ایندیپندنت فارسی - جانوران و حشرات پرنده -که برخی از آن‌ها در مسیرهای طولانی مهاجرت و پرواز می کنند- مسیر حرکت خود روی زمین را چگونه می‌یابند؟
این پرسش که هنوز هم مطرح است، موضوعی است که آلبرت اینشتین به آن علاقه‌مند بود و عقیده داشت فهم این که این جانوران چگونه مسیر خود را پیدا می‌کنند می‌تواند به کشف‌های بزرگ علمی بینجامد.
علاقه اینشتین به مطالعه و بررسی حیوانات، با برملا شدن یک نامه کوتاه از او که پیش از این منتشر نشده بود، مشخص شده است؛ نامه‌ای که او به گلین دیویس، پژوهشگر رادار فرستاده بود.جودیت دیویس، بیوه گلین، این نامه را با محققان موسسه سلطنتی فناوری (RMIT) در ملبورن استرالیا به اشتراک گذاشته است.
این تیم تحقیقاتی می‌گوید که کشف‌های دوران اخیر، «تأییدکننده افکار ۷۲ سال پیش اینشتین» هستند. آدریان دایر، استادیار موسسه سلطنتی فناوری ملبورن (RMIT)، که مطالعات مهمی در زمینه زنبورها انجام داده، نویسنده سرپرست مقاله‌ای است که درباره نامه اینشتین نوشته شده است.
مطالب بیشتر در سایت ایندیپندنت فارسی
دکتر دایر می‌گوید این نامه نشان می‌دهد اینشتین چگونه پیش‌بینی کرده بود که از مطالعه بر روی حیوانات ممکن است کشف‌های جدیدی حاصل شود. به گفته او، «هفت دهه پس از آن که اینشتین این مسئله را طرح کرد که از ادراک حسی حیوانات ممکن است یک فیزیک جدید خلق شود، ما کشفیاتی را شاهد هستیم که دانش ما درباره مسیریابی و اصول بنیادی فیزیک را به پیش می‌برد.»
این نامه همچنین آشکار می‌کند که اینشتین با کارل فون فریش، برنده جایزه نوبل و محقق برجسته در زمینه حواس و ادراک زنبورها و حیوانات، ملاقات داشته است. فون فریش در آوریل ۱۹۴۹ تحقیقات خود را در این زمینه منتشر کرد که زنبورهای عسل چگونه با استفاده از الگوهای قطبش نوری که در آسمان پراکنده می‌شوند، مسیر خود را به طور کارآمدتری پیدا می‌کنند.
یک روز پس از آن که اینشتین در سخنرانی فون فریش شرکت کرد، این دو دانشمند یک جلسه خصوصی ترتیب دادند. هرچند که این جلسه به صورت رسمی ثبت نشده است اما کشف نامه اخیر اینشتین، درکی از آنچه که ممکن است آن‌ها درباره‌اش صحبت کرده باشند به دست می‌دهد.
اینشتین نوشته است: «این مسئله قابل تصور است که بررسی رفتار پرندگان مهاجر و کبوترهای نامه‌بر، ممکن است روزی به درک برخی از فرایندهای فیزیکی بینجامد که در حال حاضر ناشناخته‌اند.»
پروفسور اندرو گرینتری، فیزیکدان نظری در موسسه سلطنتی فناوری ملبورن (RMIT)، می‌گوید که اینشتین این را هم پیشنهاد کرده بود که انواع جدیدی از رفتار مشاهده شوند تا زنبورها بتوانند فهم ما از فیزیک را گسترش دهند.
پروفسور گرینتری می‌گوید: «با این نوشته او، به شکل قابل توجهی مشخص شد که اینشتین کشف‌های جدیدی را که ممکن بود از مطالعه بر روی رفتار حیوانات به دست آید، پیش‌بینی کرده بود.»
از زمانی که اینشتین این نامه را ارسال کرد، مجموعه‌ای از تحقیقات برای یافتن سرنخ‌هایی در این زمینه که پرندگان مهاجر چگونه مسیر خود را طی هزاران کیلومتر پیدا می‌کنند تا مقصد دقیق خود را بیابند، آغاز شده است.
پژوهش سال ۲۰۱۸ روی توکاها با استفاده از فرستنده‌های رادیویی برای نخستین بار نشان داد که این پرندگان به عنوان راهنمای اصلی جهت‌یابی در هنگام پرواز، از نوعی حس مغناطیسی -شبیه به یک قطب‌نمای درونی- بهره می‌گیرند.
یک نظریه برای توضیح منشا این حس مغناطیسی در پرندگان، بهره‌گیری آن‌ها از درهم تنیدگی و فرایندهای تصادفی کوانتومی است؛ هر دوی این مفاهیم فیزیکی را اینشتین پیشنهاد داده است. این پژوهش در مجله علمی «کامپریتیو فیزیولوژی اِی» منتشر شده است.
