جزيياتی از دستگيری گروه سازنده ويديوی "هپی" و ادامه بازداشت ساسان سليمانی

کمپين بين المللی حقوق بشر در ايران مطلع شده است که در جريان دستگيری شش تن از افرادی که در ساخت ويديوی «هپی» مشارکت داشته اند، پليس امنيت اخلاقی واقع در خيابان وزرای تهران، با تحريک دستگيرشدگان، آنها را تشويق کرده است که از ريحانه طراوتی و ساسان سليمانی که پس از آزادی شش تن هم اکنون در زندان به سر می برند، شکايت کنند.

دوشنبه ۱۹ ارديبهشت (۱۹ ماه می)، شش تن از افرادی که در ساختن ويديويی به نام «هپی» که موسيقی خواننده آمريکايی ويليام فرل بر آن گذاشته شده بود، توسط پليس اخلاقی تهران دستگير و به ساختمان اين واحد پليس در خيابان وزراء تهران (خالداسلامبولی) انتقال داده شدند. اين افراد روز چهار شنبه پس از نزديک به چهل و هشت ساعت از همين ساختمان با توديع وثيقه هايی بين ۳۰ تا ۵۰ ميليون تومان آزاد شدند. ساسان سليمانی، هنرمندی که گفته می شود کارگردان اين ويديو بوده است، فردای آن روز يعنی سه شنبه جداگانه در منزلش دستگير شد. برای او وثيقه ای پنجاه ميليون تومانی در نظر گرفته شده بود ولی حتی پس از توديع وثيقه، مقامات قضايی به خانواده گفتند که هفته آينده برای پيگيری پرونده او مراجعه کنند و از پذيرفتن وثيقه و آزادی آقای سليمانی خودداری کردند.

در بين دستگير شدگان، ريحانه طراوتی، نداموتمنی، ساسان سليمانی، افشين سهرابی، برديا مرادی، رهام شامخی، و «سپيده» بوده اند. خانم طراوتی پيش از اين يک ترم از تحصيل در دانشگاه هنر از تحصيل محروم شده بود و ساسان سليمانی نيز به دليل ساخت ويديوکليپ آهنگ «سوسن خانم» از گروه بروبکس، مدتی را در زندان اوين گذراند. ساسان سليمانی سال گذشته در مصاحبه ای با مجله «زندگی ايده آل» گفت که پس از يک پروژه عکاسی از حسن روحانی، کانديدای وقت رياست جمهوری، پيشنهاد رنگ بنفش را به عنوان رنگ رسمی کمپين انتخاباتی او داده بود.

يک منبع مطلع به کمپين گفت : «در جريان بازجويی در ساعت های اوليه پس از بازداشت، بازجويان با ارعاب دستگير شدگان آنها را وادار کردند که همه تقصيرها را به گردن ساسان سليمانی به عنوان مغز متفکر و ريحانه طراوتی به عنوان کسی که فيلم را روی وب سايت يوتوب بارگزاری کرده بود بياندازند.» درجريان بازداشت، يک تيم خبری از صداوسيما به تهيه گزارش از افراد بازداشت شده پرداخت. در جريان تهيه گزارش، هنگامی که برخی از افراد از اينکه حرف های بازجويان را تکرار کنند طفره رفتند، خبرنگار صداوسيما با عتاب و ناخشنودی از بازجو خواسته که با ارعاب دستگيرشدگان مطمئن شود که آنها از فريب خوردن خود صحبت کنند به گونه ای که رابطه خبرنگار صداوسيما با بازجو و ناراحتی او از برخی جواب ها، تعجب دستگير شدگان را برانگيخت.»

به علاوه يکی از ماموران به بازداشت شدگان گفته است که دليل بازداشت اين بوده که «سرلخت و لخت مادرزاد» در ويديو «درحال رقص» بوده اند. همچنين کمپين مطلع شده است که هنگام بازداشت تهديد با اسلحه انجام شده است: « آنها را با اسلحه تهديد کردند و هفت تير رو گذاشتن روی سر يکی از بچه ها که اگر همکاری نکنی، ميکشيمتون، چون به ما حق تير دادند. می کشيم و جسدتون رو گم وگور می کنيم که کسی نتونه پيداتون کنه.»

منبع ياد شده به کمپين درخصوص القائات بازجويان برای به گردن انداختن مسووليت فيلم به ساسان سليمانی گفت: « ايده ساخت و توليد فيلم کاری با مشارکت گروهی تقريبا مساوی بين همه بچه ها بوده و بسياری از ايده ها رو خود بچه ها می دادند و ساسان بيشتر فيلم برداری و تدوين می کرده. بنابراين ساسان عملا خيلی کم ايده ميداده و بيشتر تدوين رو انجام داد.»

کمپين همچنين مطلع شده است که در جريان بازداشت، بازداشت شدگان دختر، مجبور شده اند که برای بازرسی بدنی در حضور ماموران پليس زن تمام لباس خود را در بياورند و چندين بار «بشين پاشو» کنند. پس از آن متهمان به زيرزمين اداره پليس برده شده و در مکانی که بوی ادرار و فاضلاب از آن به مشام می رسيده شب را با در اختيار داشتن دو پتوی کثيف که بوی ادرار می داد به صبح برسانند. به گفته يکی از شاهدان عينی، جای گزش حشرات بر روی بدن برخی از دستگيرشدگان ديده می شد.

منبع مطلع همچنين به کمپين گفت که دستگيری برخی از اين شش تن، همراه با اعمال خشونت بوده است. به نحوی که يکی از دستگير شدگان به علت درگيری با پليس‌هايی که در محل برای بازداشت او حضور داشتند، دچار کبودی روی دست و پای خود شد: « وقتی بچه ها رو دستگير می کردند، عمليات غافلگيری چنان بوده که بعضی از اعضای کليپ “هپی” از شدت شوک وارده دچار درد قلب و تنگی نفس شدند. يکی از بچه ها هم مشکل آسم داشته که به همين علت شوک وارده خيلی حالش بد می شود.»

مامورين هنگام جستجو از منزل اقدام به فيلمبرداری از مراحل جستجو و ضبط وسائل کرده و پاسپورت و شناسنامه و برخی از اشياء شخصی مانند کتاب، رايانه شخصی و حتی تابلوهای نقاشی را از منزل يکی از دستگير شدگان با خود برده اند.

در ساعت پس از بازداشت، بازداشت شدگان بارها مورد تحقير کلامی و تهديد به ضرب و شتم فيزيکی واقع شدند. برای مثال يکی از ماموران پليس به يکی از پسران دستگير شده گفته «ميدم بزننت مثل سگ صدا بدی». در شب اول بازداشت، دختران دستگير شده چندين ساعت از دسترسی به دستشويی محروم بودند و عليرغم ناراحتی يکی از دستگيرشدگان و نياز مبرم برای استفاده از دستشويی با بی توجهی مامورين مواجه شدند.

بازجويان دستگيرشدگان را به «ترويج فساد» متهم کردند و از آنها پرسيده اند که «سفارش ساخت ويديو را از کجا گرفتيد؟»

روز سه شنبه پيش (۳۰ارديبهشت)، يکی از مقامات ارشد پليس، به داخل بند، جايی که دستگير شدگان حضور داشتند آمده و با اعتراض دختران در خصوص آلودگی سلول‌ها و «رفتارغيرانسانی نگهبان های زن» مواجه می شود. او از مامور کشيک شب قبل توضيح خواسته و شکايت دستگيرشدگان را به اطلاع ماموران پليس می رساند. اگر چه يکی از ماموران زن که به خصوص رفتار نامناسبی با دختران دستگير شده داشت، با ناراحتی از اينکه آنها نسبت به وضعيت نگهداری خود به مقامات بالاتر شکايت کرده اند، آنها را تهديد می کند که اگر بار ديگر دستگير شوند، اين بار بسيار بدتر و خشن تر با آنها برخورد می کند.

پس از حضور مقام مسوول، نگهبان های جديدی کار نگهداری از بازداشت شدگان را به عهده می گيرند و همچنين مکان آنها را تميز کرده و پتوی تميز در اختيار آنها قرار می دهند. در روز آخر (چهارشنبه)، وقتی خانواده دستگير شدگان برای توديع وثيقه مراجعه می کنند، چندين مقام ارشد اداره پليس امنيت اخلاقی، با احترام با خانواده ها گفت وگو و با چای و ميوه از آنها پذيرايی کرده اند. به گفته منبع ياد شده «در تمام اين مدت با خانواده ها به صورت محترمانه ای صحبت شد. آنها حتی قول دادند که برای افرادی که دانشجو هستند سعی می کنند که مشکلی برای ادامه تحصيلشان پيش نيايد و نيز قول مساعدت دادند که بازداشت شدگان در اسرع وقت بتوانند وسائلی از آنها که توقيف شده بود را دريافت کنند.» اگر چه تا چند روز پس از آزادی، هنوز برخی اقلام مانند پاسپورت و شناسنامه برخی از دستگير شدگان همچنان در توقيف است. برخی از افراد تلفن همراه خود را هنگام آزادی باز پس گرفتند.