کوروش زنده است؛ در هر که با استبداد می‌ستیزد

در تل‌آویو، تصویری از ترامپ با عنوان «کوروش بزرگ زمانه»

مسعود نورمحمدی

در روزهایی که خاورمیانه دوباره میان جنگ و سازش می‌لرزد، در خیابان‌های تل‌آویو بیلبوردهایی دیده شده‌اند با تصویر دونالد ترامپ و جمله‌ای درشت:

«Cyrus the Great is Alive!» -- کوروش بزرگ زنده است.

شعاری که شاید در نگاه اول صرفاً نوعی قدردانی از سیاست‌های دولت پیشین آمریکا باشد، اما در عمق خود پیامی تاریخی دارد: احیای ارزش‌هایی که از کوروش بزرگ، نخستین پادشاه آزادی‌خواه جهان، به یادگار مانده است.

برای ملت ایران، کوروش نه فقط یک پادشاه، بلکه نماد اندیشه‌ای است که آزادی انسان را برتر از سلطه می‌دانست. در دوران او، مردم از هر دین و قوم با احترام زیستند، و منشور عدالتش هنوز یکی از نخستین اسناد حقوق بشر جهان به شمار می‌آید.
وقتی امروز در اسرائیل یا هر نقطه‌ای از جهان، نام او بر زبان می‌آید، در حقیقت از تمدنی یاد می‌شود که سرچشمه‌ی خرد و مدارا بود -- تمدنی که جمهوری اسلامی با رفتار ضدانسانی خود سال‌هاست از آن بریدگی نشان داده است.

در نگاه یک ایرانی ملی‌گرا، بیلبورد «کوروش زنده است» فقط تبلیغ نیست؛ فریادی است که از دل تاریخ برمی‌خیزد تا بگوید روح آزادی کوروش هنوز در جهان زنده است -- حتی اگر در خاک میهنش خفه‌اش کرده باشند.
و از قضا، ترامپ برای بخشی از جامعه‌ی ایرانی، نمادی از آن ایستادگی در برابر استبداد دینی شد. او نخستین رئیس‌جمهور آمریکا بود که آشکارا گفت مردم ایران قربانی‌اند، نه دشمن، و حاکمان تهران تهدیدی برای جهان آزادند.
در سیاست جهانی پر از مصلحت‌طلبی، چنین صراحتی کم‌نظیر است.

اما حقیقت عمیق‌تر این است:
کوروش بزرگ را نمی‌توان به فردی یا کشوری نسبت داد. او نماد جهانی ایران است، نه ابزار تبلیغ. و تا زمانی که ایران از بند جمهوری اسلامی رها نشود، جهان همچنان به دنبال «کوروشِ بیرونی» خواهد گشت.
روزی که ایران آزاد شود، آن بیلبوردها دیگر در خارج از کشور برپا نخواهند شد، زیرا خود ایران با شکوه تاریخی‌اش، تجسم زنده‌ی نام کوروش خواهد بود.

کوروش زنده است، آری -- در هر که با ظلم نمی‌سازد، در هر ایرانی که هنوز ایمان دارد روزی ایران دوباره آزاد خواهد شد.