سخنان مصطفی ملکیان درباره اخلاق مراقبت در نشست معرفی پروژه «تیم ملی ایران» که دوشنبه ۲۹ جولای ۲۰۱۹ در دانشگاه بریتیش کلمبیا برگزار شد. تیم ملی ایران طرحی با هدف با هم سازی است که به دنبال راه‌هایی خلاقانه برای ترویج مشارکت و بازی‌گری ایرانیان در جامعه و افزایش همبستگی میان آن‌ها به منظور مراقبت از ایران و افزایش کیفیت زندگی ایرانیان است.

ملکیان در این نشست حوزه حکومت و افراد را از یکدیگر متمایز ساخت و گفت از حکومت فقط و فقط باید عدالت را درخواست کرد، برای این که عدالت یکی از ۵ کارکردی ( نظم، امنیت، رفاه، عدالت، آزادی) است که حکومت برای آن ساخته شده است. همچنین حقوق فقط و فقط حوزه عدالت است. اما خارج از حکومت و حقوق، باید با شفقت کمبودهای اصلی دیگران را که عدالت به تنهایی قادر به حل آنها نیست، رفع کرد. به تعبیر دیگر، با عدالتِ تنها، بسیاری از حقوق آدمیان تأمین شدنی نیست، لذا با شفقت باید به یاری دیگران شتافت. اخلاق شفقت اخلاق همبستگی و نیازمندی شخصی همگان به یکدیگر است. اخلاق شفقت همه را برای کاهش درد و رنج یکدیگر در برابر هم مسئول می سازد.

ملکیان گفت اخلاق عدالت محور بیشتر با روحیه مردانه و اخلاق شفقت محور بیشتر با روحیه زنانه سازگار است و به علت تفوق تاریخی مردان بر زنان در عرصه های زندگی اجتماعی در زمانهای گذشته، اخلاق شفقت محور بروز چندانی نداشته است. اخلاق عدالت برآمده از «ترسِ از ضعف» و اخلاق مراقبت برآمده از «ترسِ از تنهایی» است و اخلاق عدالت منجر به برجسته شدن مفهوم حق و اخلاق مراقبت باعث برجسته شدن وظیفه شده است. منشاء بودنِ ترس منافاتی با فضیلت بودن اخلاق ندارد و احساسات ما از جمله ترس منفی یا مثبت نیستند و مهم این است که این احساس به چه چیزی تعلق می‌گیرد. مطالبه مردم از حاکمیت باید عدالت باشد و مطالبه مردم از یکدیگر باید شفقت باشد. حتی اگر همه جوامع کاملاً عادلانه بودند، باز هم نیازمند شفقت بودیم و هستیم. چون در یک جامعه عادلانه هم ممکن است مردم احساس تنهایی، تکرار، ملال، پوچی، بی معنایی، عدم آشتی با خود، و...کنند.