نقش رسانه‌ها و مسئولیت فردی

رسانه‌ها به خوبی این نقطه ضعف را شناخته‌اند. آن‌ها با انتخاب تیترهای جنجالی، احساسات را تحریک می‌کنند و ما نیز به جای پرسشگری و بررسی منابع، همان تیتر را مبنای قضاوت خود قرار می‌دهیم. این مسئله خطرناک است، زیرا قدرت تصمیم‌گیری آگاهانه را از جامعه می‌گیرد و آن را در اختیار گروه‌هایی می‌گذارد که مهارت بیشتری در بازی با افکار عمومی دارند.

اما مسئولیت اصلی تنها بر دوش رسانه‌ها نیست؛ هر شهروندی وظیفه دارد درک خود از رویدادها را ارتقا دهد. این مسئولیت یعنی:

• مطالعه کامل مطالب پیش از اظهار نظر؛

• شنیدن کامل سخنان پیش از موافقت یا مخالفت؛

• بررسی چندین منبع برای اطمینان از صحت اطلاعات؛

• فاصله گرفتن از واکنش فوری و دادن زمان برای اندیشیدن.

پیامدهای سیاسی سطحی‌نگری

سطحی‌نگری نه فقط یک عادت شخصی، بلکه یک مسئله ملی است. جامعه‌ای که در تصمیم‌گیری‌های سیاسی به عمق نمی‌رود، در برابر پوپولیسم و حکومت‌های سرکوبگر آسیب‌پذیر می‌شود. تاریخ نشان داده است که بسیاری از انقلاب‌ها، شورش‌ها و تغییرات سیاسی در ایران، بیش از آنکه نتیجه تحلیل عمیق و گفت‌وگوی عمومی باشند، محصول موج‌های احساسی و تصمیم‌های شتاب‌زده بوده‌اند. همین امر باعث شده است که ما بارها هزینه‌های سنگین بدهیم، بدون آنکه به دستاورد پایدار برسیم.

ضرورت تغییر

اگر می‌خواهیم آینده ایران را از این چرخه تکراری نجات دهیم، نخستین گام تغییر در خود ماست. باید عادت کنیم بخوانیم، گوش دهیم و فکر کنیم. هیچ رهبر سیاسی و هیچ جنبشی نمی‌تواند جایگزین مسئولیت فردی ما در اندیشیدن شود. آینده ایران را تیترها و شایعات نمی‌سازند، بلکه اندیشه و انتخاب آگاهانه شهروندان است که آن را می‌سازد.

تغییر از همین امروز آغاز می‌شود:
پیش از قضاوت، متن را کامل بخوانیم؛ پیش از مخالفت یا موافقت، سخنان را تا انتها گوش دهیم؛ به جای واکنش فوری، مکث کنیم و اندیشه کنیم. تنها در این صورت است که رسانه‌ها و سیاستمداران مجبور خواهند شد به جای فریب دادن ما با تیترهای هیجانی، تحلیل واقعی و برنامه عملی ارائه دهند.

آینده ایران وابسته به این انتخاب ساده اما حیاتی است. اگر امروز عادت سطحی‌نگری را کنار نگذاریم، فردایی برای جبران باقی نخواهد ماند.