امیر فرشاد ابراهیمی / اختصاصی ایران بریفینگ
مدتی است در رسانههای فارسیزبان خارج از ایران خبر فرار تورج اسماعیلی که او را مشاور ارشد سایبری شورای عالی امنیت ملی و عضو ارشد سازمان پدافند سایبری و موشکی معرفی میکنند منتشر میشود.
تاکنون وی در هیچ رسانهای حضور پیدا نکرده است و اکثر اخبار منتشرشده از وی بیشتر بازپخش (کپی پیست) است.
کیهان لندن معتقد است: «فرار تورج اسماعیلی باعث شدە جمهوری اسلامی دست بە تغییرات شتابزدە بزند. اسناد دکتر اسماعیلی سازوکارهای سایبری جمهوری اسلامی را بهطورکلی شامل میشود»
آواتودی نیز: «ضمن دعوت از همە مدیران و عوامل سایبری جمهوری اسلامی برای خدمت بە پیروزی انقلاب آزادی مردم ایران» وی را اینگونه معرفی میکند: «دکتر تورج اسماعیلی یکی از طراحان و آنالیستهای اصلی سازمان پدافند جمهوری اسلامی و مشاور سایبری شورای عالی امنیت ملی نظام، با اسناد سری قابلتوجهی از کشور خارج و به ترکیه گریخت»
در خبرهایی ابتدایی آمده بود که وی سهشنبهشب دو هفته پیش (اواخر دی۱۳۹۷) محل سکونت موقت دکتر اسماعیلی در استانبول شناسایی و مورد یورش نیروهای اعزامی واجا و میت ترکیه قرار گرفت، ولی با اقدام بە موقع، وی موفق به فرار و مراجعه به کنسولگری یک کشور غربی در استانبول شد.
بهتازگی نیز اعلامشده است که تورج اسماعیلی، از مشاوران ارشد علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی هماکنون تا انتقال به یک کشور امن دریکی از سفارتهای غربی در ترکیه پناه دادهشده است.
طبق این گزارشها تورج اسماعیلی صدها سند و مدرک سری و مهم از سازوکارهای اطلاعات سایبری ایران را به همراه خود به خارج برده است.
در چند خبر نیز از «سایت انگلیسی ISICRC»، یادشده که در آن به نقل از یکی از نزدیکان علی شمخانی دبیر کل شورای عالی امنیت ملی ایران، تورج اسماعیلی روز یکشنبه ۱۳ ژانویه از ایران فرار و به یکی از سفارتهای کشورهای غربی پناه برد.
مطالب بیشتر در سایت ایران بریفینگ
طبق گزارش این سایت اسماعیلی در هتلی به نام «Avant Garde Taksim» در استانبول سکونت کرد که این هتل توسط وزارت اطلاعات ایران شناسایی و مورد یورش نیروهای اعزامی «واجا» و «میت» ترکیه قرار گرفت، ولی با اقدام بە موقع، وی موفق به فرار و مراجعه به کنسولگری یک کشور غربی در استانبول شد.
این در حالی است که این سایت انگلیسیزبان نه یک پایگاه خبری انگلیسی که درواقع متعلق است به یک مرکز به نام «مرکز تحقیقات جنایی اسلامی ...» که به نظر میرسد توسط جمعی از ایرانیان خارج از کشور در نهادی حقوق بشری تأسیس شده است.
تمامی رسانههای خبری فارسیزبان نیز تنها یک خبر چندخطی را که ظاهراً برای اولین بار سایت «آواتودی» منتشر کرده پروبال دادهاند و به آن پرداختهاند.
این خبر در وهله اول چند ایراد ساختاری دارد که با تکیهبر منابع و اطلاعات موجود به بررسی آن میپردازیم:
۱ - اصولاً مرکزی به نام «سازمان پدافند سایبری» و یا «سازمان پدافند جمهوری اسلامی» آنطور که آوا تودی نوشته است وجود فیزیکی ندارد.
درواقع مشخص نیست فرد نامبرده عضو «قرارگاه پدافند سایبری» است و یا «سازمان پدافند غیرعامل» اگرچه قرارگاه مذکور نیز درواقع زیر مجموع سازمان پدافند غیرعامل است.
۲ - در مورد عملیات برای بازداشت وی در یک هتلی در ترکیه اینکه مأموران وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی در کنار مأموران سازمان امنیت ترکیه (میت) در یک عملیات مشترک باهم حضورداشته باشند صرفنظر از عجیب بودن و اینکه چگونه میشود دولت ترکیه بپذیرد آزادانه مأموران وزارت اطلاعات در خاک ترکیه دست به عمل بزنند و بعد فرد نامبرده به یک سفارت کشور غربی پناهنده بشود و هماکنون نیز در آن سفارتخانه باشد و نه دولت ترکیه این موضوع را رسانهای بکند و نه دولت ایران کاملاً غیرممکن به نظر میرسد.
۳ - اینکه دولت ایران فرار یک عضو امنیتیاش را رسانهای نکند تا حدودی قابلقبول است اما اینکه مأموران سازمان امنیت ملی ترکیه به دنبال فردی باشند و آن فرد از دست آنها متواری بشود و به یک سفارتخانه و یا کنسولگری یک دولت غربی پناهنده بشود و در داخل سفارتخانه باشد و تاکنون نه رسانههای غربی و نه رسانههای ترکی هیچ خبری از آن ندهند تا حدودی بیاساس بودن خبر را میرساند.
در همین رسانهها تورج اسماعیلی با حفظ سمت قبل گفتهشده مشاور سایبری شورای عالی امنیت ملی نیز معرفیشده است و در جای دیگر مشاور ارشد پدافند موشکی.
به نظر میرسد این عناوین «سایبری» و یا «موشکی» و یا «پدافند» که بدون توجه در کنار هم قرارگرفتهاند صرفاً برای مهم جلوه داده این فرد و یا درواقع سناریویی برای «کیس سازی» است چراکه حتی رئیس «سازمان پدافند غیرعامل کشور» یعنی سرتیپ پاسدار غلامرضا جلالی خود عضو شورای عالی امنیت ملی کشور نیست حال چگونه میشود که یک عضو این مجموعه در شورای عالی امنیت ملی و در کنار علی شمخانی دبیر و نماینده رهبر جمهوری اسلامی قرار گیرد؟
در گزارش آوا تودی آمده است: «تورج اسماعیلی یکی از طراحان و آنالیستهای اصلی سازمان پدافند جمهوری اسلامی و مشاور سایبری شورای عالی امنیت ملی نظام، با اسناد سری قابلتوجهی از کشور خارج و به ترکیه گریختە است».
اینکه شورای عالی امنیت ملی ایران مشاور سایبری داشته باشد امری است ممکن اما ظاهرا تاکنون چنین سمت و یا همتی در شورای عالی امنیت ملی ایران صورت نگرفته .
چندی پیش (اردیبهشت ۱۳۹۷) در «سمینار امنیت سایبری» در دانشگاه عالی دفاع ملی که هماکنون بانام جدید «دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردی» فعالیت میکند فردی بانام «دکتر محسن فرهاد پناه» با عنوان «متولی مظلوم دفاع سایبری» سخنرانی نموده است، دکتر فرهاد پناه که از اساتید سایبری دانشگاه مالک اشتر هست اتفاقاً در سخنرانیاش از اینکه موضوع «دفاع سایبری» در شورای عالی امنیت ملی جدی گرفته نمیشود و «نگاهی کلان محور» به آن نمیشود «انگار که اصلاً پدیدهای مهم و حساس نیست» صحبت نموده بود.
در جستجوی دیگر «همایش طرح کلان دفاع سایبری» در دانشکده کامپیوتر دانشگاه علم و صنعت ۲۴ مهرماه ۱۳۹۱ با حضور ریس کمیسیون تخصصی دفاع، امنیت ملی و سیاست خارجی شورای عالی علوم تحقیقات و فناوری، با حضور تعدادی از اعضای هیات علمی دانشکدههای مهندسی کامپیوتر و مهندسی برق دانشگاههای کشور برگزار شد.
دکتر ولوی (ریس کمیسیون تخصصی دفاع، امنیت ملی و سیاست خارجی شورای عالی عتف و مشاور وزیر و مسئول برنامه سایبری) عنوان داشته که: «برای اجرای هر یک از این طرحهای کلان، باید یک کاربر، یک دانشگاه محور - که شکست کار و هماهنگی بین دانشگاههای همکار را برعهده دارد- و دانشگاه یا دانشگاههای همکار معرفی شود که در طرح کلان دفاع سایبری، وزارت دفاع، متولی است و دانشگاه مالک اشتر با توجه به شرایط و مقتضیات کار، دانشگاه محوری و دانشگاه علم و صنعت ایران، دانشگاه همکار میباشد. دانشگاه شبکه همکاران نیز میتواند پروژههای موردنظر خود را به کمسیون پیشنهاد دهند»
از مجموعه جستجوهای گسترده چنین برمیآید که اصولاً شورای عالی امنیت ملی ایران در حوزه «پدافند سایبری» و یا «امنیت سایبری» ورودی ندارد و حتی یک کارگروه و یا کمیسیون فرعی نیز در این مورد وجود نداشته و عمدتاً وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و دانشگاه زیر نظرش یعنی دانشگاه مالک اشتر و یا سازمان پدافند غیرعامل کشور در این مورد دخیل هستند.
۴- اصولاً بعید به نظر میرسد که فردی تواما هم در «حوزه موشکی» و هم در «حوزه امنیتی» و هم در «حوزه سایبری» فعالیت داشته باشد چراکه هرکدام از این مقولهها نهتنها تعریفی خاص و جداگانه دارند بلکه مسئولیتها و نهادهای کاملاً منفک و جدا از هم در این حوزهها در جمهوری اسلامی و یا نهادهای امنیتی و علمیاش وجود دارد.
ضمن آنکه «آمد نیوز» پا را از تمامی این اخبار فراتر گذاشته و به نقل از «یک منبع امنیتی در شورای عالی امنیت ملی که نخواست نامش فاش شود؛ او را از دانشمندان نظامی» نیز برشمرده است.
در خبر آمدنیوز آمده است: «این فرد پس از درگیری با این نیروها موفق به فرار شده اما لوازم الکترونیکی و چمدان این دانشمند نظامی در اختیار نیروهای اطلاعاتی ایران قرارگرفته است»
اینکه چگونه یک فرد متواری از کشور بتواند تجهیزات و «لوازم الکترونیکی» طبعا حساس و امنیتی را با خود خارج کند نه تنها جای سئوال است بلکه این سئوال را نیز به وجود می آورد چرا باید اقدام به این امر بکند و صرفا به همراه داشتن اسناد و اطلاعات مهم بسنده نکند؟ و سئوال دیگر چگونه دولت ترکیه و سازمان امنیت ملی ترکیه موافقت کرده است این تجهیزات خاص را دولت ایران در مقابل چشمانشان تصاحب و برگردانند و اعتراضی نکنند؟
در ادامه این خبر آمده است: «طبق اطلاعاتی که دولت ترکیه در اختیار ما قرار داده، این فرد چند روز قبل به سفارت آمریکا مراجعه کرده، بر اساس تحقیقات خبرنگار «آمدنیوز» از منابع خود در شورای عالی امنیت ملی، نام این مقام ارشد حوزهٔ دفاع سایبری کشور اسماعیلی است»
خبر پناه بردن اسماعیلی به سفارت آمریکا در حالی است که کیهان لندن نوشته است: «البته بعید به نظر میرسد که درهای این کنسولگری اروپایی بدون هماهنگی قبلی به روی مشاور فراری علی شمخانی بازشده باشد. حدس و گمان بر سر این کشور اروپایی زیاد است اما گفته میشود که تورج اسماعیلی ممکن است به کنسولگری آلمان پناه برده باشد»
اکنون باید منتظر ماند تا در آینده دید عاقبت این مشاور شورای عالی امنیت ملی و عضو ارشد سازمان پدافند جمهوری اسلامی و دانشمند نظامی ایران چه می شود ؟
چرا که او تا ابد که در یک سفارتخانه اروپایی نمیتواند بماند و بالاخره خروجش باید با موافقت و هماهنگی دولت ترکیه باشد کما اینکه اگر غیر این بود جولیان آسانژ میتوانست از مدتها پیش از سفارت اکوادور در لندن خارج و به نقطه امنی برود و آیا آن دولت غربی اطلاعرسانی میکند؟ آیا ترکیه این پناه دادن به یک مقام متواری ایرانی در یک سفارتخانه غربی را رسانهای میکند؟ و یا...