معضل عُرف در سياست خارجی و سياست داخلی ايران در گفتگو با مهران براتی و داريوش همايون، راديو بين المللی فرانسه

ناصر اعتمادی - برنامه زمينه ها و زمانه ها - راديو بين المللی فرانسه - داده های متعدد، از جمله هشدار اخير رئيس جمهور فرانسه که سال ٢٠٠۹ را سال تعيين تکليف با برنامۀ نظامی اتمی ايران ناميد، معنايی که عملاً اسرائيل به حملاتش به غزه داد و حول آن ائتلاف نانوشته ای مرکب از کشورهای مهم عربی و غرب را عليه ايران سامان داد، تلويحاً اين پرسش را پيش می کشد که آيا در ازای به رسميت شناخته شدن قدرت و موقعيت ويژۀ ايران در منطقه، اين کشور قادر به پذيرش و رعايت هنجارهای پذيرفته شده و ناظر بر مناسبات قدرت منطقه ای و جهانی خواهد بود يا نه.

به ديگر کلام : آيا دولت ايران خواهد توانست با فاصله گرفتن از ايدئولوژی يا دين ايدئولوژی شده منافع و مصلحت ملی را بر اساس معيارهای ديگری جز تبعيت از تشديد بحران مناسبات خود با غرب تعريف کند؟ يعنی : آيا ايران خواهد توانست برای اجتناب از يک رويارويی نظامی در عين عادی کردن مناسباتش با آمريکا – به ويژه با روی کار آمدن باراک اوباما در اين کشور – از دامنه و شدت ضديتش با اسرائيل بکاهد، حتا اگر نمی خواهد يا نمی تواند رابطه ای عادی با اين دولت برقرار کند؟

اما، خوبتر که به مسأله نگاه می کنيم، متوجه می شويم که موضوع رعايت عرف و هنجارهای مسلط در سياست خارجی جمهوری اسلامی سخت تحت تاثير معضل عرف در سياست داخلی اين کشور يا روشن تر بگوييم وابسته به مناسبات دين و دولت است و ای بسا در نبود پاسخ عملی روشن به اين معضل داخلی، سياست خارجی ايران همچنان اسير مفاهيم و رفتارهايی است که می رود بحران مناسبات اين کشور را با قدرت های جهانی – حول پروندۀ اتمی ايران – به تهديدی جدّی و ای بسا تهديدی نظامی بدل کند.

از اينرو "معضل عُرف در سياست خارجی و سياست داخلی ايران" موضوع اينبار زمينه ها و زمانه هاست در گفتگو با آقايان داريوش همايون، تحليلگر و فعال سياسی در سوئيس، و مهران براتی، تحليلگر و فعال سياسی در آلمان.

اولين پرسشی که در اين چارچوب به ذهن می رسد اين است : چرا ايران نمی کوشد با رعايت "قواعد بازی" به بحران کنونی مناسباتش با غرب و اسرائيل خاتمه دهد و راه تبديل شدن خود، اگر نه به يک قدرت منطقه ای، دست کم به يک قدرت مهم تاثيرگذار در منطقه را هموار سازد....

[برای شنيدن اين گفتگو اينجا را کليک کنيد]