گزارش روزآنلاين از سالگرد ۲۵ بهمن: نمايش دوباره ترس حکومت از مردم

آرش بهمنی ـ کيوان بزرگمهر - به دنبال دعوت گروه‌های سياسی برای حضور مردم در خيابان به مناسبت روز ۲۵ بهمن و انجام راه‌پيمايی سکوت و حضور گسترده ماموران امنيتی برای مقابله با معترضان٬ ايرانيان خارج از کشور نيزبا شرکت در تجمع های مختلفی در همبستگی با جنبش سبز برگزار و با صدور بيانيه ها و اعلاميه هايی خواستار آزادی مهدی کروبی٬ ميرحسين موسوی و زهرا رهنورد شدند.


تهران در تسخير ماموران

چهره خيابان‏های مرکزی تهران در روز گذشته به دليل فراخوان گروه‏های فعال جنبش سبز برای تجمع اعتراض آميز مردم کاملا پليسی بود. نيروهای امنيتی از حوالی ظهر در خيابان آزادی و انقلاب و معابر اطراف آن مستقر شده بودند و کمی بعد از آن هم نيروهای لباس شخصی وارد خيابان‏ها شدند که حضور آنها تا حدود ساعت ۹ شب به همان شکل پر رنگ ادامه داشت.

به گزارش روز از تهران، روز ۲۵ بهمن‏ماه مسير ميدان آزادی تا فردوسی به طور کامل در اختيار نيروی انتظامی بود. ماموران امنيتی به شکلی پر تعداد در ميدان آزادی، تقاطع بزرگراه نواب، ميدان انقلاب، چهار راه ولی عصر، چهارراه کالج و ميدان فردوسی حضور داشتند. جمعيت اين نيروها در هر کدام از مناطق ياد شده را می‏توان بالای ۴۰۰ تا ۵۰۰ نفر تخمين زد. اين تعداد البته در ميدان آزادی بسيار بيشتر از جاهای ديگر بود. به جز اين در مکان‏هايی چون تقاطع بهبودی، خيابان رودکی، پارک اوستا، خيابان جمالزاده و تقاطع فلسطين نيز ماموران نيروی انتظامی حضوری پر تعداد داشتند. نيروهای امنيتی در اين مکان‏ها در دو صف موازی ولی پشت به هم قرار گرفته بودند تا بتوانند هم پياده‏روها و هم خيابان را زير نظر داشته باشند.

در ورودی برخی از ايستگاه‏های مترو چون ايستگاه ميدان فردوسی، ايستگاه چهار راه ولی عصر، ايستگاه توحيد و ايستگاه خيابان آزادی نيز مامورين دوربينی را به صورت ثابت قرار داده بودند تا از تمام افرادی که از مترو خارج و يا به آن وارد می‏شدند فيلم بگيرند. از حدود ساعت ۵ بعد از ظهر به بعد نيز همراه با شروع شدن بوق ممتد اتومبيل‏ها چندين فيلمبردار لباس شخصی در وسط خيابان مشغول فيلمبرداری از اتومبيل‏ها شدند که اين کار تا دقايقی بعد از تاريک شدن هوا ادامه داشت.

در خيابان‏های منتهی به مسير راهپيمايی نيز می‏شد تعداد پرشماری نيروی امنيتی ديد. اکثر اين نيروها در اوتوبوس يا ون‏هايی بودند که در اين خيابان‏ها پارک شده بود، اما از آنها پياده نمی‏شدند. به گفته شاهدان عينی اين نيروها برای آن چنين سازماندهی شد‏ه‏ بودند که اولا چهره خيابان بيش از اين امنيتی نشود و دوم اينکه اگر جمعيت دست به اقدام اعتراضی جدی بزنند اين نيروها بلافاصله وارد عمل شوند. در پايانه مسافربری ميدان انقلاب نيز چندين دستگاه اتوبوس پارک شده بود که پر از نيروهای امنيتی بودند. همچنين حياط اکثر نهادهای دولتی و حکومتی در اطراف مسير راهپيمايی نيز مملو از ماموران انتظامی بود که وارد خيابان نشده بودند.

به جز نيروهای انتظامی حضور لباس شخصی‏ها نيز در روز گذشته بسيار پررنگ بود. قسمتی از نيروهای لباس شخصی در فاصله کوتاهی از مکان‏هايی که نيروهای امنيتی مستقر شده بودند حضور داشتند و به راحتی قابل تشخيص بودند. دو دسته موتو سوار هم که هر کدام حدود ۵۰ موتوسيکلت را شامل می‏شد، به طور مرتب در حد فاصل ميدان فردوسی و آزادی مشغول رفت و آمد بودند. موتو سيکلت سوارانی که با موتورهای يکدست قرمز رنگ و کاورها و کلاه کاسکت‏های همرنگ آن شديدا جلب توجه می‏کردند.

به غير از آنها گروه‏های ديگری نيز از موتوسواران بودند که با موتورهای معمولی و در دسته‏های ۱۰ تا ۱۵ تايی به رفت آمد در پياده روها و خيابان می‏پرداختند. اينها البته به جز دسته‏های موتوسوار نيروی انتظامی بودند که به شکلی پر تعداد و با سر و صدای زياد مرتبا از بين اتومبيل‏ها، درميان پياده‏روها و همچنين در محل مخصوص تردد اتوبوس‏های بی آر تی جولان می‏دادند.

اما پر رنگ ترين قسمت حضور نيروهای لباس شخصی مربوط به رفت و آمد پر تعداد آنها در بين عابرين و مردم بود. تعداد زيادی از اين نيروها را می‏شد سريعا شناسايی کرد. عابرينی نيز که موفق به شناسايی اين عده می‏شدند سعی می‏کردند ديگران را هم از اين امر مطلع کنند. با اين حال تعقيب برخی از راهپيمايان توسط نيروهای لباس شخصی کاملا مشهود بود. تعداد زيادی از اين نيروها با صورت‏های ماسک زده به ميان مردم آمده بودند.

عبور و مرور عابرين تا حدود ساعت ۴ بعداز ظهر عادی بود. اما از اين ساعت به بعد رفته رفته بر تعداد جمعيت حاضر در پياده روها افزوده می‏شد. تا آنجا که می‏توان تخمين زد در حد فاصل ميدان انقلاب تا چهار راه کالج ۳ تا ۴ برابر روزهای عادی جمعيت در حال رفت و آمد بود. گهگاه نيز می‏شد چهره افرادی را ديد که دقايقی قبل در جای ديگری آنها را ديده بودی. از ساعت ۴ به بعد تقريبا در مسير ميدان انقلاب تا بعد از پارک دانشجو به دليل امنيتی شدن شديد فضا امکان ايستادن نبود. از همين ساعت ترافيک خيابان نيز رفته رفته سنگين‏تر می‏شد.

بسياری از مردم نيز ترجيح می‏دادند که با استفاده از اتوبوس‏های بی آر تی مسير راهپيمايی را بروند و بر گردند، چرا که هم امنيت بيشتری داشت و هم اينکه می‏توانستند اتفاقات را در مکان‏های بيشتری رصد کنند.

ساعت ۵ به بعد اما ترافيک به حدی شديد شد که تقريبا مسير راهپيمايی از ابتدای خيابان رودکی تا چهارراه کالج کاملا قفل شده بود. صف اتوبوس‏هايی که پشت سر هم گير کرده بودند از ميدان انقلاب تا چهار راه ولی عصر و در طرف مقابل از همين ميدان تا نرسيده به بزرگراه نواب ادامه داشت و با سرعت بسيار کندی حرکت می‏کرد، بطوريکه بعد از نيم ساعت بسياری از اتوبوس‏ها اقدام به پياده کردن مسافران در خارج از ايستگاه کردند. همچنين مسير خيابان ولی عصر از تقاطع جمهوری تا خيابان مطهری نيز به دليل ترافيک شديد قفل شده بود.

در همين ساعات بود که خبر رسيد در مکان‏هايی چون ميدان هفت تير، ميدان فاطمی و ميدان ونک نيز تجمعاتی صورت گرفته که با برخورد نيروهای امنيتی و شليک گاز اشک آور مواجه شده است.

بعد از ساعت ۵ بعد از ظهر حضور جمعيت به حدی رسيده بود که راه رفتن در پياده‏روهای اطراف ميدان انقلاب و چهار راه ولی عصر را با مشکل مواجه می‏کرد. در همين زمان بود که تعدادی از ماموران امنيتی به پياده روها آمده بودند و با تشکيل دو صف در دو سوی پياده رو برای عابران ايجاد رعب و وحشت می‏کردند.

همين امر باعث شده بود تا برخوردهايی در بعضی مکان‏ها بين نيروهای امنيتی و عابرين شکل بگيرد. در اين ساعات جمعيت با سکوت کامل مشغول تردد بود و حتی می‏شد ديد که خيلی‏ها اگر می‏خواستند با هم صحبتی هم بکنند، به دليل رعايت مسايل امنيتی و جلوگيری از جلب توجه ماموران با احتياط زياد و بسيار آرام حرف می‏زدند. بسياری از عابرين نيز در روی پل‏های عابر پياده تجمع کرده بودند تا نظاره‏گر صحنه‏های روز ۲۵ بهمن باشند. اين تجمع تا آنجا شديد شد که امکان عبور و مرور بر روی برخی از پل‏های عابر پياده مثل پل ميدان انقلاب از ساعت ۵ و نيم به بعد وجود نداشت.

تعداد زيادی از مغازه‏داران هم از ساعت ۶ به بعد مغازه‏های خود را در اين مسير تعطيل کردند و ديده می‏شد که در چند مورد اين اقدام به دستور نيروهای امنيتی و در پی مراجعه آنها صورت گرفته است.

با اين حال بازداشت عابرين پياده از ساعت ۵ و نيم بعد از ظهر و همراه با تاريک شدن هوا شروع شد. مشخص بود که نيروهای انتظامی از پيش مکان‏هايی را برای نگهداری موقت افراد تا پايان وقت راهپيمايی در نظر گرفته بودند. مشخص‏ترين اين مکان‏ها در تقاطع خيابان جمالزاده بود. جايی که در يک پارکينگ بيش از ۵۰۰ شهروند دستگير شده را جمع کرده بودند. کمی قبل از آن نيز چند ون متعلق به نيروی انتظامی در کنار خيابان آزادی پارک بودند و ماموران افراد بازداشت شده را داخل آنها می‏بردند.

گفتنی اينکه اين بازداشت‏ها در فضايی کاملا آرام و بدون تشنج صورت می‏گرفت. بدين شکل که بی آنکه شعاری داده شود و يا حرکت تندی صورت بگيرد، نيروهای امنيتی به شکل تصادفی به سراغ برخی از عابرين می‏رفتند و آنها را به ماشين‏های انتظامی يا مکان‏هايی که تدارک ديده بودند منتقل می‏کردند. افراد بازداشت شده در پارکينگ کنار خيابان آزادی نيز هر گاه می ديدند که بازداشتی جديدی به ميانشان آورده می‏شود ماموران را "هو" می‏کردند.

در اين دقايق صدای بوق اتومبيل‏هايی که در ترافيک بسيار سنگين خيابان قرار داشتند نيز به هوا بلند شده بود و تا ساعتی ادامه داشت. ترافيک آنقدر سنگين بود که ديگر امکان عبور موتوسيکلت‏های انتظامی و لباس شخصی از آن وجود نداشت و آنها به ناچار راه پياده روها را در پيش می‏گرفتند که اين خود نيز فضا را بيش از پيش ملتهب می کرد. همين مساله باعث شد تا موتوسواران از ساعت ۶ به بعد موتوسيکلت‏های خود را در تقاطع‏های مهم مسير راهپيمايی پارک کنند و در آن جاها مستقر شوند. از اين ساعت به بعد همچنين ماموران برخی مبادی منتهی به خيابان انقلاب و آزادی را بستند و بدنبال آن گره ترافيکی نيز شديدتر از ساعات قبل شد. اين ترافيک سنگين و کم نظير تقريبا تا ساعت ده شب و همراه با بوق ممتد اتوموبيل‏ها ادامه داشت. فضای امنيتی نيز تا حدود ساعت ۹ ادامه داشت و از آن ساعت به بعد رو به تحليل رفت.


بيانيه ها و تجمعات

راهپيمايی ديروزبنا بر دعوت چهره ها،فعالين جنبش سبز وگروه های سياسی از جمله سازمان مجاهدين انقلاب اسلامی، شورای هماهنگی راه سبز اميد" برگزار شد.در همين راستا همچنين سازمان عفو بين‌الملل هم با صدور بيانيه‌ای از مقامات جمهوری‌اسلامی درخواست کرده بود که به مردم اجازه برگزاری اين راه‌پيمايی را بدهند. مجوز اين راهپيمايی همان طور که انتظار می رفت صادر نشد اما در عوض از چند روز مانده به ۲۵ بهمن شهرهای کشور، به ويژه تهران چهره امنيتی گرفت و.

علاوه بر حضور گسترده نيروهای امنيتی٬ سامانه ارسال اس‌.ام.اس تلفن‌های همراه نيز برای ساعاتی در برخی نقاط تهران قطع شد.

غلامحسين محسنی اژه‌ای٬ دادستان کل کشور اما يک روز پيش از برگزاری اين راهپيمايی٬ اين شلوغی‌ها را به خريد سال نوی مردم مربوط دانست...

وی گفته بود که "بحمدالله مردم ما مثل هميشه زود‌تر اقدام به خريد کرده‌اند و اين هم نشانه نشاط مردم است. گاهی اوقات دشمن سواستفاده می‌کند و عکس‌هايی می‌گيرند و می‌گويند اين رفت و آمد مردم، راهپيمايی است". دادستان کل کشور البته تهديد کرده بود: "پر واضح است هر فرد و گروهی عليه امنيت و آسايش مردم اقدامی داشته باشد، قانون جلوی آن را می‌گيرد. اين حرکات برای مردم اثری ندارد و فريب اين حرف‌ها را نمی‌خورند".

سال گذشته نيز به هنگام برگزاری راه‌پيمايی روز ۲۵ بهمن٬ برخی مقامات جمهوری‌اسلامی اعلام کرده بودند که شلوغی خيابان‌ها به دليل حضور مردم برای خريد عيد است.

محسن رضايی٬ دبير مجمع تشخيص مصلحت نظام هم با اشاره به فراخوان روز ۲۵ بهمن٬ گفته بود: "ملت ايران فهيم و با شعورتر از آن هستند که با چند اطلاعيه افراد منافق بخواهند تحريک شوند و به خيابانها برعليه نظام بيايند... مردم کشور ما برای رسيدن به استقلال، آزادی و امنيت، هزينه های بسياری کرده و قطعا به سادگی اجازه نخواهد داد افراد يا گروهها اين دستاوردهای انقلاب را تخريب کنند".

سايت بولتن‌نيوز٬ نزديک به نيروهای امنيتی نيز در تحليلی درباره چرايی دعوت به راه‌پيمايی برای روز ۲۵ بهمن٬ اين‌گونه اعلام نظر کرد: "هويت‏ يابی دوباره ، تداوم رهبری موسوی و کروبی، گسترش جبهه داخلی اعتراضات، تلاش برای تحريم فعال انتخابات، خنثی‏ سازی راه‏پيمائی ۲۲ بهمن، و امنيتی‏ کردن فضای انتخابات از اهداف اين راهپيمايی است".

بولتن‌نيوز ادامه داده است: "پس از فراخوان ۲۵ بهمن ‏ماه سال گذشته بود که رهبران اين جريان آقايان موسوی و کروبی، بازداشت خانگی شدند تا اين غائله خاتمه يابد. از اين رو، فراخوان ۲۵ بهمن سال جاری، از يک سو ارزش نمادين دارد و می‏ خواهد نشان دهد آن بازداشت ‏ها بی‏ ثمر بوده و تأثيری در آهنگ اين جريان نداشته است و از سوی ديگر، اساساً و به تدريج، رهبری مجازی را جايگزين رهبری فردی يا افراد خاص کند، به خصوص آنکه شرايط نشان داد ديگر شخصيت‏ های مؤثر و مرتبط با اين جريان حاضر نيستند در نقش رهبری آن ظاهر شوند و ايفای اين نقش نيز هزينه‏ های بالايی دارد".

در تحولی ديگر٬ اکثريت قريب به اتفاق رسانه‌های اصول‌گرا٬ روز گذشته٬ درباره راه‌پيمايی ۲۵ بهمن و حضور محسوس نيروهای امنيتی در شهر تهران سکوت اختيار کردند. تقريبا هيچ‌کدام از رسانه‌های اصلی اصول‌گرا خبر يا توضيحی درباره علت حضور نيروهای امنيتی در سطح شهر تهران منتشر نکرد.

در تنها واکنش رسانه‌های اصول‌گرا به راه‌پيمايی ديروز تا لحظه انتشار اين گزارش٬ سايت باشگاه خبرنگاران جوان٬ با اشاره به پخش زيرنويس‌هايی در شبکه تلويزيونی بی‌بی‌سی فارسی٬ نوشت: "شبکه سلطنتی انگليس (بی بی سی) پس از ناکامی امروز فتنه گران در تهران، موضوع امشب برنامه "نوبت شما" را به دلداری فتنه گران با هدف جلوگيری از سرخورده شدن آنان اختصاص داد و کوشيد اينگونه القا کند که چون برخی از فتنه گران مخالف تجمع ۲۵ بهمن بودند، پس اگر کسی به هواداری آنان بيرون نيامده است، اشکالی ندارد!همچنين بی بی سی فارسی پس از هفته ها تلاش، امروز نتوانست گزارش مستندی از حضور يا اقدام فتنه گران در تهران پخش کند و در عين حال بدون اشاره به اينکه مطلقا هيچ تجمع کننده ای امروز در تهران به هواداری از فتنه گران حضور نداشت، مدام اين موضوع را زيرنويس می کند که نيروهای امنيتی حضور گسترده ای داشته اند".