این کمیته اگرچه علت لغو این نشست را اعلام نکرد اما پاتریک وینتور دبیر سیاسی روزنامه بریتانیایی «گاردین» که مجری این نشست بود صریحاً اعلام کرد «بعد از اعدام نفرت‌انگیز روح‌الله زم میزبانی جلسه را نمی‌پذیرم.»

جک سالیوان مشاور امنیت ملی کابینه جو بایدن نیز اعدام روح‌الله زم را محکوم کرد و گفت او از «دادرسی قانونی» محروم شد و اعدام وی نقض وحشتناک حقوق بشر توسط رژیم ایران است و ما با متحدان آمریکا برای مقابله با آن همکاری خواهیم کرد.

مطالب بیشتر در کیهان لندن

گفته می‌شود که برای حضور در این نشست بیش از سه هزار و ۴۰۰ نفر ثبت نام کردند از جمله سفرای فرانسه، آلمان، اتریش و ایتالیا اما همگی اعلام کردند که در این نشست شرکت نخواهند کرد.

پاملا کاک هامیلتون مدیر مرکز تجارت بین‌الملل و مایکل باک رئیس ساز و کار مالی «اینستکس»، حمید زادبوم رئیس سازمان توسعه تجارت و علی‌محمد موسوی رئیس سازمان سرمایه‌گذاری از سخنرانان این نشست بودند.

بعد از رادک سیکورسکی وزیر خارجه لهستان، استف بلاک وزیر خارجه هلند نیز در توییتی با محکوم کردن اعدام روح‌الله زم نوشت: «هلند نیز مانند دیگر اعضای اتحادیه اروپا مواضع اصولی در مورد مجازات اعدام دارد و با آن مخالف است و ایران را به رعایت تعهدات بین‌المللی حقوق بشر از جمله آزادی بیان و آزادی مطبوعات فرا می‌خواند.»

یپه کوفود وزیر خارجه دانمارک نیز با محکوم کردن اعدام زم در توییتی نوشت کشورش مخالف مجازات اعدام است و ایران را به رعایت تمامی اصول حقوق بشر فرا می‌خواند.

هرچند شماری از دولتمردان اروپایی نقض حقوق بشر در ایران را محکوم کرده‌اند اما پرسش اساسی ایرانیان مدافع دموکراسی از آنها این است که آیا صرفاً «محکوم کردن» و دعوت جمهوری اسلامی به رعایت حقوق بشر توسط آیت‌الله‌ها و مأمورانشان، آنها را مجاب می‌کند تا رفتارشان را تغییر دهند و دست از جنایت بردارند؟! چرا چنین سیاستی در ۴۲ سال گذشته هرگز جواب نداده است؟!

در همین ارتباط شاهزاده رضا پهلوی در توییتی می‌نویسد: «پس از آنکه جمهوری اسلامی در سال ۱۹۹۲ چهار مخالف خود را در رستوران میکونوس آلمان ترور کرد، اروپا این رژیم را مورد بازخواست قرار داد. اکنون که یک روزنامه‌نگار مقیم فرانسه کشته شده است، ابراز بیانات بی‌اثر کافی نیست. اروپا باید در مورد حقوق بشر عمل کند نه اینکه فقط حرف بزند.»

زمامداران جمهوری اسلامی امیدوارند با تثبیت ریاست جمهوری جو بایدن بتوانند مذاکره با غربی‌ها را آغاز کنند. آنها از یکسو دست از فعالیت‌های مشکوک اتمی و تهدیدات موشکی و منطقه‌ای برنمی‌دارند و از سوی دیگر توقع دارند جامعه جهانی چشم خود را به روی موارد متعدد نقض حقوق بشر و جنایت‌هایی که رژیم در حق مردم می‌کند ببندد و سکوت کند!

اسفندیار باتمانقلیچ بنیانگذار موسسه بورس و بازار یکی از آن افرادیست که در سال‌های اخیر برای بهبود روابط سیاسی و تجاری جمهوری اسلامی در ایران با اروپایی‌ها تلاش فوق‌العاده‌ای کرده است. او که از منتقدان لغو نشست تجاری ایران و اروپاست در یک رشته توییت ادعا کرد «ارتقاء حقوق بشر در ایران به فضایی برای پیشرفت فرصت‌های اقتصادی و رفاه اقتصادی نیاز دارد!» درواقع او در تناقضی که کسی از جمله خودش قادر به توضیح آن نیست، معامله با رژیم ناقض حقوق بشر در ایران و تقویت آن را شرط و پیش‌درآمد رعایت حقوق بشر توسط این رژیم می‌داند!

به هر حال، لغو نشست تجاری ایران و اروپا یک پیام هشدار به تهران نیز هست. اما اگر همبستگی اپوزیسیونِ دموکرات و فشار افکار عمومی در شبکه‌های اجتماعی نمی‌بود این احتمال که نشست بطور عادی برگزار می‌شد وجود داشت. نقض حقوق بشر در ایران محدود به اعدام‌های اخیر از جمله به دار آویختن روح‌الله زم یا قتل ارسلان رضایی از فعالان رسانه‌ای ساکن ترکیه نمی‌شود. اگر قرار بر رفتار بر اساس ادعای پایبندی به حقوق بشر از سوی اروپا می‌بود، هرگز نمی‌بایست با جمهوری اسلامی پشت یک میز بنشیند زیرا سال و ماهی نیست که حقوق اولیه مردم ایران زیر پا گذاشته نشود!

ولی همین نشست لغوشده‌ی اروپایی‌ها با نمایندگان رژیم ایران، فقط برای نمونه، پس از قتل‌عام ۱۵۰۰ نفر از معترضان آبان‌ماه ۹۸ و ساقط کردن هواپیمای مسافری بر فراز تهران توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و اعدام نوید افکاری، برنامه‌ریزی شد و این یعنی اتحادیه اروپا که خود را پیشگام دفاع از حقوق بشر می‌داند، به برخی رژیم‌ها از جمله جمهوری اسلامی که می‌رسد، فقط شعار می‌دهد.