توافق شش ماهه ژنو هستند. این مذاکرات هفته‌ گذشته متوقف شد. هیات نمایندگی ایران در اعتراض به اقدام جدید وزارت خزانه‌داری آمریکا در افزودن تعدادی دیگر از شرکت‌های ایرانی به فهرست تحریم‌ها، مذاکرات را قطع کرد و به تهران بازگشت.

عباس عراقچی، آمریکا را از به خطر انداختن ادامه مذاکرات برحذر داشته است. عراقچی گفته است که این اقدام آمریکا با روح و متن توافق‌نامه ژنو مغایر است. با این‌حال این مذاکرات از عصر پنجشنبه (۱۹ دسامبر/۲۸ آذرماه) در ژنو مجددا از سر گرفته می‌شود.

به گفته معاون وزیر امور خارجه ایران، هر دو طرف توافق‌نامه ژنو متعهد شده‌اند که حسن نیت نشان دهند، اما اقدام آمریکا نشانه‌ خوبی برای اثبات حسن نیت نیست. عراقچی تاکید کرده «اگر دولت آمریکا به‌طور یکجانبه خود را پیروز مذاکرات اعلام ‌کند، ما باید به این نتیجه برسیم که تمام فرایند مذاکرات از مسیر اصلی خود خارج شده است.»