بدر البوسعيدی، وزیر خارجه عمان در حساب ایکس خود تایید کرد که مذاکرات جمهوری اسلامی و آمریکا که قرار بود روز شنبه ۱۳ اردیبهشتماه در رم برگزار شود، به دلایل «لجستیکی» به تعویق افتاده است.
او افزود که تاریخهای جدید پس از توافق دوجانبه اعلام خواهد شد. مایکل والتز، مشاور امنیت ملی آمریکا، ساعاتی پیش در مصاحبه با فاکسنیوز گفته بود که استیو ویتکاف، مذاکرهکننده ارشد دولت آمریکا، «آماده است تا ایران به میز مذاکره بازگردد.»
قابل ذکر است، پیش از این نیز خبرگزاری آکسیوس به نقل از منابع آگاه از این موضوع خبر داده و نوشته بود: احتمال دارد نشست سهجانبه کشورهای اروپایی (E3) با ایران که قرار بود روز جمعه در رم برگزار شود، نیز به تعویق بیفتد.
این چهارمین دور از مذاکرات دو کشور بود که پس از ادوار قبلی در عمان و رم قرار بود دوباره در ایتالیا برگزار شود.
جمهوری اسلامی نگران از «اختلال و خرابکاری» اسرائیل در روند گفتگوها با آمریکا
کیهان لندن - در اسرائیل مقامها نگراناند در صورت معامله آمریکا با رژیم ایران، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و گروههای نیابتی به منابع مالی دسترسی پیدا کنند و فعالیتهای تروریستی خود را دوباره تقویت کنند.
تجربه به آنها نشان داده است سرازیر شدن پول به جیب جمهوری اسلامی درواقع کمک به توسعه برنامههای اتمی و پهپادی تهران و تهدید مستقیم برای موجودیت اسرائیل است.
از سوی دیگر مقامهای سیاسی و امنیتی حکومت هشدار میدهند اسرائیل با خبرسازی و ایجاد جریانهای خبری جهتدار و همچنین عملیات ویژه در صدد ایجاد اختلال در روند گفتگوهاست.
علاءالدین بروجردی عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی، درباره روند مذاکره با آمریکا میگوید: «ورود به بحثهای کارشناسی دشوارتر است، بهخصوص اینکه مذاکرات آفت جدی بهنام اسرائیل دارد.»
او ادامه داد: «کشورهای منطقه میدانند اگر منطقه وارد فاز نظامی شود، اقتصاد تمام کشورها آسیب خواهد دید.»
اسرائیل میتواند معادله را مختل کند
اینکه مقامهای جمهوری اسلامی از جانب اسرائیل احساس نگرانی دارند مربوط به سوابق قبلی مذاکرات است زیرا طی سالهای اخیر تا مرز معامله با غرب پیش رفتند اما برخی افشاگریها از سوی اسرائیل از جمله افشای اسناد و آرشیو برنامههای اتمی نظام که موساد عملیات آن را به عهده داشت مسیر مذاکره را تغییر داد.
مقامات جمهوری اسلامی دو دلیل عمده برای خروج آمریکا از برجام را دائم تکرار میکنند: اعتراضات دیماه ۱۳۹۶ و اقدامات اسرائیل که بر اساس آنها مدارک و اسنادی در اختیار آژانس بینالمللی انرژی اتمی گذاشته شد که مربوط به ابعاد مخفی برنامههای اتمی رژیم بود.
مهدی مطهرنیا تحلیلگر مسائل سیاسی معتقد است «تحرکات اسرائیل میتواند معادله دیپلماسی را دچار اختلال کند.» او در مصاحبه با «رویداد۲۴» توضیح داد «نتانیاهو یا با چراغ سبز آمریکا مسیر تشدید فشارها را انتخاب کرده یا در صدد تثبیت مواضع خود بطور مستقل است. هر دو سناریو نشاندهنده احتمال بالای اقدامات میدانی و امنیتی جدید در منطقه است؛ تحرکاتی که میتواند معادله دیپلماسی را دچار اختلال کرده و بر مذاکرات اثرگذار باشد.» حسن روحانی دیماه ۱۳۹۷ تظاهرات مردم را عامل خروج آمریکا از برجام و اعمال تحریمها در چارچوب کارزار «فشار حداکثری» دانسته بود.
در سناریوی احتمالی دیگر روزنامه «اورشلیم پست» گزارش داده بود، اسرائیل برای اختلال در روند مذاکرات ایران و آمریکا به دنبال ترورهای هدفمند فرماندهان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در تهران است.
یکی دیگر از نگرانیهای مقامهای جمهوری اسلامی، اقداماتی از سوی اسرائیل است که در نتیجه آن حکومت وادار به تلافی و واکنش باشد. درواقع آنها از اینکه مجبور به واکنش و به یک درگیری کشیده شوند بیم دارند. مسئله دیگر اقداماتی است که میتواند منجر به تشدید نارضایتی عمومی و تبدیل آن به تظاهرات خیابانی مردم باشد.
مراقب خرابکاری باشید
سعدالله زارعی کارشناس مسائل سیاسی و از نویسندگان روزنامه «کیهان تهران» هشدار میدهد، «آمریکا فعلاً در این مقطع نمیخواهد نقش بازیخرابکن را در مذاکرات داشته باشد، اما ممکن است اسرائیل دست به خرابکاری بزند و باید دستگاههای اطلاعاتی مراقب باشند.»
در بستر پیچیده مذاکرات میان ایران و آمریکا، اسرائیل به عنوان بازیگری فعال که نفوذ بالایی در ساختار امنیتی جمهوری اسلامی دارد، تلاش میکند با اقدامات اطلاعاتی، رسانهای و امنیتی مانع از دستیابی ایران به توافقی شود که منجر به آزادسازی منابع مالی و بازیابی تقویت توان نظامی و نیابتی جمهوری اسلامی گردد.
از سوی دیگر، جمهوری اسلامی نیز اسرائیل را عامل اصلی اخلال در مسیر دیپلماسی میداند و از کشیده شدن به درگیری ناخواسته نگران است. در نهایت، وضعیت موجود نشاندهنده تلاقی دو استراتژی متضاد است: تلاش رژیم ایران برای مذاکره و خروج از زیر فشارها، و تلاش اسرائیل برای جلوگیری از قدرت گرفتن دوبارهی تهران؛ و این تقابل، دیپلماسی منطقه را در آستانه تنشهای بیشتر و بیثبات قرار داده است که مسبب آن کسی جز جمهوری اسلامی نیست.