ترکیه ‌سفیر ایران را احضار کرد

راديو فردا ـ ترکیه سفیر ایران در آنکارا را به دلیل اظهارات مقام‌های ایرانی درباره کنفرانس سوریه احضار کرد.

احمد داوود اغلو، وزیر خارجه ترکیه، که خود تنها یک هفته پیش به همراه نخست‌وزیر این کشور به ایران سفر کرده بود در یک کنفرانس خبری در روز چهارشنبه از احضار سفیر ایران خبر داد.

احمد داوود اوغلو گفت: «ما سفیر ایران را امروز احضار کردیم و خواستار ارائه توضیح برای این اظهارات شدیم.»

احمد داوود اغلو مشخص نکرد که اعتراض آنکارا مربوط به اظهارات کدامیک از مقام‌های ایرانی است.

با این حال روز چهارشنبه، علی لاریجانی، رئیس مجلس در نخستین روز از تشکیل مجلس در سال ۹۱ به برگزارکنندگان کنفرانس «دوستان مردم سوریه» که در استانبول برگزار شده بود حمله کرده بود.

علی لاریجانی روز سه‌شنبه گفت: «اگر شما نگران دموکراسی در منطقه هستید، چرا نسبت به دیکتاتوری وحشیانه در بحرین و اوضاع دیکتاتوری‌ها در برخی کشورهای دیگر سکوت می‌کنید؟»

وی افزود: «با توجه به اینکه هنوز کوفی عنان طرح خود را پیگیری می‌کند که این کنفرانس، ساز دیگری زده است، مسئله شما اصلاحات در سوریه نیست.»

احمد داوود اغلو روز چهارشنبه، ۱۶ فروردین به خبرنگاران گفت که با علی‌اکبر صالحی روز سه‌شنبه تماس گرفته و نارضایی آنکارا را از چنین اظهاراتی به اطلاع وی رسانده است. وزیر خارجه ترکیه اظهار داشت که همتای ایرانی‌اش به وی گفته که چنین اظهاراتی بیانگر مواضع رسمی تهران نیست.

داوود اغلو افزود که به همتای ایرانی خود گفته که چنین اظهاراتی با «روابط عمیق» دو کشور در تضاد است.

هفته گذشته، رجب‌ طیب اردوغان و احمد داوود اغلو، نخست‌وزیر و وزیر خارجه ترکیه به ایران سفیر کردند؛ برنامه هسته‌ای ایران و سوریه از جمله موضو‌ع‌هایی بود که مقام‌های دو کشور درباره آن به رایزنی پرداختند.

در حالی که تا یک هفته پیش مقام‌های ایرانی از برگزاری گفت‌و‌گوهای ایران با گروه ۱+۵ در استانبول ابراز رضایت می‌کردند، این هفته اعلام کردند که برگزاری کنفرانس در استانبول قطعی نیست.

علی اکبر صالحی، روز چهارشنبه با بیان اینکه ایران هنوز تصمیمی برای محل مذاکرات نگرفته، اظهار داشت: «مذاکرات در استانبول پیشنهاد اولیه ما بود که اروپایی‌ها ابتدا رد و سپس موافقت کردند اما همان زمان نیز ما کشورهای دیگری را مد نظر داشتیم.»

سوریه نیز به یکی از محورهای عمده اختلاف تهران و آنکارا تبدیل شده است.

در بیانیه کنفرانس «دوستان مردم سوریه» که در استانبول برگزار شد، مخالفان بشار اسد به عنوان یکی از نمایندگان سوریه به رسمیت شناخته شدند.

ترکیه که از مخالفان بشار اسد حمایت می‌کند، خواستار ایجاد یک «دالان بشردوستانه» در خاک سوریه شده است که با توجه به مواضع دمشق بدون دخالت نظامی امکان‌پذیر نخواهد بود.

رجب طیب اردوغان، چند روز پیش از سفر به ایران با دفاع از تشکیل یک «دالان بشردوستانه» در خاک سوریه در پارلمان این کشور گفته بود: «پدر بشار اسد برای اعمالش در این دنیا بازخواست نشد اما پسر او برای این کشتار حساب پس خواهد داد.»

رجب طیب اردوغان، پنجشنبه هفته پیش با آیت‌الله خامنه‌ای در مشهد دیدار کرد و آیت‌الله خامنه‌ای ضمن حمایت از انجام «اصلاحات» در سوریه تاکید کرد که تهران از طرح‌های «آمریکایی» در سوریه حمایت نمی‌کند.

آیت‌الله خامنه‌ای همچنین تصریح کرد که حمایت ایران از سوریه به خاطر موضع این کشور در برابر اسرائیل است.

از سوی دیگر در حالی که مقام‌های ایران و ترکیه به افزایش سطح مناسبات تجاری در تهران تاکید داشتند، تنها یک روز پس از پایان سفر هیات بلندپایه‌ای ترکیه‌ای، این کشور اعلام کرد که به میزان ۱۰ درصد از واردات نفت خود از ایران خواهد کاست.

سپر دفاع موشکی ناتو در خاک ترکیه از دیگر موارد مورد مناقشه دو کشور است؛ به گفته آمریکا این سپر برای مقابله با تهدید موشکی ایران است گرچه روسیه می‌گوید این سپر تهدیدی علیه مسکو است.