معصومه ابتکار: صدای داريوش مهرجويی را شنيدم

• از سال ۸۴هيچ يک از استانداردهای انواع خودرو در مراحل بعدی به اجرا در نيامد، مصوبه عدم شماره گذاری اتوبوس‌های ديزلی در دولت بعدی لغو شد، توسعه مترو که عامل مهمی در عدم استفاده از خودروهای شخصی و تک سرنشين است، طبق برنامه پيش نرفت و با موانع زيادی روبرو شد.

ايلنا ـ معصومه ايتکار رئيس سازمان حفاظت محيط زيست با انتشار يادداشتی خطاب به داريوش مهرجويی اعلام کرد اينکه شرايطی فراهم آمده که جامعه مدنی ايران به ويژه هنرمندان ما می‌توانند اين چنين با شجاعت، مسئولين کشور را خطاب قرار داده و از آن‌ها در حوزه مسئوليت‌هايشان بازخواست کنند شاکر بود

به گزارش ايلنا متن کامل يادداشت معصومه ابتکار رئيس سازمان حفاظت محيط زيست خطاب به داريوش مهر جويی بدين شرح است:

در رسانه‌ها منتشر شد که آقای داريوش مهرجويی کارگردان محترم سينمای ايران در مراسم درگذشت خواهر هنرمندش زنده ياد ژيلا مهرجويی از وضعيت هوا و کم کاری سازمان حفاظت محيط زيست انتقاد کرده است. وظيفه خود دانستم به عنوان يک مسئول که بايد پاسخگوی شهروندان باشد واقعيات را منعکس کنم. ضمن اينکه فرصتی هم برای عرض تسليت به ايشان بود.

جناب آقای داريوش مهرجويی
کارگردان محترم سينمای ايران
با سلام و ضمن عرض تسليت به خاطر درگذشت خواهر گرامی و هنرمند شما، زنده ياد ژيلا مهرجويی و آرزوی صبر برای بازماندگان، خدا را شاکرم شرايطی فراهم آمده که جامعه مدنی ايران به ويژه هنرمندان ما می‌توانند اين چنين با شجاعت، مسئولين کشور را خطاب قرار داده و از آن‌ها در حوزه مسئوليت‌هايشان بازخواست نمايند.
من نيز اگر چه ريشه‌های خود را در جامعه مدنی و فعاليت‌های مردم نهاد می‌دانم، اما به حکم مسووليتی که بر عهده دارم، از شما برای بيان مشکلات تشکر کرده و بعد فرصت را مغتنم شمرده و به شرح مطالب زير، پاسخگو هستم.
اگر چه در ۸۴ روز گذشته و با ورود به سازمان پيگيری‌های متعددی صورت گرفته که در همين نامه قيد خواهد شد، اما واقعيت اين است که در روند مقابله با آلودگی هوا هشت سال عقب هستيم. سابقه اقدامات اجرايی در اين زمينه به تشکيل کميته اجرايی کاهش آلودگی هوا در سال ۷۹ باز می‌گردد که دولت هفتم آن را به پشتوانه چندين مطالعه داخلی و بين المللی براساس هفت محور خودروهای نو، خودروهای مستعمل، حمل و نقل همگانی، سوخت، معاينه فنی خودرو‌ها، مديريت ترافيک و آموزش و اطلاع رسانی آغاز کرد. هفت شهر بزرگ کشور از جمله اهواز و اراک نيز به طور اختصاصی صاحب برنامه کاهش آلودگی هوا شدند تا طی دوره‌ای ۱۰ تا ۱۵ ساله کيفيت هوای اين شهر‌ها به سطح استانداردهای سازمان بهداشت جهانی برسد.
اهم اقدامات اين کميته با بيش از ۱۰۰ جلسه تا سال ۱۳۸۴، تعيين استانداردهای آلايندگی خودروهای توليدی و خودروهای در حال کار با همکاری وزارت صنايع و خودروسازان کشور در تمامی خطوط توليد و اعمال آن‌ها، حذف پيکان، حذف کاربراتور و جايگزينی انژکتور و کاتاليست با کاهش ۸۰% آلودگی، ايجاد مراکز معاينه فنی خودرو‌ها و اجباری کردن اين اقدام به طور سالانه، تامين اعتبار و آغاز اجرای طرح از رده خارج کردن خودروهای فرسوده، حذف سرب از بنزين و پذيرش وزارت نفت برای در اختيار قرار دادن گازوييل با ميزان گوگرد کمتر به شهرداری بود.
در اقدامی ديگر، اتوبوس گازسوز در کشور توليد شد و به ناوگان عمومی حمل و نقل شهر‌ها پيوست. برای تداوم اين امر، دولت عدم شماره گذاری اتوبوس‌های ديزلی را در شهرهای بزرگ به تصويب رساند و مقرر شد طی برنامه‌ای زمان بندی شده به تدريج فقط اتوبوس‌های گازسوز تردد کنند.
در زمينه حمل و نقل عمومی، توسعه قطار شهری مورد حمايت جدی دولت قرار گرفت، استاندارد موتورسيکلت‌ها نيز تدوين و عملياتی شد و براساس آن نيمی از مراکز توليد موتورسيکلت‌های غيراستاندارد تعطيل شدند.
همچنين طرح مينی بوس گازسوز هم دنبال شد اما به دليل کيفيت پايين مينی بوس‌های ساخت داخل نيازمند پيگيری بيشتر و جدی‌تر بود. محور فرهنگ سازی و جلب مشارکت مردم مورد توجه قرار داشت و برگزاری روز هوای پاک با همکاری رسانه‌ها و تشکل‌های غيردولتی يکی از نمادهای آن بود.
منحنی‌های وضعيت آلودگی هوای تهران پس از سال ۷۹ نشانگر روند افزايشی آلودگی هوا تا سال ۸۰ و سپس تثبيت و کاهش آن به طور تدريجی تا سال ۸۵ (به رغم افزايش روزانه صد‌ها خودرو به شهر تهران) بود. اين نمودار‌ها اما متاسفانه از سال ۸۶ بيانگر افزايش مجدد روزهای ناسالم بودند و اين ادعا قابل اثبات از طريق مراجعه به مستندات موجود است.
در سال ۱۳۸۳ طرح بازنگری برنامه جامع کاهش آلودگی هوا به منظور بررسی بازخورد اقدامات انجام شده، موفقيت‌ها و ناکامی‌ها تهيه شد، ولی قبل از آنکه به تصويب و مرحله اجرا برسد، کشور دچار تحولات سياسی ناشی از انتخابات سال ۸۴ شد. پس از آن جلسات کميته اجرايی کاهش آلودگی هوا در کلان شهر تهران که مسووليت هدايت و پيگيری اين برنامه را داشت به دلايل نامعلومی متوقف شد.
هيچ يک از استانداردهای انواع خودرو در مراحل بعدی به اجرا در نيامد، مصوبه عدم شماره گذاری اتوبوس‌های ديزلی در دولت بعدی لغو شد، توسعه مترو که عامل مهمی در عدم استفاده از خودروهای شخصی و تک سرنشين است، طبق برنامه پيش نرفت و با موانع زيادی روبرو شد، موضوع رعايت استاندارد‌ها در توليد موتورسيکلت‌ها در پرده ابهام قرار گرفت، مشارکت رسانه‌ها و تشکل‌های غيردولتی به دلايل مختلف در امر فرهنگ سازی کاهش يافت و ساير مشکلاتی که مجال بيان آن نيست.
پس از آن، موضوع مقابله با آلودگی هوا را با ايجاد کميته محيط زيست در دوره سوم شورای اسلامی شهر تهران از سال ۸۶ دنبال کردم. مصوبات دوره سوم شورای شهر نيز گواه اين پی گيری‌ها بوده؛ از جمله مصوبه پيگيری اقدامات اجرايی برای معاينه فنی خودروهای شهر تهران، ساماندهی فعاليت‌های اقتصادی- صنايع، مشاغل واصناف- شهر تهران، الزام شهرداری به اجرای نظام مديريت محيط زيست، الزام شهرداری به توجيه فنی، اقتصادی و محيط زيستی کليه طرح‌ها و پروژه‌های زير بنايی، توسعه‌ای، عمرانی برخی از اين مصوبات است.
الزام شهرداری به تدوين گزارش وضعيت زيست محيطی شهر تهران (SOE)، الزام شهرداری به ساماندهی وضعيت فضای سبز شهر تهران، الزام شهرداری به پيگيری اقدامات اجرايی برای تاکسيرانی شهر تهران، الزام شهرداری به ساماندهی وضعيت اتوبوسرانی، الزام شهرداری به تدوين برنامه حفاظت از اقليم شهر تهران، الزام شهرداری به تدوين برنامه بهداشت، ايمنی و محيط زيست در شهر تهران، پيشنهاد به دولت و مجلس شورای اسلامی درباره بهبود کيفيت هوای شهرهای کشور، پيشنهاد به دولت برای کنترل بنزن (از جمله آلاينده‌های خاص بخارات بنزين) در هوای شهر تهران و الزام به شهرداری و پيشنهاد به دستگاه‌های اجرايی ذی ربط جهت کاهش آلاينده‌های آلی فرار در هوای شهر تهران از ديگر مصوبات اين دوره است.
همچنين پيشنهاد به دولت و مجلس شورای اسلامی در خصوص بازنگری و رويکرد نوين در برنامه کاهش آلودگی هوای تهران، الزام شهرداری به پايش و ممنوعيت واردات و مصرف محصولات آزبستی، پيشنهاد به مجلس شورای اسلامی و دولت جهت تامين بودجه مورد نياز طرح کهاب به منظور کاهش آلودگی‌های محيط زيست ناشی از بخارهای بنزين در شهر تهران، پيشنهاد به دولت جهت الزام توليد کنندگان، وارد کنندگان و خريداران خودروهای داخلی و خارجی به اسقاط خودروی فرسوده، پيشنهاد به مجلس شورای اسلامی و دولت جهت تدوين برنامه جامع پايش و مقابله با پديده گرد و غبار (ريزگرد‌ها) در شهر تهران، الزام شهرداری به چگونگی تعويض و جايگزينی مينی بوس‌های شهر تهران از ديگر موضوعات مصوب اين دوره است.
اين پيگيری‌ها تا آنجا ادامه يافت که منجر به رد صلاحيت اينجانب برای کانديداتوری انتخابات دوره چهارم شورای اسلامی شهر تهران شد. زيرا به رغم توصيه‌های سکوت، به اقداماتی مانند عرضه بنزين بی‌کيفيت و بيماری زا اعتراض کردم و تمام توان خويش را در کميته محيط زيست برای قطع عرضه آن انجام دادم. همچنين تلاش‌هايی که برای مقابله با واردات لاستيک‌های چينی اتومبيل‌ها حاوی آزبست شد و ده‌ها تلاش و اعتراض ديگر...
اما اينک که بار ديگر قرعه به نام اينجانب برای مقابله با آلودگی‌ها افتاده، ضمن تاکيد مجدد به وظيفه پاسخگويی اعلام می‌کنم که در اين عرصه نيازمند ياری تک تک مردم به خصوص گروه‌های مرجع مانند هنرمندان هستم.
پس دست ياری به سوی شما دراز می‌کنم، زيرا به رغم آنکه‌گاه گفته می‌شود می‌توان آلودگی هوا را با راهکارهای ضربتی کاهش داد، اينجانب به صراحت و صادقانه می‌گويم راه حل معضل آلودگی هوا ارتقاء استاندارد‌ها و استمرار اجرای برنامه‌ها در يک بازه زمانی مشخص توسط تمام دستگاه‌ها مسوول از جمله وزرات نفت، نيرو، صنايع و معادن و بخش‌های خصوصی درگير در امور توليدی و اقتصادی کشور است.
معاون رييس جمهوری همچنين در گزارش خود مهم‌ترين اقدامات اين سازمان در ۸۴ روز گذشته را برای مقابله با آلودگی هوا درمحورهای ذيل مطرح کرد:
- انتصاب معاون محيط زيست انسانی سازمان با درجه دکترای بهداشت محيط و سابقه مديرکلی دفتر آلودگی هوای سازمان
-انتصاب مدير کل محيط زيست استان تهران با سابقه طولانی دبيری کميته اجرايی کاهش آلودگی هوا و مشاور شهردار تهران در امور محيط زيست و توسعه پايدار
-تشکيل کميته ملی کاهش آلودگی هوا در سطح عالی و تشکيل مجدد کميته‌های اجرائی کاهش آلودگی هوا در ۵شهر آلوده (اهواز، اصفهان، اراک، کرج و تهران) بعد از ۷ سال تعطيلی
- بازديد از کلان شهرهای آلوده کرج، اراک، اهواز و اصفهان و طرح موضوع در شورای اداری استان با حضور استاندار به منظور بررسی مشکلات و هماهنگی و يکپارچه سازی مديريت اجرائی موضوع
- توجه ويژه به آلودگی هوای اهواز و تشکيل کميته‌های اضطراری، شرکت در جلسات استانداری و نهادهای مسئول استان، برنامه ريزی جهت اندازه گيری باران‌های اسيدی در اهواز، اندازه گيری آلاينده‌های خطرناک HSE
- استفاده از سيستم‌های ماهواره‌ای جهت پايش آلاينده‌های هوای شهری و گرد و غبار و اختصاص بودجه مکفی جهت راه اندازی سيستم‌ها به منظور پايش آلاينده‌های هوا در کشور
- مکاتبات و رايزنی‌های متعدد با وزراء از جمله وزير نفت برای رعايت استانداردهای محيط زيست در صنعت نفت
- اقدام برای اختصاص بودجه به دستگاههای مختلف برای رعايت ضوابط و استانداردهای محيط زيست در سال ۹۳
- مشارکت در بازنگری قانون نحوه جلوگيری از آلودگی هوا در مجلس شورای اسلامی
- شرکت در جلسات کميسيون‌های مختلف مجلس و هيئت رئيسهبه منظور پاسخگويی و هماهنگی فعاليت‌های کاهش آلودگی هوا
- تشکيل شورايعالی حفاظت محيط زيست به رياست رييس جمهور و حضور وزرای ذی ربط بعد از ۷ سال تعطيلی و اختصاص بخش عمده‌ای از اولين جلسه شورا به پديده گرد و غبار و راه‌های کاهش و مقابله با آن
- اختصاص بودجه کلان به استان‌های متأثر از پديده گرد و غبار (۲۳ استان) شامل احيای تالاب‌ها، پالايش‌های پيشرفته خاک و مديريت آب
- رايزنی و مذاکره با وزرای کشورهای ژاپن، عراق، قطر، سوريه و نمايندگان سطوح عالی سازمان ملل برای کمک به حل معضل گرد و غبار
- الحاق بندهايی برای کمک به کشورهای دچار پديده ريزگرد در بيانيه نوزدهمين اجلاس کشورهای متعهد به کنوانسيون تغييرات آب و هوا و مذاکره دراين خصوص با مدير اجرايی اين کنوانسيون
- ايجاد ساختار ملی و منطقه‌ای مقابله با ريزگرد‌ها
بار ديگر فقدان آن عزيز از دست رفته را تسليت گفته و اميدوارم صدای شما به گوش همه مسئولان رسيده باشد.