ایران وایر - پیام یونسی‌پور - در فاصله پنج روز پس از رسانه‌ای شدن خبر دیدار دوستانه تیم‌های ملی ایران و کانادا، «انجمن خانواده‌های قربانیان هواپیمای اوکراینی» از مسئولان فدراسیون فوتبال کانادا درخواست کرد، دیدار تدارکاتی تیم ملی این کشور با ایران را که قرار است در ۱۵ خرداد برگزار شود، لغو کنند.
همچنین «حامد اسماعیلیون»، سخنگوی این انجمن در بیانیه‌ای که نشریات کانادایی هم آن را منتشر کرده‌اند، این بازی دوستانه را «توهین به خانواده قربانیان هواپیمای اوکراینی» دانسته و گفته است: «فوتبال در ایران به شدت محبوب است. به همین دلیل مانند بسیاری از بخش‌های دیگر، به صورت مستقیم زیر نظر سپاه پاسداران اداره می‌شود. احتمالا مانند همیشه نیروهایی از سپاه همراه تیم ملی ایران به کانادا خواهند آمد.»
هجدهم دی ۱۳۹۸، در شبی که قرار بود جمهوری اسلامی از آمریکا برای کشته شدن «قاسم سلیمانی»، فرمانده کشته شده نیروی «قدس» سپاه پاسداران انقلاب اسلامی انتقام سخت بگیرد، هواپیمای اوکراینی با ۱۶۷ سرنشین و خدمه توسط دو موشک سپاه ساقط شد. در نتیجه، ۸۲ ایرانی و ۶۳ کانادایی در این پرواز کشته شدند. برخی از کشته‌‌شدگان کانادایی، تابعیت ایرانی هم داشتند.
***
درخواست خانواده‌های بازمانده پرواز اوکراینی چیست؟
برای درک بیشتر از چرایی بیانیه اعتراضی انجمن خانواده‌های قربانیان هواپیمای اوکراینی با «جواد سلیمانی»، یکی از اعضای این انجمن همصحبت شدیم. جواد سلیمانی، همسرش «الناز نبیئی» را بامداد سیزدهم بهمن ۱۳۹۸ به واسطه شلیک دو موشک سپاه پاسداران به هواپیمای اوکراینی از دست داد.
او به «ایران‌وایر» می‌گوید: «خواسته ما در زمینه مخالفت با حضور تیم ملی ایران در کانادا این است که سیاست باید از ورزش جدا شود. طی تمام سال‌های اخیر، جمهوری اسلامی تلاش کرده از ورزش و به‌خصوص فوتبال برای پروپاگاندای نظام و پاک کردن جنایت‌هایش استفاده کند.
👈مطالب بیشتر در سایت ایران وایر
ما موارد زیادی داشتیم که تیم‌های ورزشی که دولت‌ها یا نظام سیاسی‌شان نقض آشکار حقوق بشر داشتند، تیم‌های ورزشی‌شان محروم می‌شدند. نمونه اخیر همین تیم ملی فوتبال و ورزشکاران روسیه هستند. خواسته‌های ما مشخص است؛ ما دختر آبی را به یاد داریم که به جرم ورود به ورزشگاه بازداشت شد و خودسوزی کرد. ما اتفاقات اخیر ورزشگاه مشهد را به یاد داریم که به صورت دختران ایران اسپری فلفل پاشیدند. همین الان که صحبت می‌کنیم هم در کف خیابان‌های تهران، پاسخ اعتراضات گلوله است. اما با این حال ما نمی‌گوییم تیم ملی ایران را مانند روسیه از حضور در جام جهانی محروم کنید؛ بحث ما صرفا در مورد این مسابقه است.»
جواد سلیمانی در ادامه استدلال‌هایی می‌آورد که دیدار تیم ملی ایران و کانادا، جنبه فنی برای فوتبال ایران یا کانادا ندارد و نیت‌های سیاسی پشت آن قرار گرفته است: «ما از یک ماه قبل خبردار شدیم که لابی‌های جمهوری اسلامی در کانادا در تلاش هستند که تیم ملی ایران را برای عادی نشان دادن روابط به کانادا بیاورند.»
واکنش «جاستین ترودو» به بازی ایران و کانادا چه بود؟
جاستین ترودو، نخست‌وزیر کانادا ساعاتی پس از انتشار بیانیه خانواده قربانیان هواپیمای اوکراینی در مورد بازی تدارکاتی تیم ملی فوتبال این کشور و ایران که قرار است به میزبانی شهر «ونکوور» برگزار شود، گفته است: «برگزاری این مسابقه ایده خیلی خوبی نبود.»
جواد سلیمانی از یکی از اعضای خانواده‌های بازماندگان هواپیمای اوکراینی که توسط موشک‌های سپاه پاسداران ساقط شد، به «ایران‌وایر» می‌گوید: «صحبت‌های آقای ترودو واقعا غیرقابل باور بود. حرف‌های ایشان ما را یاد صحبت‌های آقای روحانی می‌اندازد که گفته بود، صبح جمعه فهمیدم قیمت بنزین را بالا بردند. حتی اگر تصور کنیم که این بازی را فدراسیون فوتبال کانادا تدارک دیده بود، مسئولیت صدور ویزا برای کاروان تیم ملی با وزارت خارجه و دولت آقای جاستین ترودو است.»
او با اشاره به مصوبه «شورای برون‌مرزی» وزارت ورزش و جوانان مبنی بر لزوم حضور نیروهای امنیتی و اطلاعاتی، کنار تیم‌ها و ورزشکاران ایرانی در تمامی سفرهای خارجی می‌گوید: «ما داریم در واقع مرزهای کانادا را به روی نیروهای امنیتی و اطلاعاتی باز می‌کنیم و این موردی نیست که کانادا بخواهد از آن به راحتی بگذرد.»
جواد سلیمانی می‌گوید: «ما نمی‌گوییم تیم ملی ایران نباید دیدار دوستانه‌ای برگزار کند. ما می‌گوییم این تیم چگونه به سادگی به کشوری می‌آید که هیچ رابطه سیاسی و دیپلماتیکی با آن وجود ندارد و شهروندانش را کشته‌اند. تلاش برای حضور تیم ملی در کانادا فقط حرکتی برای زیر فشار گذاشتن جریان دادخواهی است.»
برگزاری بسیاری از رقابت‌های دوستانه با کشورهای خاص، طی دو دهه گذشته با دولت‌ها و وزارت خارجه جمهوری اسلامی بوده است. به صورت نمونه «محسن صفایی فراهانی» سال ۱۳۸۵ در گفت‌وگویی با روزنامه «جهان فوتبال» تایید کرده بود که دیدارهای دوستانه‌ای را که در اواخر دهه ۷۰ و اوایل دهه ۸۰ خورشیدی با تیم‌های ملی آمریکا، مصر، دانمارک، اتریش و کانادا برگزار شده بود، با کمک دستگاه دیپلماسی دولت «محمد خاتمی» هماهنگ کرده بود.
محسن صفایی فراهانی اعتراف کرد که گروه‌های تندرو در جمهوری اسلامی، او را برای دیدار با تیم ملی آمریکا تهدید کرده بودند.
به همین دلیل، دست داشتن دولت‌ها و نهادهای سیاسی هر دو کشور برای هماهنگی دیدار این دو تیم، محتمل به نظر می‌رسد.
آیا درخواست لغو بازی، موضع‌گیری علیه تیم ملی ایران است؟
هم‌زمان با انتشار بیانیه خانواده‌های قربانیان هواپیمای اوکراینی، تحرکاتی از سوی رسانه‌های نزدیک به سپاه برای هماهنگ‌سازی و رودررو گذاشتن این خانواده‌ها با مردم ایران آغاز شد.
محبوبیت فوتبال و حساسیت حضور ایران در جام جهانی، می‌تواند اهرم‌های موثری برای بازی با احساسات جامعه باشد.
جواد سلیمانی یکی از داغداران هواپیمای اوکراینی، به «ایران‌وایر» در مورد این‌که آیا موضع این تشکل، ایستادن مقابل کلیت فوتبال ملی ایران است یا صرفا در مورد همین «بازی دوستانه» نظر مخالف دارند، می‌گوید: «همه ما و همه مردم ایران با این تیم و بچه‌های این تیم خاطرات شیرینی داریم. با علی‌رضا جهانبخش در فاینورد یا مهدی طارمی در پورتو یا سردار آزمون در لورکوزان و بازیکنان دیگر که همه فرزندان ایران هستند. خانواده‌های قربانیان هواپیما با این تیم، با این بچه‌ها هیچ مشکلی ندارند. این تیم در تمام این سال‌ها و ما‌ه‌ها بازی‌های دوستانه و رسمی برگزار کرد و ما هیچ اعتراضی نداشتیم.»
او به مواردی اشاره می‌کند که باعث مخالفت خانواده‌های قربانیان هواپیمای اوکراینی با دیدار دوستانه تیم ملی ایران و کانادا شده است: «اول این‌که مدارک و شواهد کافی از حضور همیشگی نیروهای امنیتی و اطلاعاتی در خارج از کشور همراه تیم ملی فوتبال ایران وجود دارد. این نیروها وابسته به سپاه و وزارت اطلاعات هستند. خواسته ما دقیقا جدایی سیاست از ورزش است.»
ایران‌وایر پیش از این در گزارشی که ۲۳ اردیبهشت‌ماه با تیتر «ایران - کانادا؛ عجیب‌ترین اتفاق در هوای گرگ و میش سیاسی» منتشر کرد، به قوانینی اشاره داشت که براساس آن هیچ تیم یا ورزشکار ایرانی، اجازه ندارند بدون همراهی یک تا ده نیروی امنیتی با اطلاعاتی به خارج از کشور سفر کنند. یعنی مطابق با اساس‌نامه شورای برون‌مرزی وزارت ورزش و جوانان، تیم ملی فوتبال ایران اجازه نخواهد داشت در سفر به کانادا بدون نیروهای اطلاعاتی وارد این کشور شود.
جواد سلیمانی می‌گوید: «اگر این بازی در لیتوانی یا آلمان برگزار می‌شد، ما حرفی نداشتیم. ولی وقتی می‌بینیم که از یک ماه قبل نیروها و لابی‌های جمهوری اسلامی در کانادا به دنبال برگزار کردن این مسابقه هستند، مطمئن می‌شویم که جمهوری اسلامی باز هم از فوتبال به دنبال پوششی برای سرپوش گذاشتن به جنایت‌هایش است.»
او می‌گوید از این‌که تیم ملی ایران به جام جهانی رفته خوشحال است و حضورش در جام جهانی را دنبال خواهد کرد: «اما ما قبول نمی‌کنیم که از تیم ملی ایران و بازیکنان ایران به عنوان ابزاری برای پروپاگاندای جمهوری اسلامی استفاده شود و در عین حال کانادا هم مرزهایش را دارد به روی نیروهای سپاه پاسداران باز می‌کند. این موضوع از نظر ما، موضوع امنیتی هم محسوب می‌شود.»
"ضد امپریالیسم" در خدمت دیکتاتوری! علی کشتگر
