گزارش سالانه عفو بين‌الملل: ايران، يکی از بدنام‌ترين کشورهای جهان به خاطر نقض حقوق بشر، دويچه وله

سازمان "عفو بين‌الملل" گزارش حقوق بشر در سال ۲۰۰۹ را منتشر کرد. برپايه‌ی اين گزارش دست کم ۱۱۱ کشور جهان حقوق انسانی را نقض کرده‌اند. ايران در ميان آنها يکی از بدنام‌ترين‌هاست. سال ۲۰۰۹ در ايران سال "وحشت" بوده است.

مثل هميشه جلدی سياه دارد. محتوای گزارش سالانه‌ی "عفو بين‌الملل" را هم فقط می‌توان با رنگ سياه توصيف کرد. در سال ۲۰۰۹ دست کم در ۱۱۱ کشور جهان انسان‌ها را شکنجه کرده‌اند.

سندهای اين سازمان همچنين نشان می‌دهد که در سال ميلادی گذشته در دست کم ۵۵ کشور به پرونده‌هايی با بی‌عدالتی رسيدگی شده و در ۴۸ کشور معترضانی سياسی که مرتکب هيچ خشونتی نشده‌اند، به زندان انداخته شده‌اند.

گزارش تعداد کسانی را که در سال گذشته در دوره‌هايی در زندان‌های سياسی ايران بوده‌اند ، حدود ۵ هزار تن اعلام می‌کند.

پرونده‌ی سياه

ارقام، پرونده‌ی حقوق بشر در جهان را در مجموع سياه نشان می‌دهد. گزارش ۲۰۰۹ "عفو بين‌الملل"‌بويژه بر روی نقض حقوق بشر در ايران، کنگو، اسرائيل، فلسطين، روسيه، افغانستان، چين و سريلانکا دست می‌گذارد.

در افغانستان در سال گذشته گروه کثيری غير نظامی کشته شده‌اند. طالبان از يک طرف و نيروهای چندمليتی خارجی از طرف ديگر حق زندگی را از ۲۴۰۰ غيرنظامی گرفتند.

در چين وضعيت بدتر از دوره‌ی قبل از بازی‌های المپيک شده است. منتقدان به شدت زير فشار هستند. برنامه‌ريزی‌های دولتی به بهای ناديده گرفتن حقوق انسان‌ها به اجرا درمی‌آيند، چنان‌که برای برپايی نمايشگاه جهانی در شانگهای ۱۸ هزار تن را از خانه و کاشانه خود راندند. در اين کشور ماشين اعدام مدام قربانی می‌گيرد.

اوباما قول داد و عمل نکرد. قرار بود زندان گوآنتانامو بسته شود، اما بسته نشد. گزارش "عفو بين‌الملل" بر اين عهدشکنی انگشت گذاشته است.

در سال گذشته، بحران اقتصادی باعث پس‌رفت در زمينه‌ی حقوق بشر شد. بسياری از مردم فرصت اشتغال را، که يک حق انسانی است، از دست دادند.

ايران، انگشت‌نمای جهان

ايران در سال ۲۰۰۹ انگشت‌نما شد. اعتراض به روند و برآيند انتخابات رياست جمهوری بالا گرفت، مردم به صورتی مسالمت‌آميز به خيابان‌ها ريختند، اما با سرکوب شديد مواجه شدند. روزها و هفته‌های متوالی جهانيان چشم به ايران دوخته بودند. در گزارش عفو بين‌الملل گوشه‌هايی از نقض حقوق بشر در ايران برشمرده شده است.

مونيکا لوکه، دبير کل شعبه‌ی آلمان "عفو بين‌الملل" در مصاحبه‌ای در هنگام معرفی گزارش سال ۲۰۰۹ گفته است: «ايران مرا به وحشت می‌اندازد». در خبرهای روز پنج‌شنبه ۲۷ مه، روز انتشار گزارش سالانه‌ی "عفو بين‌الملل" مدام از وحشتناکی وضعيت حقوق بشر در ايران سخن می‌رود.

پيشرفت‌ها

در عرصه‌ی حقوق بشر، پيشرفت‌هايی هم ديده می‌شود. گزارش عفو بين‌الملل در اين رابطه به دادگاه‌هايی که در مورد شکنجه کردن و سربه‌نيست کردن افراد در دوران حکومت‌های نظامی در برخی کشورهای آمريکای لاتين برپا شده، اشاره می‌کند.

گزارش همچنين پيگرد بين‌الملی عمر البشير، رئيس جمهور سودان را که متهم به جنايت عليه بشريت است، به مثابه آغاز روندی اميدبخش در حقوق بين‌الملل ارزيابی می‌کند.