روز چهارشنبه هشتم ماه می۲۰۲۴ اتفاق بزرگی در تاریخ ایرانیان کانادا اتفاق افتاد. در این روز تلاشهای چند ساله ایرانیان کانادا در مورد قراردادن سپاه پاسداران در لیست تروریستی کانادا یک گام به پیش رفت و انهم تصویب پارلمان کانادا برای درلیست تروریستی قراردادن سپاه بود.
در این روز نمایندگان پارلمان کانادا؛ از همه احزاب و همه نمایندگان منجمله اعضا کابینه دولت و شخص نخست وزیر کاناد؛ به این پیشنهاد رای مثبت دادند. این پیشنهاد با ۳۲۷ رای مثبت و صفر رای منفی در پارلمان به تصویب رسید.
پیشنهاد در لیست تروریستی دولت قراردادن سپاه پاسداران در ۶ سال پیش نیز در پارلمان کانادا تصویب شده ولی توسط دولت اجرایی نشد. در طول این شش سال بسیاری از شهروندان ایرانی کانادایی و انجمن مدنی و سیاسی آنها در شهرهای تورونتو؛ ونکوور؛ مونترال؛ اتاوا و دیگر شهرها در تلاش بودند تا نمایندگان دولت را به رای گیری دوباره در این مورد بخوانند.
در طی این مدت - و بویژه پس از ساقط کردن هواپیمای مسافربری اوکراینی و قتل عام مسافرین- شهروندان ایرانی کانادایی از طریق تماس با نمایندگان خود؛ با طرح نمودن موضوع در تظاهراتها و اجتماعات و رسانهها و با پیگیریهای مکرر خود این خواسته را مطرح کردند. در انجام این امر انجمن خانوادههای پروازهواپیمای اوکراینی PS۷۵۲ واکثر انجمنهای سیاسی و مدنی ایرانی کانادایی و از جمله سازمان عدالت جمعی IJCollective سهم ارزندهای داشتند.
بعبارت دیگر این موفقیت نتیجه یک فعالیت سیاسی مستمرو جمعی بود که باید تا به صورت قانون در آمدن و توسط دولت اجرا شدن پیگیری شود. شایان ذکر است که در کانادا؛ مصوبات مجلس پس از تصویب در مجلس نمایندگان و مجلس سنا؛ در صورت امادگی دولت برای اجرا؛ به توشیح فرماندار کل میرسد و به صورت قانون در میآید و در آنصورت دولت ملزم به اجرای آن میباشد.
این فعالیت درسی بزرگ برای فعالین سیاسی ایرانی کانادایی داشت که باید سیاست را بطور مستمر پیگیر بود تا به نتیجههای مطلوب رسید. دو فعالیتی که هم اکنون توسط این فعالین در کانادا در حال پیگیری است یک درخواست از کمیته؛ بررسی و تحقیق دولت در مورد دخالت کشورهای خارجی چین و روسیه در کانادا؛ میباشد تا در این بررسی ها؛ دخالت دولت جمهوری اسلامی در کانادا را نیز مورد بررسی قرار دهند.
و فعالیت دیکر؛ در دست بررسی بودن پرونده بیش از ۷۱۰ نفر از شهروندانی که متهم به نفوذ به کانادا در قالب شهروند هستند و احتمال میرود که این افراد از وابستگان به رژیم جمهوری اسلامی بودهاند. تاکنون سه نفر از پروندهها رسیدگی شده و متهمین از کانادا اخراج شدهاند.
بنابراین همانطور که گفتیم؛ کار سیاسی در خارج کشور و در کشورهایی که هموطنان ایرانی زندگی میکنند کاری مستمر و دایمی باید تلقی گردد. از وظایف ایرانیان خارج کشور رساندن صدای مردم داخل ایران به جهانیان و همچنین داشتن ارتباط مستمر در کشورهای مختلف جهان است. بعنوان مثال اگر به همین پرونده گذاشتن سپاه در لیست تروریستی نگاه کنیم؛ این عمل پارلمان محصول بارها و بارها ملاقات جلسه با نمایندگان مجلس و دولت بوده است. بعنوان مثال در مورد این پرونده در شش ماه گذشته فقط در ونکوور سه جلسه با نمایندگان دولت و وزرا برگزار شد که در آنها حداقل دو یا سه وزیر شرکت داشتند؛ وقتی مطرح میشد که این نیروی تروریستی امنیت مردم خاورمیانه و حتی شهروندان ایرانی ساکن کانادا را به خطر انداخته؛ وزیر دفاع و مهاجرت کانادا؛ باور نداشتند که چطور شهروندان ایرانی مقیم کانادا چقدر این امر برایشان حیاتی است؛ ولی با توضیحات این وزرا قانع شدند که موضوع را بطور جدی بررسی کنند؛ و این وزرا در روز چهارشنیه در رای گیری شرکت و رای مثبت به این امر دادند.
آخرین نکته در این باره؛ مشکلات اجرای این قانون؛ بشرطی که دولت بتواند شرایط اجرای ان را فراهم سازد؛ میباشد. از نکاتی که قبلا دولت لیبرال برای عملی نکردن تصمیم پارلمان اشاره میکرد مشکلات اجرایی درداخل کانادا و منجمله موضوع مهاجرین کانادایی که سربازی خود را در سپاه گذارندهاند و همچنین مشکل قطع هر گونه رابطه دولت کانادا با جمهوری اسلامی در صورت تروریستی شناختن سپاه میباشد. من وقتی این ادعای دولت لیبرال را با رهبر حزب محافظه کار؛ حزب مخالف دولت؛ اقای پیر پلیویه در میان گذاشتم؛ ایشان هم تایید کردند که اجرای این مصوبه راحت نخواهد بود؛ ولی گفتند؛ ما مصمم هستیم تا؛ در صورت انتخاب توسط مردم در انتخابات سال اینده؛ این مصوبه را اجرایی کنیم.
و آخرین موضوع؛ سوالی است که هموطنان پرسیده بودند. اگر دولت کانادا این مصوبه را اجرا نکند؛ چه کاری میشود کرد؟
اگردولت مصوبه را اجرا نکند؛ از سه طریق زیر میتوان دولت را تحت فشار گذاشت. این راهها شامل:
۱- استفاده از سیستم قضایی: که افراد و گروههای متضر از عدم اجرای قانون میتوانند از طریق سیستم قضایی به دولت اعتراض کنند. این میتواند به شکل پیگیریهای قضایی، دادرسیها و تصمیمات دادگاهی منجر شود که دولت را ملزم به اجرای قانون میکند. این راه معمولا طولانی و زمان بر است.
۲- فشار عمومی: فشار عمومی و اعتراضات عمومی میتواند دولت را متقاعد کند که برای اجرای قانون سریع تر اقدام نماید. این عتراضات میتوانند از طریق رسانهها، تجمعات عمومی، نامههای انتقادی و سایر روشهای اظهار نظر عمومی صورت بگیرند.
۳- و استفاده از ابزارهای قانونی متنوع دیگری که میتواند به اجرای این قانون توسط دولت بینجامد؛ و میتوانید با سیاستمداران مشورت کنید.
البته با توجه به رای مطلق ۳۲۷ از ۳۲۷ و رای مثبت تمامی وزرای کابینه در پارلمان؛ احتمال اینکه دولت اقدامات اجرایی قانون را فراهم آورد بسیار است. و اگر این اتفاق بیفتد به این معنی خواهد بود که میان کشورهای اروپایی و کانادا توافقی بوجود آمده تا همه کشورهایی اروپایی نیز سپاه را در لیست تروریستی قرار دهند و پایان رژیم ضد بشری کلید خورده و لازم است تا اپوزیسیون سریعتر آلترناتیو خود را معرفی نماید تا موضوع خلا قدرت پس از رژیم را حل کرده باشد.
کیقباد اسماعیلپور
مسئول کمیسیون روابط بین الملل -شورای ملی تصمیم
از سیاستسرایی تا سیاستورزی، اکبر کرمی
حدیثِ ترسِ عظما، مهران رفیعی