افزایش خروج جوانان ایرانی از کشور برای ادامه تحصیل

رادیو زمانه: عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی ایران با اشاره به افزایش روند خروج جوانان ایرانی برای ادامه تحصیل به خارج این کشور گفت ثبت‌نام دانشجویان این کشور در دانشگاه‌های آمریکا نسبت به سال گذشته میلادی ۱۹ درصد افزایش یافته است.

به گزارش روزنامه شرق، اشرف بروجردی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی ایران روز گذشته، در یک نشست با عنوان "جایگاه زنان در آموزش عالی ایران"، گفت: "نتایج ثبت‌نام دانشجویان در سال ۲۰۱۰ و ۲۰۱۱ آمریکا نشان می‌دهد پنج هزار و ۶۲۶ جوان ثبت‌نام کرده‌اند که نسبت به سال قبل ۱۹درصد افزایش داشته است."

وی افزود: "در ۸۰ روز نخست سال جاری بیش از هزار جوان ایرانی برای ادامه تحصیل به خارج از کشور رفته‌اند که بیشتر ۲۲ ساله هستند و با هزینه شخصی دست به مهاجرت زده‌اند."

این استاد دانشگاه به گزارش صندوق بین‌المللی پول در سال ۲۰۰۹ اشاره کرد که براساس آن ایران بین ۹۱ کشور توسعه‌یافته و توسعه‌نیافته رتبه نخست را در مهاجرت نخبگان به دست آورده است.

بروجردی با استناد به گزارش یادشده تأکید کرد: "سالانه ۱۵۰ تا ۱۸۰ هزار ایرانی تحصیل‌کرده برای خروج از کشور اقدام می‌کنند به‌عنوان مثال ۱۴ هزار دانشجوی ایرانی اکنون در مالزی تحصیل می‌کنند."

وی افزود: "بر اساس آمار ارائه شده از سوی مجلس ایران تا سال ۱۳۸۹، ۶۰ هزار نخبه ایرانی از کشور مهاجرت کرده‌اند که اغلب از نخبگان المپیادهای علمی و تراز‌های بر‌تر دانشگاه‌ها بوده‌اند."

سال گذشته سعيد سهراب‌پور، قائم مقام بنياد ملی نخبگان و رئيس پيشين دانشگاه صنعتی شريف، از خروج ۴۰ درصدی دارندگان مدال طلای المپيادهای دانش‌آموزی خبر داد.

با اين حال وی افزوده بود: "خروج طلايی‌های المپيادها از کشور در اين سه سال نسبت به سال‌های قبل از ۸۲ کمتر شده است."

اشرف بروجردی در ادامه سخنان خود گفت: "نخست‌وزیر کانادا گفته است در طول ۲۵ سال اخیر این کشور از طریق نخبگان مهاجر ایرانی به پیشرفت رسیده است."

اين در حالی است که کامران دانشجو، وزير علوم، دو سال پيش فرار مغزها از ايران را رد کرده و آن را تنها "جنجال رسانه‌ای" دانسته بود.

بروجردی با اعلام این‌که "۲۵ درصد از مجموع تحصیل‌کرده‌های ایران در کشور‌های توسعه‌یافته زندگی می‌کنند" ادامه داد: "نزدیک به ۴۰ درصد از این مهاجران را زنان تشکیل می‌دهند."

وی یکی از عوامل مهاجرت دختران به دانشگاه‌های خارج از ایران را محدودیت آموزش در ایران دانست و اضافه کرد: "در یک دوره زمانی نسبت ورود دختران به دانشگاه‌ها به ۶۷درصد رسید و نگرانی‌هایی را برای دولتمردان به‌وجود آورد که باعث شد بدون در نظر گرفتن تبعات روانی و اجتماعی دست به محدود کردن ورود دختران به دانشگاه‌ها بزنند."

مرکز پژوهش‌های مجلس ایران بهمن‌ماه ۱۳۸۶ با انتشار گزارشی نگرانی خود را از افزایش ورود دختران به دانشگاه و مؤسسات آموزش عالی اعلام کرد و خواستار اعمال محدودیت‌هایی برای ورود دختران و زنان به دانشگاه‌های این کشور شد.

این مرکز با انتشار آماری اعلام کرد که نسبت دختران برای ورود به آموزش عالی و شرکت‌کنندگان در کنکور سراسری و پذیرفته‌شدگان دختر از سال ۱۳۶۲ تاکنون افزایش چشمگیری یافته است و تعداد شرکت‌کنندگان زن در کنکور از ۴۲ درصد به ۶۵ درصد و میزان پذیرفته‌شدگان نیز از ۳۲ درصد به ۶۵ درصد ارتقاء یافته است.

از آن زمان تاکنون وزارت علوم ایران طرح‌هایی نظیر بومی‌گزینی، به معنی اولویت قائل شدن برای پسران جهت انتخاب دانشگاه‌های بر‌تر و تفکیک جنسیتی در دانشگاه‌ها را در دستور کار خود قرار داد.

در سال جاری ۳۶ دانشگاه از جمله دانشگاه‌های هنر اسلامی تبریز، مازندران، کاشان، دانشگاه سمنان، خوارزمی تهران، دریانوردی و علوم دریایی چابهار و ایلام تنها در یک رشته پذیرش صرفاً مرد دارند و از پذیرش دختران به ٧٧ رشته کار‌شناسی جلوگیری کرده‌اند.

در گزارش کمیسیون زنان دفتر تحکیم وحدت نیز در این زمینه آمده است نزدیک به ۶٠٠ کد رشته در بیش از ۶٠ دانشگاه در دفترچه کنکور سال ١٣٩١ تفکیک جنسیتی را قائل شده‌اند.

یافته‌های بررسی سازمان عدالت برای ایران نیز که از میان داده‌های مربوط به بیش از ۲۲ هزار و ۸۰۰ رشته دانشگاه‌های دولتی روزانه (رایگان) استخراج شده، درباره ظرفیت رشته‌های دانشگاهی در سال تحصیلی ۱۳۹۱-۹۲ نشان می‌دهد در رشته علوم انسانی که نزدیک به ۶۳ درصد شرکت‌کنندگان آن در کنکور زن هستند نیز در ۵۸ رشته از ورود بیش از ۵۰ درصد زنان (به‌طور میانگین) جلوگیری می‌‌شود.

رشته‌های گروه هنر نیز تنها ۲۰ درصد به زنان اختصاص داده شده است.