جندالله يا جندالشيطان؟ محمدرضا نسب عبداللهی

جندالله نام گروهی است که تقريباً همه ايرانيان نام آن را شنيده‌اند و می‌دانند که چيست و کيست و چه می‌کند. جندالشيطان اما داستان متفاوتی دارد.

مدتی است که خبرگزاری‌ها اصلی ايران يعنی خبرگزاری جمهوری اسلامی ايران (ايرنا)، خبرگزاری دانشجويان ايران (ايسنا)، خبرگزاری کارگری ايران (ايلنا)، خبرگزاری مهر و خبرگزاری فارس در خبرهايی که درباره گروه جندالله منتشر می‌کنند در بسياری از موارد از اصطلاح «جندالشيطان» به جای «جندالله» استفاده می‌کنند.

جز هواداران خشونت و ترور، هيچ انسان ديگری عمل گروه جندالله را تأييد نمی‌کند. اين گروه می‌گويد که برای دفاع از حقوق اقليت بلوچ مبارزه می‌کند اما مبارزه سياسی با مبارزه مسلحانه و دست زدن به عمليات‌های انتحاری و کشتن کودکان و زنان، هيچ شباهتی ندارد.

جندالله به جای فعاليت کردن در فاز سياسی، از همان آغاز پايه و اساس فعاليت خود را بر «عمليات‌ انتحاری، گروگان‌گيری و بمب‌گذاری» بنيان گذاری کرد. وبلاگ رسمی اين گروه نيز سرشار است از نفرت‌پراکنی و مرگ.

با وجود همه اين واقعيات‌ها اما خبرگزاری‌ها و رسانه‌ها نمی‌توانند دست به تغيير نام اين گروه بزنند و از آن‌ها به عنوان جندالشيطان ياد کنند.

چون جندالشيطان واقعيت بيرونی ندارد و نوعی داوری درباره عملکرد جندالله است. مقام‌های سياسی و يا اشخاص ديگر می‌توانند داوری‌ خود را از اين گروه اعلام کنند و خبرگزاری‌ها نيز می‌توانند تلقی و داوری آن‌ها را از اين گروه، منتشر کنند.

به عنوان نمونه اگر يک خبرگزاری، نقل قولی از نماينده مجلس يا يک مقام سياسی ديگر منتشر کرد که او از جندالله به نام جندالشيطان ياد کرده بود، انتشار آن دقيقاً در راستای اصول خبرنويسی و وفاداری به منبع است اما خبرنگار يا خبرگزاری، خود نمی‌توانند چنين قضاوتی در خبرهای‌شان داشته باشند.

اما مسأله اينجاست که خبرگزاری‌های ايران در خبرهايی که درباره جندالله منتشر می‌کنند، پا را از دايره اصول خبرنويسی فراتر می‌گذارند وبه جای آنکه، تنها روايت‌گر ماجرای خبر باشند؛ با به کار بردن اصطلاح «جندالشيطان» خود را به بخشی از ماجرای خبر تبديل می‌کنند و در يک سوی ماجرا قرار می‌گيرند.

يک خبرگزاری بايد گزارش دهنده رويدادها باشد نه آنکه در خبرهايی که منتشر می‌کند، با به کار بردن چنين کلماتی، بر خلاف اصول خبرنويسی عمل کند و دست به قضاوت بزند.

اين موضوع که جندالله، سربازان خدا نيستند و سربازان شيطان (جندالشيطان) هستند، قضاوتی است که تشخيص آن نه بر عهده خبرنگار و خبرگزاری بلکه بر عهده مخاطب است.

محمدرضا نسب عبداللهی، مدير نيوزبان
http://www.newsbaan.com