سه سال تلاش پليس براي ايجاد حجاب در كشور، ايلنا

اوايل فروردين سال 86 و اعلام اجراي طرح امنيت اجتماعي از سوي سردار رادان، رييس‌‌پليس وقت تهران بزرگ، آغاز حاشيه‌ها و جنجال‌ها دراين‌باره بود. طرحي كه از اول ارديبهشت‌ماه سال 86 آغاز شد و هرچند كه شامل بخش‌هاي مختلفي همچون برخورد با بدحجابي و بدپوششي، برخورد با اراذل و اوباش، برخورد با خرده‌فروشان مواد مخدر و... مي‌شد، اما به‌لحاظ اولويت‌دهي به بحث بدحجابي و گشت ارشاد، همچنان طرح امنيت اجتماعي تداعي‌كننده، گشت ارشاد و برخورد با بدحجابان در جامعه است.

آغازگر اين طرح، سردار رادان بود. البته رادان قبل از اعلام اجراي اين طرح، چهره‌اي چندان شناخته شده نبود و تازه از سوي فرمانده ناجا به‌عنوان رييس‌پليس پايتخت انتخاب شده بود.

رادان هنگام اعلام اجراي طرح در فروردين 86 در نشستی خبری با خبرنگاران اعلام كرد كه طبق نظرسنجی‌ها 93 درصد مردم خواهان برخورد نیروی انتظامی با بدحجابی هستند. او در نخستين روز اردیبهشت‌ماه 86 و در اولین روز از اجرای این طرح گفت: 83 درصد مردم تهران خواهان مقابله نیروی انتظامی با پدیده بدحجابی هستند.

او با موفقیت‌آمیز دانستن كار پلیس، گفت: ”ما طرح را تا برطرف شدن و اصلاح مظاهر بدپوششی در جامعه ادامه می‌دهیم.“

رييس‌پليس وقت تهران بزرگ پنجم اردیبهشت‌ماه نیز در جلسه‌ای مطبوعاتی، اظهار كرد: در بررسی صورت‌گرفته از جامعه مشخص شده 87درصد شهروندان با ابراز رضایت از طرح، خواهان ادامه آن هستند.

تذكر به يكهزار و 374 نفر در نخستين روز
طبق اعلام پلیس، در نخستین روز از اجرای طرح، تنها در پایتخت، 59 زن به مراجع قضایی معرفی شدند و به یكهزار و 347 نفر كه بنا بر اعلام پليس بدحجاب بودند، تذكر در محل داده شد و 117 نفر نیز به مقر پلیس منتقل شدند. افرادی كه به مقر پلیس منتقل می‌شدند افرادی بودند كه امكان درست كردن حجابشان در محل وجود نداشت و از این رو با انتقال به مقر پلیس، پس از گرفتن عكس از آنها، برایشان پرونده انتظامی تشكیل می‌شد و با آوردن لباس مناسب از سوی خانواده‌هایشان، آزاد می‌شدند. این افراد در صورت دستگیری مجدد با تشكیل پرونده به مراجع قضایی معرفی می‌شدند.

این طرح در همان روزهای نخست با انتقاداتي از سوی حقوقدانان و كارشناسان همراه بود اما سردار رادان دوم تیرماه 86 در گفت‌وگویی با يكي از رونامه‌ها پاسخ انتقادات را داد و اعلام كرد كه “به لجن‌پراكنی‌ها توجهی نمی‌كند.

اجراي طرح امنيت اجتماعي و گشت ارشاد همراه با برخي حوادث هم بود؛ حوادثي كه واكنش فرماندهان ناجا را نيز درپي داشت.

طرح ارتقای امنیت اجتماعی برنامه اجرایی نیروی انتظامی است که در راستای مصوبه شورای‌عالی انقلاب‌فرهنگی تحت عنوان طرح جامع عفاف اجرا شد.

پس از تصویب طرح جامع عفاف، محمود احمدی‌نژاد به‌عنوان رییس شورای‌عالی انقلاب‌فرهنگی طرح جامع عفاف را به نیروی‌انتظامی ابلاغ کرد.

طرح امنيت اجتماعي در حالي ادامه داشت كه در آستانه انتخابات هشتم مجلس شوراي اسلامي، دولت و سخنگوي آن نسبت به اجراي طرح انتقاداتي را وارد دانست و غلامحسين الهام حمايت دولت از طرح را رد كرد و گفت كه دولت مسئوليتي در مورد اين طرح ندارد. انتقاد دولتي‌ها از جمله سخنان كلهر مشاور رييس‌دولت نهم، پاسخ قاطع فرمانده ناجا را به‌همراه داشت. احمدي‌مقدم اعلام کرد که بر اساس طرح جامع عفاف، اختیار کنترل پوشش مردم و تعیین نوع و چگونگی آن توسط شورای‌عالی انقلاب‌فرهنگی به پلیس داده شده است و رييس‌جمهور در جريان دقيق طرح قرار دارد.

وي ادامه داد: اين گونه اظهارنظر براي من جاي تعجب دارد.مدارك و اسناد‎ ‎مربوط به طرح ارتقاي امنيت اجتماعي كاملا روشن و شفاف است، طرح گسترش عفاف‎ ‎و حجاب كه مصوب شوراي عالي انقلاب فرهنگي است، وظايف تمام دستگاه‌ها را‎ ‎مشخص كرده و 21 وظيفه ‏بر عهده نيروي انتظامي قرار گرفته است‎.‎‏ تاكنون نخواستيم موضوع بند يكم اين طرح را عنوان كنيم، اما به دليل‎ ‎به وجود آمدن ‏اين بحث‌ها بايد بگوييم بر اساس بند يكم، تعيين مصاديق حجاب‎ ‎و حد و مرز آن بر عهده نيروي‌انتظامي است ‏و صراحتا به آن اشاره شده، از‏‎ ‎اين رو تنها انجام وظيفه كرديم‎.

انتقاد چهل حقوقدان نيز تاثير چنداني در جريان اجراي طرح امنيت اجتماعي نداشت. آنها در نامه‌اي كه به كميسيون اصل 90 مجلس فرستادند، نوشتند: طرح ارتقای امنیت اجتماعی مغایر با اصل ۳۷ قانون اساسی، که هیچ‌کس را مجرم ندانسته و اصل را بر برائت قرار داده، مگر هنگامی که عمل ارتکابی جرم تعریف و مجازاتش هم در قانون مجازات اسلامی و جود داشته باشد است؛ چرا که در غیراین‌صورت بر اساس قاعده فقهی قبح عقاب بلا بیان، مجازات عملی که جرم بودن آن اعلام نشده، امری است قبیح و مورد ذم شرع و عقل. همچنین اصل ۵۷ قانون اساسی مبنی بر پذیرش اصل بنیادین تفکیک قوا در نظام جمهوری اسلامی ایران، تصریح نموده که امر خطیر قانون گذاری در صلاحیت قوه مقننه‌است بر شمردند.

در ادامه و پس از گذشت حدود يك سال، دامنه این طرح گسترش یافت، به‌طوری كه اعلام شد، خودروهایی كه افراد بدپوشش چه به‌عنوان راننده و چه سرنشین، در آنها هستند، توقیف می‌شوند.

اما مهرماه سال 87 و درشرايطيكه سردار احمدي‌مقدم و سردار رادان بر موفقيت‌آميز بودن طرح برخورد با بدپوششي تاكيد كرده بودند، قاضي مرتضوي، دادستان وقت تهران از اجراي شديدتر طرح امنيت اجتماعي خبر داد و گفت: ”مرحله جدید طرح امنیت اجتماعی شدید‌تر و قوی‌تر از مراحل پیشین، اجرا می‌شود.“

رادان: انتقاد سازنده را به جان می‌خریم اما تنها انتقاد، كم بودن نيروها بود

رادان، فرمانده وقت انتظامي تهران بزرگ خردادماه سال 87 در نشستي خبري درباره انتقادات وارد به طرح، اظهار كرد: ما انتقاد سازنده را به جان می‌خریم و حتما اگر اشكالی باشد رفعش می‌كنیم و در یك طرح اگر اشكالاتی باشد رفع می‌شود. رادان تنها انتقاد به طرح برخورد با بدپوششی را كم بودن نیروها و پوشش ندادن تمام مناطق شهری عنوان كرد و گفت: به همین خاطر بوده كه تعداد نیروها افزایش یافته است.

طرح برخورد با بدپوششي و گشت ارشاد تا اوايل سال گذشته هم ادامه داشت اما انتخابات و حوادث قبل و بعد از آن باعث شد كه طرح، متوقف شوند. البته اظهارنظر برخي كانديداها در‌اين‌باره هم با پاسخ احمدي‌مقدم روبه‌رو شد: طرح امنيت اجتماعي از پشتوانه قانوني برخوردار است و بخش زيادي از مردم طبق نظرسنجي‌هاي صورت گرفته از سوي پليس، از اجراي اين طرح رضايت دارند. قصد پاسخ به اظهارنظرات برخي از كانديدهاي رياست‌جمهوري را ندارم و من بخشي از طرح اين موضوعات را صحبت‌هاي انتخاباتي تلقي مي‌کنم.

اجراي دوباره طرح امنيت اخلاقي
به هر روي طرح امنيت اجتماعي در آن مقطع متوقف شد تا اينكه بار ديگر از اوايل سال 89 بار ديگر موضوع عفاف و حجاب و طرح امنيت اخلاقي مورد توجه دولت و نيروي انتظامي قرار گرفت. سردار ساجدي‌نيا، رييس پليس پايتخت، در نشستي در جمع خبرنگاران، گفت: منتظر تصويب و ابلاغ طرح امنيت اخلاقي براي اجرا هستيم و اين طرح تا قبل از تابستان اجرا مي‌شود.

او اين‌بار قبل از اجراي دوباره طرح، دولت را مسئول آن اعلام كرد و گفت: طرح‌ها تهيه‌شده و ”ستاد عفاف و حجاب كه دولت تشكيل داده“ در حال كار است اما ما به‌عنوان پليس طرح‌هايمان را ريخته و طرح پيشنهادي‌مان را ارائه داده‌ايم.

هرچند كه ساجدي‌نيا عنوان كرد كه در طرح جديد، رويكرد پليس متفاوت است و گشت‌هاي ارشاد فقط تذكر مي‌دهند اما قبل از زمان اعلام‌شده براي اجراي طرح، ماموران ناجا در برخي ميادين تهران و بعضي اماكن تفريحي اقدامات خود را براي برخورد با بدحجابي آغاز كرده‌اند.