حسین باستانی - بی بی سی

تعداد مسئولان حکومتی ایران که به کرونا مبتلا شده اند، حداقل تا این لحظه، قطعا از هر کشور دیگری به مراتب بالاتر بوده است.

همین امروز مشخص شد که ایرج حریرچی قائم مقام وزیر بهداشت و محمود صادقی نماینده تهران در مجلس کرونا گرفته اند؛ آن هم تنها ساعاتی پس از آنکه برخی رسانه ها از ابتلای چهار نماینده به کرونا خبر دادند و محمدباقر نوبخت معاون رئیس جمهور این خبر را تکذیب کرد.

پیش از آن، خبر ابتلای مرتضی رحمان‌زاده شهردار منطقه ۱۳ تهران، احتمال ابتلای محمد میرمحمدی عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و خبر درگذشت یکی از اعضای دفتر آیت الله شبیری زنجانی از مراجع تقلید بر اثر کرونا نیز خبرساز شده بود. همه این افراد، کسانی بودند که در معرض تماس با سایر چهره های حکومتی قرار داشتند و همین موضوع، به گمانه زنی ها در مورد احتمال گسترش بیماری به مسئولان دیگر دامن زده است.

در مواجهه با انتشار پیاپی چنین اخباری، گمانه زنی غالب آن است که شتاب گسترش بیماری در میان مسئولان ایرانی، نه نتیجه مجموعه ای از تصادف های همزمان، که حاصل یک "پدیده واحد" باشد. احتمالا اولین حدسی که در مورد این پدیده واحد به ذهن می رسد این خواهد بود که تعداد واقعی مبتلایان به کرونا در ایران در سطحی فراتر از ارقام رسمی قرار دارد و در نتیجه، سهم مسئولان از مبتلایان به این بیماری نیز بالاست.

این حدس، علی القاعده بخشی از توضیح وضعیت موجود است؛ اما تمام آن نیست. مثلا چرا باید در کشوری چون چین که تعداد مبتلایان آن به بیش از "هشتصد برابر" ایران می رسد -و آزادی اطلاعات در آن هم محدود است- مسئولان به میزانی به مراتب کمتر از ایران کرونا گرفته باشند؟

به نظر می رسد پاسخ این پرسش را باید در واقعیت آشنایی دید که نمودهای آن، به ویژه در ماه های اخیر، به شدت در سطح افکار عمومی خبرساز شده: اینکه دستگاه حکومتی ایران، در ابعادی "استثنایی" به مخفی کاری وابسته شده است.

میزان وابستگی به پنهان کردن واقعیت های حساس، در حدی گسترش یافته که انگار به‌تدریج، بسیاری از مسئولان روایت های حکومتِ خود از بحران های مختلف را جدی گرفته اند و همین عارضه، در طیفی از موضوعات کلیدی به "قطع ارتباط" آنها با واقعیت انجامیده است.