خاتمی در دانشگاه تهران: پاسخ منفی به حضور در انتخابات نمی‌‏دهم، ايلنا

- حاضرم جان خود را برای ايران بگذارم
- دولت کنونی با شجاعت برای مذاکره با آمريکا پيشگام شده است

تهران- خبرگزاری کار ايران
رئيس دولت اصلاحات حادثه کوی دانشگاه را نشانه مظلوميت دانشگاه دانست و گفت: حادثه کوی دانشگاه نشانه مظلوميت دانشگاه و مقاومت ستودنی اين دانشگاه بود. ۱۸ تير جنايت بزرگی بود که زخم مظلوميت آن هنوز دل‌‏های دلسوزان نظام را می‌‏سوزاند. در صورتی که اين حادثه هيچ ربطی به دانشگاه نداشت و سبب شد که فشار بر دانشگاه بيشتر شود.

به گزارش خبرنگار "ايلنا"، سيد محمد خاتمی که در دانشگاه تهران و در جمع دانشجويان سخن می‌‏گفت با تبريک عيد غديرخم به سالروز شهادت دکتر مفتح اشاره کرد و اظهار داشت: مفتح نمونه يک انسان بزرگوار و مبارز بود که هم مومن و هم روشن انديش و دارای سعه صدر بود و يکی از نگرانی‌‏های ما اين است که شخصيت‌‏هايی مانند مفتح که مظهر روشنفکری بودند توسط برخی جريانات مصادره شود و من با اطمينان می‌‏گويم مفتح از شخصيت‌‏های برجسته‌‏ای بود که اگر امروز بود، در کنار شما دانشجويان حضور داشت.

وی با بيان اينکه به ۱۶ آذر از چند منظر می‌‏توانيم نگاه کنيم اظهار داشت:‌‏۱۶ آذر مظهر بيداری دانشگاه در دفاع از آزادی،‌‏ استقلال و سربلندی کشور است. و نشان دهنده پيشگام بودن دانشگاه در پرداخت هزينه برای آرمان‌‏های ملت است.
خاتمی با بيان اينکه ۱۶ آذر اعلام مبارزه نفس گير ملت ايران با استبداد بود،‌‏تصريح کرد: دانشگاه در اين مسير پيشتاز بود تا بگويد مرحله تازه ای از مبارزه در ايران عليه استبداد آغاز شده است.
وی شکستن فضای رعب و وحشت ايجاد شده پس از کودتای ۲۸ مرداد را از ديگر شاخصه‌‏های واقعه ۱۶ آذر عنوان کرد و گفت:‌ سه قطره خون پاک دانشجويان شهيد زمينه ساز و آتش فشانی شد برای مبارزه با استبداد.
رئيس بنياد باران با تاکيد بر اينکه ۱۶ آذر در ميان حوادث گوناگون دانشگاه جايگاه ممتازی دارد،‌‏خاطر نشان کرد: بر همين اساس ۱۶ آذر شايستگی اين را دارد که به عنوان نماد جنبش دانشجويی مطرح شود.
وی با به نقش موثر دانشجويان در پيروزی انقلاب اسلامی اشاره کرد و گفت:‌‏بيش از صدها تن از دانشجويان حيثيت خود را برای سربلندی کشور و دفاع از انقلاب و منافع ملی از دست دادند و رزمنده‌‏های بسياری بودند که در جبهه حاضر شدند اما همه اين حوادث منشا آن در دانشگاه بود.
خاتمی با اشاره به حادثه تلخ کوی دانشگاه تهران اظهار داشت:‌ حادثه کوی دانشگاه نشانه مظلوميت دانشگاه و مقاومت ستودنی اين دانشگاه بود. ۱۸تير جنايت بزرگی بود که زخم مظلوميت آن هنوز دل های دلسوزان نظام را می‌‏سوزاند. در صورتی که اين حادثه هيچ ربطی به دانشگاه نداشت و سبب شد که فشار بر دانشگاه بيشتر شود.

وی با تاکيد مجدد بر اينکه ۱۶ آذر نماد جنبش دانشجويی بود،‌‏ تصريح کرد:‌‏ ۱۶ آذر يک حادثه مستمر و دائم است که هميشه بايد به ياد آن بود.
رئيس‌‏جمهور سابق کشورمان با بيان اينکه در بررسی روز دانشجو بايد نکاتی را مد نظر قرار داد،‌ تصريح کرد:‌ سوال من اين است که آيا ما واقعاً جنبش دانشجويی داريم؟ معتقدم هر جنبش خاص اجتماعی اگر ريشه در جنبش عام اجتماعی نداشته باشد،‌ يا پا نمی‌‏گيرد يا خيلی زود از بين خواهد رفت، پس بايد همسو با جنبش اجتماعی باشد تا نقش هدايت گری داشته باشد.
وی با بيان اينکه بيش از ۱۰۰ سال است که جنبشی وسيع و همه جانبه در تاريخ ايران جريان دارد، اظهار داشت: اين جنبش اصيل است و ملت ايران همواره به عنوان پيشتاز اين جنبش، در جهت نفی استبداد و استعمار و تلاش برای پيشرفت همه جانبه کشور و جست و جوی عدالت به عنوان مبنای کار حاکمان، حضور داشته است.
وی با تاکيد بر اينکه می‌‏خواهيم آزادی‌‏های مدنی بر اساس حقوق اساسی ملت در جامعه شکل بگيرد،‌ اظهار داشت: می‌‏خواهيم از عقب ماندگی تاريخی نجات پيدا کنيم و ننگ عقب ماندگی را از تاريخ ملت ايران پاک کنيم. می‌‏خواهيم خودمان بر سرنوشت خود حاکم شويم. جامعه‌‏ای می‌‏خواهيم که در آن خبری از فقر و تبعيض نباشد. البته بی‌‏انصافی است اگر بگوييم از ابتدای پيروزی انقلاب تحولاتی در اين زمينه صورت نگرفته است ولی هنوز به اهداف خود نرسيده‌‏ايم.
خاتمی افزود: آيا دولت توانسته است پشتيبان امنيت ملت باشد؟،‌ آيا در جامعه ما ميزان رای ملت است؟. يا کسانی هنوز می‌‏خواهند بر مردم قيوميت داشته باشد. آيا آزادی در جامعه ما نهادينه شده است؟. آيا دانشگاه‌‏های ما آزادی را احساس می‌‏کنند؟.
وی خاطرنشان کرد: آيا نقد قدرت در جامعه ما هزينه ندارد و اگر ندارد اين همه محروميت برای چيست. چرا هنوز در بعضی از دانشگاه‌‏های ما نقد که وظيفه دانشگاه است، به عنوان براندازی تلقی می‌‏شود. آيا واقعاً به قانون اساسی عمل می‌‏شود.
رئيس دولت اصلاحات با بيان اينکه سند چشم انداز بيست ساله يعنی اينکه هنوز ما به آن اهداف اصيل انقلاب نرسيده‌‏ايم،‌‏تصريح کرد: يعنی برای رسيدن به اهداف انقلاب بايد تلاش کنيم. اينکه می‌‏گوييم بايد انقلاب و ارزش‌‏های انقلاب زنده بمانند اشاره به آرمان‌‏های انقلاب دارد. البته آنچه که به دست آمده ارزشمند است. ولی هنوز به اهداف واقعی نرسيده‌‏ايم.
وی با بيان اينکه جنبش دانشجويی بايد در جهت تغيير وضع حال باشد،‌ تصريح کرد: جنبش دانشجويی بايد در فکر پيشرفت و توسعه مردم باشد و رسيدن به نظم و نظامی که در آن همه حق و حرمت دارند و نظامی که در آن نشانی از استبداد نباشد.
خاتمی با تاکيد بر اينکه دانشگاه به لحاظ خصوصيتی که دارد، می‌‏تواند دارای نقش رهبری در جامعه باشد،‌ تصريح کرد: جوانی، متصل نبودن به قدرت، آشنايی با جهان و جامعه ويژگی‌‏هايی است که می‌‏تواند نقش رهبری جامعه را به دانشگاه بدهد.
وی ادامه داد: ‌‏داشتن انديشه روشن و نقش تاثيرگذار بر جامعه از توان ايجاد نقش مرجعيت در جامعه ما که دچار بحران مرجعيت شده است از ويژگی‌‏هايی است که جنبش دانشجويی می‌‏تواند داشته باشد.
خاتمی با اظهار تاسف از اينکه در جامعه مرجعيت‌‏های موثر دينی و مدنی تحديد شده‌‏اند، اظهار داشت: جنبش دانشجويی اگر روشن و واقع بين باشد، می‌‏تواند تا حدود زيادی اين نقش مرجعيت را داشته باشد. بايد بتواند هم زبان با جامعه، شرايط زمانی و مکانی را درک کند و نيازهای واقعی جامعه را دريابد و شعارهای خود را مطابق با آن نيازها بدهد.

وی تاکيد کرد: در جامعه ما غلبه با تفکر و ايمان دينی است. جنبش دانشجويی معطوف به قدرت نيست. در عين حال که برای روی کار آمدن قدرت سالم تلاش می‌‏کند همواره به عنوان نقاد قدرت باقی می‌‏ماند تا جلوی خودکامگی را بگيرد.
رئيس جمهور سابق کشورمان تصريح کرد: جنبش دانشجويی بايد به شعارها و معيارهای اصيل انقلاب پايبند باشد چرا که انقلاب يک حادثه کوچک نبود و دارای آرمان‌‏های بلندی بود در جهت تقويت خواسته‌‏های تاريخی ملت ما. دانشجو بايد بتواند ضمن پيگيری مواضع انقلاب،‌‏ آرمان‌‏ها و اهداف، اگر هم نقد می‌‏کند در همين چارچوب حرکت کند.
وی تصريح کرد: در انتخابات رياست جمهوری بايد به سراغ کسانی برويم که هم تحول‌‏خواه باشند، هم برنامه داشته باشند و هم حساسيتی که بر ما وجود دارد، بر روی آنها وجود نداشته باشد. ما بايد تلاش کنيم آنچه به نفع ملت و کشور است، اجرا شود.
به گزارش خبرنگار"ايلنا"، خاتمی در ادامه اين مراسم در پاسخ به سوالی مبنی بر اينکه چگونه بايد در انتخابات رياست جمهوری شرکت کرد، اظهار داشت: ما از نسلی هستيم که در کودکی شاهد نهضت مقاومت ملی و استقرار حکومت ملی و سپس کودتای آمريکايی ۲۸ مرداد، در نوجوانی شاهد شروع نهضتی عميق به رهبری امام بوديم و در حد خود نيز دستی بر آتش مبارزات زده‌‏ايم. انقلاب اسلامی برای ما نويدبخش عبور از دوران سياه بود.
وی افزود: از ۱۰۰ سال پيش که جنبش اجتماعی ايران آغاز و در نهايت انقلاب پيروز شد، بيش از ۱۳ قرن از ظهور اسلام می‌‏گذرد. اسلام در مواجهه با قبل رويکردهای مختلفی پيدا کرد. يکی از رويکردها رويکرد انفعالی بود که از سوی سنت پرستان که تنها به ظواهر دين می‌‏انديشدند، مطرح می‌‏شود و آن مقاومت کامل در برابر غرب بود، عده‌‏ای ديگر که روشن بين تر بوده‌‏اند به عمارت اسلامی می‌‏انديشيدند اما در اين ميان انقلاب اسلامی به رهبری امام(ره)، جمهوری اسلامی را تشکيل داد و پيروز شد. جنبشی که می‌‏بايست بر خود تکيه کند و در عين حال از دستاوردهای همه دنيا استفاده کند.
خاتمی تصريح کرد: جمهوری اسلامی برای ما نويدبخش بود و ما به آن احساس تعلق می‌‏کنيم و برای تحقق آرمان‌‏های آن به صورتی که امام فرمود هر کاری انجام می‌‏دهيم.
وی با بيان اينکه در روند موجود با مشکلاتی مواجه هستيم،‌‏خاطر نشان کرد:‌ ممکن است اين روند با حسن نيت همراه باشد، اما پيشرفت حاصل نمی‌‏گردد، مشکلاتی چون فقر و نابرابری افزايش يافته و تهديدها هم بيشتر شده است و حتی اسلام و آرمان‌‏های انقلاب نيز تحريف می‌‏شود. انديشيدن به تغيير در کسانی که دلسوز اسلام و انقلاب هستند، امری مطلوب است. اکنون کشور موقعيت حساسی دارد و بايد از مشکلات رهايی پيدا کند. من با کارشناسان و خبرگان در ارتباط هستم و آسان ترين کار برای خدمت به مردم داشتن برنامه است.
رئيس بنياد باران با طرح اين سوال که آيا برنامه و شعار خوب داشتن کافی است، ادامه داد: اگر منتخب مردم با پشتوانه تعامل ملی و پشتيبانی همه ارکان نظام روی کار نيايد، امکان رشد نيست. دستگاه‌‏ها و نهادهايی که دارای قدرت هستند بايد پشتيبانی کنند و يا حداقل کارشکنی نکنند. بايد در مسير خدمت به مردم حرکت کرد و برای اعتلای کشور و تامين آزادی تلاش کرد.
رئيس‌‏جمهور پيشين کشورمان خاطرنشان کرد: بايد سعی شود کسانی که نمی‌‏توان آنان را رد صلاحيت کرد و يا رد صلاحيت آنان هزينه سنگين دارد، در صحنه شرکت کنند. اگر اين مشکل نبود قطعاً افراد باصلاحيتی حضور داشتند که می‌‏توانستند خدمت به سزايی کنند.

وی در پاسخ به سوالی مبنی بر اينکه چه مسائلی بر آمدن يا نيامدن شما به انتخابات اثر دارد؟ اظهار داشت: ما هم آزادی می‌‏خواهيم و هم استقلال و هم پيشرفت و عدالت. بايد واقع بين بود و ايده‌‏آل گرايی نکرد. معتقدم ايران زمينه‌‏های بسيار مساعدی برای پيشرفت دارد و مردم ما شايسته برخورداری از آزادی هستند. به نظر من آسان‌‏ترين کار داشتن برنامه است.
خاتمی با بيان اينکه ما تجربه تدوين دو برنامه سوم و چهارم و اجرايی کردن برنامه سوم را داريم،‌‏يادآور شد:‌ اکنون شرايط بسيار سخت است، ما نتوانسته‌‏ايم در مسير اهداف چشم انداز حرکت کنيم. اما تحول و پيشرفت در جامعه نيازمند برنامه است تا هم مردم در جايگاه اقتصادی مناسب قرار گيرند و هم تهديدها در عين حال که بر اصول پافشاری می‌‏کنيم،‌‏کاهش يابد و هم عدالت اجتماعی اجرا شود.
وی در ادامه يادآور شد: اگر برنامه خوبی داشته باشيم با دو مساله نيز مواجه‌‏ايم که اولين مساله توقع مردم است. مردم انتظار دارند مشکلات حل شود و مساله دوم نيز تهديد دستگاه‌‏هايی است که بايد پشتيبانی کنند. آن زمان همه انتقاد می‌‏کردند و امروز شرايط گل و بلبل است. نمی‌‏شود به مردم قول داد و نتوان عمل کرد و بعد هم همه جريانات شروع به حمله کنند. من معتقدم کسی بايد بيايد که می‌‏تواند کاری انجام دهد. اکنون من پاسخ منفی به حضور در انتخابات نمی‌‏دهم و در حال بررسی هستم.
خاتمی در پاسخ به سوالی ديگر در خصوص اينکه با توجه به وضعيت موجود بهترين استراتژی گروه‌‏ها به ويژه دانشجويان برای حضور در انتخابات چه خواهد بود، يادآور شد:‌‏ آنچه برای انتخابات لازم است وجود داشته باشد،‌‏ آزادی فضای انتخابات و اطمينان مردم از حرمت رای‌‏شان است. دوستان از هر جناح و گروه ابتدا بايد برنامه خود را ارائه دهند و به مردم اطمينان داده شود که نمايندگان واقعی جريانات می‌‏توانند در عرصه انتخابات حضور داشته باشند. بايد بدون تخريب و با ترويج برنامه‌‏های خود در انتخابات شرکت کرد و در عين حال مردم هستند که اگر فضا باز باشد، بايد نظر خود را اعلام کنند. مهم اين است اطمينان مردم جلب شود که از رای آنان حفاظت می‌‏شود. در غير اين صورت حضور در انتخابات کاهش می‌‏يابد که اولين زيان آن به نظام است.
وی افزود: از سوی ديگر اگر مردم و آنان که تا حدودی نااميد و نگران هستند، با اميد به صحنه بيايند، ترديدی نيست که نتيجه رای مردم در جهت مسير خاستگاه آنان يعنی آزادی، عدالت و پيشرفت خواهد بود. بخشی از اين موضوع در دست برگزار کنندگان است و بخشی ديگر هم در دست کانديداها که با ارائه برنامه روشن مردم را پای صندوق‌‏های رای بياورند.
رئيس بنياد باران در پاسخ به سوال ديگری مبنی بر اينکه کانديداها برای مبارزه با کارشکنی نهادهای مختلف چه استراتژی بايد داشته باشند؟ تصريح کرد: بايد در اين زمينه کار شود، البته همه چيز دست ما نيست. در انتخابات گذشته ديديم که نيروهای انقلابی و ارزش‌‏مدار به دليل آنکه مورد پسند برخی نبودند از صحنه حذف شدند. از۲۹۰ کرسی امکان رقابت در ۱۰۴ کرسی وجود داشت آيا اگر در ۲۹۰ کرسی نامزدهای اصلاح طلب اجازه رقابت پيدا می‌‏کردند امروز بيش از ۵۰ درصد مجلس در اختيار اصلاح طلبان نبود.
وی با بيان اينکه ديگر امروز رد و تائيد صلاحيت‌‏ها اثر منفی در جامعه ندارد، گفت: اين امر باعث تاسف است. امروز زندان رفتن در اين نظام باعث خفت نيست و اين بسيار بد است. ما از حوزه دفاع از اسلام و جمهوری اسلامی سخن می‌‏گوييم، بايد بگونه‌‏ای شرايط باشد که هر کس که با او برخورد می‌‏شود، مانند يک انسان مجرم خطرناک باشد نه اينکه تنها به خاطر انتقام و به دليل داشتن سلايق سياسی برخورد و يا رد صلاحيت شود.
خاتمی تصريح کرد:‌ ما می‌‏توانيم اعتراض کنيم و مساله را مطرح نماييم. بايد سعی شود کسانی که نمی‌‏توان آنان را رد صلاحيت کرد و يا رد صلاحيت آنان هزينه سنگين دارد، در صحنه شرکت کنند. اگر اين مشکل نبود قطعاً افراد باصلاحيتی حضور داشتند که می‌‏توانستند خدمت به سزايی کنند.
وی با بيان اينکه برگزارکنندگان انتخابات بايد رسالت و وظيفه خود را پاسداری از رای مردم بدانند، تاکيد کرد:‌ کسانی بايد در جمهوری اسلامی مسووليت داشته باشند که واقعاً معتقد به رای مردم باشند و آن را يک اصل راهبردی قلمداد کنند نه اينکه رای مردم را مهم ندادند. اگر اين افراد مسوول باشند، حتی اجازه جابجايی يک رای را هم نخواهند داد.
خاتمی در ادامه افزود:در انتخابات بايد نظارت کامل از سوی ملت و نمايندگانی که ممکن است،‌ مورد ستم قرار گيرند، وجود داشته باشد، که در انتخابات مجلس شاهد آن نبوديم.
وی در پاسخ به سوالی مبنی بر اينکه آيا هشت سال کافی نيست؟، گفت: برای رسيدن به آرمان‌‏ های انقلاب هشت سال کافی نيست، بلکه وقتی اصلاحات تدريجی است، ۲۸ سال هم برای آن کافی نيست. من به هيچ وجه نمی‌‏گويم که عيب نداشتيم‌‏. اتفاقاً عيوب زيادی هم داشتيم و حتی برخی فرصت‌‏ها را از دست داديم. اگر آن زمان که برخی در مقابل اصلاحات و خواست مردم ايستادگی می‌‏کردند، با قاطعيت بيشتری عمل کرده بوديم، نتيجه بهتر بود. اگر بعضی از کارشکنی‌‏ها انجام نمی‌‏شد، قطعاً دستاوردهای بيشتری داشتيم و در عين حال اعتراف می‌‏کنم ضعف در دولت نيز وجود داشت.
وی در ادامه توضيح داد: معتقدم که دولت کنونی با شجاعت برای مذاکره با آمريکا پيشگام شده است و راه مذاکره را بسته نمی‌‏داند و اين قابل ستايش است. اما ما حتی تقاضای مذاکره با آمريکا را هم نکرديم. در آن زمان من در مصاحبه‌‏ای با دفاع از اصول و ارزش‌‏ها به گونه‌‏ای صحبت کردم که برای اولين بار دولت آمريکا شرطی که امام(ره) گذاشته بودند يعنی عذرخواهی آمريکا و عدم دخالت آن، را اجرا کرد؛يعنی برای اولين بار و آخرين بار دولت آمريکا رسماً از ملت ايران عذرخواهی کرد که ۳۰ سال در ايران اشتباه می‌‏کرديم. اما به جای اينکه از اين فرصت برای رفع مشکلات و تامين منافع ملی استفاده شود، موج تبليغات گسترده عليه اصلاحات صورت گرفت، به گونه‌‏ای که يک سال بعد از عذرخواهی دولت آمريکا، ايران محور شرارت معرفی شد.
رئيس بنياد باران، اصلاحات را بنای بزرگی که در آن دفاع از ارزش‌‏ها، خواست و حقوق ملت مطرح بود، دانست و توضيح داد: هشت سال فرصت اصلاحات با نفت نه دلاری و با خشکسالی وحشتناک همراه بود، در همان زمان تورم به ۵/۱۱ درصد رسيد و صحبت از تک نرخی کردن ارز بود. هنگامی که ارز تک نرخی شد تورم به ۱۵ درصد رسيد و ما کشور را با تورم ۳/۱۵ درصد به دولت تحويل داديم و امروز با نفت ۹۰ دلار محاسبه می‌‏کنيم که تورم چه ميزان است.
وی در عين حال خاطر نشان کرد:‌ البته به نام اصلاحات حرف‌‏های بی‌‏ربطی گفته شد اما آنها را به حساب اصلاحات مورد علاقه من نگذاريد. اکنون اگر اصلاحات روی کار بيايد تجربه هشت سال دولت اصلاحات و چهار سال اخير را هم دارد.
رئيس جمهور سابق کشورمان در پاسخ به سوالی مبنی بر اينکه اگر تکليف شد، آيا حاضريد آبروی خود را برای ايران بگذاريد؟ گفت: با اين که يزدی هستم حاضرم جان خود را برای ايران بگذارم.
خاتمی در بخش ديگری از سخنان خود در پاسخ به سوالی که آيا با شرايط کنونی اصولا اميدی به آينده نظام وجود دارد، تصريح کرد: ايران کشور مهمی است و انقلاب شما انقلاب بزرگ بوده است، بنده به هيچ وجه معتقد نيستم که دولت فعلی می‌‏خواهد مشکل درست کند قصد آنها خير است اما به هر حال برنامه‌‏هايی که اجرا می‌‏کنند کشور را با مشکل مواجهه می‌‏کند.
وی با بيان اينکه افتخار می‌‏کنم سند چشم انداز ۲۰ ساله نظام در زمان مسووليت بنده در دولت تدوين شد، تصريح کرد: سند چشم انداز نقشه راه برای کشور است و براساس آن برنامه پنج ساله تدوين شده است و اگر براساس آن حرکت می‌‏کرديم قطعا مشکلات ما کمتر از امروز بود ولی دوستان ما در دولت نهم تشخيص دادند که برنامه خوبی نيست ولی سوال اينجاست که اگر برنامه پنج ساله نظام برای اداره کشور مناسب نبود، چه برنامه‌‏ای به جای آن گذاشتيد،معتقدم بايد مسوولان کشور به خود بيايند و بدانند ادامه روند فعلی درست نيست.
خاتمی با تاکيد بر اينکه نگران آينده نيستم، تصريح کرد: صحبت ما اين است که با روشی سريع‌‏تر و ارزان‌‏تر می‌‏توانيم به اهداف خود برسيم و يا اين که با روشی دورتر و گرانتر، که معتقدم اگر شرايط به وضعيت فعلی ادامه پيدا کند با روشی دورتر و گرانتر به اهداف می‌‏رسيم و اگر شيوه‌‏ها عوض شود ارزان‌‏تر و سريعتر به اهداف خواهيم رسيد.
رئيس جمهور سابق کشورمان در پاسخ به سوالی مبنی بر اينکه در برابر انديشه‌‏هايی که به نام اصلاحات و مخالف با نظرات شما عمل کردند چه جوابی می‌‏دهيد؟ گفت: در جامعه متکثر هستيم و معتقدم هر کسی هر انديشه‌‏ای دارد بايد بتواند ابراز کند مگر امام (ره) زمانی که در پاريس بودند، نگفتند که حتی کسانی که اصل دين اسلام را قبول ندارند در جمهوری اسلامی آزادند، بايد صحبت کنند و تشکل داشته باشند.بنابراين هر کس هر انديشه‌‏ای دارد، مورد احترام است حال می‌‏خواهد از خاتمی عبور کند يا خير.
وی تاکيد کرد: ما انديشه خودمان را در زمينه‌‏های مختلف می‌‏گوييم هر کس می‌‏خواهد عبور کند و هرکس می‌‏خواهد عبور نکند.
خاتمی در پاسخ به سوالی در مورد اين که امامی که شما شناختيد چگونه امامی بود؟ گفت: الان در اين مجلس نه مجال است نه فرصت که بخواهم از امام صحبت کنم فقط می‌‏توانم بگويم انقلاب ما بزرگانی مثل مرحوم طالقانی، مرحوم طباطبايی، مرحوم شريعتی داشت که انديشه‌‏های روشنی از اسلام را مطرح می‌‏کردند ولی امام (ره) از دو جهت متفاوت با آنها بود يکی از جهت طرح انديشه‌‏های مهم و يکی ديگر آن که ناظر به عمل بود.
وی با بيان اينکه امام در مقابل خيلی‌‏ها که در مقابل مساله جمهوری اسلامی مواردی را مطرح می‌‏کردند، مقاومت می‌‏کرد، تصريح کرد: امام زمانی که در پاريس بودند مساله جمهوری اسلامی را مطرح کردند گروه‌‏های اسلامی و غير اسلامی نزد ايشان آمدند و گفتند ما جمهوری اسلامی در اسلام نداريم و ما همه امکانات را به شما می‌‏دهيم ولی با ما همراه شويد که امام با عصبانيت فرمودند ما هيچ نيازی به امکانات شما نداريم و ما روشی جز جمهوری اسلامی را قبول نداريم.
خاتمی تاکيد کرد: امام (ره) به صراحت گفتند هر انديشه‌‏ای در جمهوری اسلامی تا وقتی دست به توطئه نزند و دست به اسلحه نبرد آزاد است امامی که من شناختم فردی بود که کاملا به رای مردم مومن بود و معتقد بود که اسلام با همه منظومات دموکراسی سازگار است و اگر انحرافی وجود دارد از خود ماست و از آن امام با آن انديشه دفاع می‌‏کنيم.
وی در پاسخ به سوالی در مورد اينکه اگر قرار است در جمهوری اسلامی ايران آزادی وجود داشته باشد، پس تکليف دانشجويان غير دينی که می‌‏خواهند فعاليت کنند چه می‌‏شود، گفت: بارها در شورای عالی انقلاب فرهنگی هم مطرح کردند که چرا بايد ما فقط انجمن اسلامی داشته باشيم همه جريانات بايد بتوانند فعاليت کنند.
رئيس بنياد باران در پاسخ به سوالی مبنی بر اينکه شما در دولت اصلاحات چه کاری در اين حوزه کرديد؟ گفت: کارهايی را انجام داديم و کارهايی را نکرديم و مقداری هم نگذاشتند، انجام دهيم.رئيس‌‏جمهور امکانات محدودی دارد و اگر تنها نظرمن بود خيلی کارها می‌‏کردم ومعتقدم وقتی می‌‏گوييم جمهوری اسلامی به اين معنا نيست که ديگر مذاهب حقوق اساسی ندارند. از افتخارات ما اين است که جمهوری اسلامی را به گونه‌‏ای مطرح کنيم که رای يک زرتشتی مسيحی و يهودی با رای يک مسلمان در موارد حساس و ضروری يکی باشد.
وی افزود به شرط آن که به هيچ وجه نبايد کوشش‌‏های دينی و غيردينی زمينه‌‏ای برای برخی فعاليت‌‏های سياسی شود و به صرف اينکه فردی متعلق به دينی خاصی است نبايد از حق تحصيل، حق فعاليت و حق حيات محروم شود و اگر هم قوانين داريم که اين محدوديت‌‏ها را ايجاد می‌‏کند بايد سعی کنيم آنها را اصلاح کنيم.
خاتمی در پايان در پاسخ به سوالی مبنی بر اينکه اگر تکليف شد، آيا حاضريد آبروی خود را برای ايران بگذاريد؟ گفت: با اين که يزدی هستم حاضرم جان خود را برای ايران بگذارم.

حاشيه‌‏های سخنرانی امروز خاتمی در دانشگاه تهران

مراسم‌‏ سخنرانی ظهر امروز سيد محمدخاتمی ‌‏که از‌‏سوی انجمن اسلامی دانشگاه تهران و علوم پزشکی تهران ‌‏در دانشکده فنی اين دانشگاه برگزار شد،با حاشيه‌‏هائی همراه بود.
به گزارش خبرنگار"ايلنا"، حضور هزاران نفر از دانشجويان در اين مراسم به گونه‌‏ای بود که علاوه بر سالن شهيد چمران دانشکده فنی اين دانشگاه و سالن مجاور‌‏آن تمامی سالن‌‏های اين دانشگاه مملو از جمعيت بود تا جائی‌ که ‏جمعيت نيز در محوطه ورودی دانشکده فنی از طريق بلندگو به سخنان خاتمی گوش می‌‏دادند.
ازدحام جمعيت در جلوی درب سالن شهيد چمران به حدی بود که درب اين سالن شکسته شد.
دانشجويان حاضر در اين نشست پلاکارد‌‏هائی در دست داشتند که بر روی آنها عبارات "درود بر خمينی""درود بر خاتمی""دانشگاه سنگر است ،خاتمی را ياور است " درج شده بود.
حاضرين در اين نشست بارها شعار "خاتمی حمايتت می‌‏کنيم "،"خاتمی قهرمان برای حفظ ايران، اميد ملت بمان" را سر دادند.
عده قليلی از حاضرين ‌‏دراين برنامه در اعتراض به کمبود ظرفيت در سالن اقدام به پاره‌‏کردن عکس‌‏های سيد محمد خاتمی‌‏کردند.

خاتمی در سخنان خود چندين بار ضمن عذرخواهی از دانشجويان به خاطر کمبود فضا در قسمت‌‏های پايانی برنامه، از مجری‌‏خواست که به علت ازدحام جمعيت و در فشار بودن دانشجويان برنامه را به پايان ببرند.
اين برنامه با متفرق شدن آرام دانشجويان به پايان رسيد.
خواندن سرود "ای ايران ""يار دبستانی " و چند سرود ديگر با مضامين ملی از ديگر حاشيه‌‏های اين نشست بود.
جمعی از دانشجويان دانشگاه تهران با صدور نامه‌‏ای سرگشاده با عنوان "آقای خاتمی، ما هم سوال داريم" در اين نامه سوالاتی را از وی مطرح کردند.