- ناوچه سهند؛ غرق شدن چهارمین شناور اصلی نیروی دریایی در زمان صلح
- در هفت سال اخیر چهار شناور عظیم نیروی دریایی ایران بدون درگیری نظامی غرق شده اند
ناوچه یا آن طور که جمهوری اسلامی نامگذاری کرده است، ناوشکن «سهند»، مهمترین شناور نیروی دریایی ایران که اوایل هفته جاری در جریان تعمیرات در بندرعباس واژگون شده بود، دو روز پس از بیرون کشیده شدن از آب و تلاش برای متعادل نگه داشتن مخازن آن و حمایت با کابلهای نگهدارنده، دوباره غرق شد و این بار به صورت کامل به زیر آب رفت.
با توجه به این که ساعات متمادی است سهند کاملا غرق شده، با نفوذ آب به تجهیزات الکترونیکی و سایر ادوات حساس آن، احتمال نجاتش کاهش پیدا کرده و نیروی دریایی ایران بزرگترین دارایی شناور خود را از دست داده است. چند نظامی ایران بر اثر این حادثه کشته و زخمی شدهاند اما جمهوری اسلامی هیچ اطلاعی از جزییات آن به افکار عمومی نمیدهد.
رکوردار خسارت نیروی دریایی در زمان صلح در جهان
در تصاویری که از محل غرق شدن سهند منتشر شده، افرادی وسط آب، روی بدنه واژگون شده آن ایستادهاند.
سهند چهارمین شناور عظیم نیروی دریایی ایران است که در هفت سال اخیر غرق میشود و از بین میرود.
ناوچه «دماوند» در سال ۱۳۷۶ در دریای خزر غرق شد. ناو پشتیبانی «کنارک» نیز در سال ۱۳۹۹ در دریای عمان به دلیل شلیک موشک خودی در جریان مانور نظامی از بین رفت. کشتی پشتیبانی، سوخترسان و تدارکاتی «خارک» نیز که دومین شناور نظامی بزرگ در خاورمیانه بود، بر اثر آتشسوزی در سال ۱۴۰۰ از دست رفت. اینک ناوشکن سهند، مهمترین دارایی باقیمانده نیروی دریایی ایران، در آبهای خلیج فارس واژگون و غرق شده است.
جمهوری اسلامی ایران از نظر تلفات شناورهای نیروی دریایی در زمان صلح، اینک رکورددار جهان است. این وقایع از زمان فرماندهی دریادار «حسین خانزادی» در نیروی دریایی ایران آغاز شد و اینک در دوره دریادار «شهرام ایرانی» هم تداوم یافته است.
سهند به یاد کشتی غرق شده در درگیری مستقیم با امریکا
ناوچه غرق شده سهند که نام دقیقتر آن «سهند۲» است، طراحی و ساخت نیروی دریایی جمهوری اسلامی بود. ناوچه «فرامرز» که پس از انقلاب بهمن ۱۳۵۷ اسمش به «سهند» تغییر داده شد، در سال ۱۳۶۷ در جریان درگیری مستقیم با امریکا در خلیج فارس در عملیات «آخوندک» از بین رفت.
نیروی دریایی جمهوری اسلامی ایران در آذر ۱۳۹۷، زمانی که این ناوچه را به آب انداخت، به یاد ناوچهای که در درگیری با امریکا از دست داده بود، نام آن را سهند گذاشت.
سازه اصلی این ناوچه در سال ۱۳۹۱ رونمایی و با فرمان «علی خامنهای» در بندرعباس به آب انداخته شد. تکمیل آن شش سال طول کشیده بود.
خبرگزاری «فارس»، وابسته به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی آن زمان نوشت جنس به کار گرفته شده برای سازه این شناور، یک جنس خاص و ویژه با قابلیت رادار گریزی است و با ساخت آن، توان دریایی ارتش به میزان چشمگیری افزایش خواهد یافت.
سهند بر اساس اصول استاندارد نظامی، ناوچه است اما جمهوری اسلامی به آن عنوان «ناوشکن» داده بود. ناوچه یا ناو محافظ که برگرفته از اصطلاح «Frigate» است، شناور نظامی سبک و عمدتا کوچکی است که به نسبت ناوشکن، تسلیحات کمتری دارد. وظیفه اصلی آن هم مقابله با حملات زیردریاییها و شناورهای تندرو و سبک است.
این مهمترین دارایی باقیمانده نیروی دریایی ایران، نوعی کشتی جنگی با قابلیت تحرک و برد عملیاتی بالا است که وظیفه آن همراهی و محافظت از شناورهای بزرگتر در یک ناوگان یا ناوگروه است.
با این همه، سهند از سال ۱۳۹۷ که در نیروی دریایی ایران عملیاتی شده بود، دستکم یک ماموریت مهم انجام داد که تا آن تاریخ، طولانیترین دریانوردی نظامی ایران بود.
سفر سهند به روسیه و ماموریت در سوریه
ناوچه سهند همراه با شناور «جماران» از اردیبهشت تا مرداد سال ۱۴۰۰ از بندرعباس راه افتاد و با عبور از اقیانوسهای هند و اطلس جنوبی، گذر از دماغه «امیدنیک» و دور زدن آفریقا و دریانوردی در اقیانوس اطلس شمالی، در بندر سنتپترزبورگ و رژه روز نیروی دریایی روسیه حاضر شد که «ولادیمیر پوتین»، رییس جمهوری روسیه از آن سو میدید.
سهند ماموریتی هم در سوریه انجام داده و در یکی از بنادر این کشور پهلو گرفته بود تا همراه با نیروی دریایی روسیه، یک مانور نظامی در آبهای کشوری انجام دهد که از «بشار اسد»، رهبر آن حمایت پرهزینه انجام داده بود؛ جایی که اسرائیل به طور مرتب مواضع سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را با هدف از بین بردن کانون حضور جمهوری اسلامی ایران در نزدیکی مرزهایش هدف حملات هوایی قرار میدهد.
حضور سهند در آبهای خلیج عدن، جایی که اینک ماهها است محل درگیری گروه «حوثی» یمن با کشتیهای مرتبط با اسرائیل است، موجب حساسیتهای قدرتهای جهانی شده بود.
هرچند از دست رفتن یک ناوچه برای نیروی دریایی کشوری همچون ایران نباید خسارت جبرانناپذیری باشد اما تعدد تلفات ادوات سنگین نیروی دریایی و تحریمهای نظامی بینالمللی علیه جمهوری اسلامی، نیروی دریایی ایران را در یک وضعیت بسیار ضعیف و شکننده قرار داده است.
نیروی دریایی ارتش ایران اکنون به غیر از جماران، پنج فروند ناوچه فرسوده، ۱۲ قایق گشتی مجهز به موشک و چند زیردریایی کوچک دارد که در مقایسه با وضعیت پیش از انقلاب بهمن ۱۳۵۷، ناچیز و زوال زده محسوب میشود.
تهدید به ترور اشکان سلیمانی