ايرج راد: مديريت تئاتر بايد به اهلش سپرده شود، جزئيات تشکيل سازمان تئاتر در گفتگوی مديرعامل خانه تئاتر با ايلنا

اگرچه مبدع اصلی تشکيل سازمان تئاتر اعتقادی به استقلال تام و تمام اين سازمان نداشته و حضور وزير ارشاد را بر کرسی رئيس هيات امنا در سرح اوليه‌ی خود ترسيم کرده بود اما دست‌اندرکاران تئاتری که بعد از سال‌ها طرح را به جريان انداختند، بر لزوم استقلال چنين سازمانی تاکيد تام و تمام داشتند.

ايلنا: مديرعامل خانه تئاتر که از پيگيران اصلی طرح تشکيل سازمان تئاتر از سال ۸۴ به اين سو بوده، اعتقاد دارد: سازمان تئاتر؛ هويت مستقل دارد و وابسته به جايی نيست. اين سازمان نياز دارد به همان اندازه که سازمان صدا و سيما هويت مستقل فرهنگی دارد و زير مجموعه‌ی بخش يا وزارتخانه‌ای نيست، از استقلال کافی برخوردار باشد.

ايرج راد در گفتگو با خبرنگار ايلنا،‏ در اين‌باره که آيا معاونت هنری و ديگر مديران وزارت ارشاد با تشکيل سازمان تئاتر موافق هستند يا خير، گفت: اين طرح هنوز به معاونت هنری يا وزارت ارشاد ارجاع نشده است. ما درحال حاضر و در اين مقطع زمانی تنها قصد داريم که ضرروت تشکيل اين سازمان و اهداف تشکيلاتی آن را در اذهان مديران کلان کشور روشن کرده و سپس با به وجود آمدن زمينه‌های ايجاد آن؛ به جزئيات آن بپردازيم.

راد در پاسخ به اينکه آيا مستقل بودن سازمان تئاتر به معنی خصوصی بودن آن است، توضيح داد: تئاتر نمی‌تواند خصوصی باشد و قطعا حمايت‌های دولت را لازم را خواهد داشت ولی ايجاد فضا برای تئاتر خصوصی و حمايت از آن هم در دل تشکيل سازمان تئاتر ميسر خواهد بود.

وی در اين خصوص که ارائه اين طرح و اساسا تشکيل سازمان تئاتر با طرح کوچک سازی دولت منافاتی دارد يا خير، گفت: دولت در راستای همکاری بيشتر و تعامل با ارگان‌ها و سازمان‌های مختلف؛ اين طرح را اجرا می‌کند و هرجا که احساس نياز کند، می‌تواند سازمان يا بخش‌های مختلفی را راه‌اندازی کند. نمونه‌ی واضح آن تبديل سازمان تربيت بدنی به وزارت ورزش است که با آن مخالفتی هم نشد.

مديرعامل خانه تئاتر با اشاره به اينکه سازمان تئاتر دارای هيات امنايی شامل اعضای فرهنگی کشور است، گفت: سازمان تئاتر کشور متشکل از هيات امنا خواهدبود اما افراد؛‏ اشخاص و مسئولينی عضو اين سازمان خواهند بود که فعاليت آنها مرتبط با مسائل فرهنگی و هنری باشد. وزير ارشاد هم باتوجه به نوع فعاليتش می‌تواند عضو اين سازمان باشد.

به گفته‌ی راد، مسئولينی از شورای عالی انقلاب فرهنگی‏، وزارت علوم تحقيقات و فناوری و همچنين جمعی از تئاتری‌های کشور در اين سازمان حضور خواهند داشت.

مديرعامل خانه تئاتر بيان کرد: هيات امنای سازمان تئاتر‏؛ هيات مديره‌ای را تشکيل خواهند داد که می‌تواند مديرعامل را انتخاب کند.

وی در پاسخ به اين پرسش که در طرح آقای منتظری؛ ۵ وزير عضو اين هيات امنا هستند که به نظر می‌رسد حضور همه‌ی آنها؛ سازمان تئاتر را با چالش‌های بيشتری روبرو خواهد کرد، گفت: سازمان تئاتر دارای چارت سازمانی خواهد بود و از بخش‌های مختلف تشکيل خواهد شد. باز هم تکرار می‌کنم که لزوما مسئولينی عضو هيات امنای سازمان تئاتر می‌شوند که فعاليت‌ آنها مرتبط با فعاليت‌های فرهنگی باشد.

راد همچنين در اين‌باره که مسئولان سازمان فرهنگ، ارتباطات و تبليغات اسلامی هم عضو اين هيات امنا خواهند بود، بيان کرد: اين طرح نياز به بازنگری دارد و تفاوت‌هايی با گذشته دارد ولی درحال حاضر نمايندگانی از سازمان فرهنگ و ارتباطات که در حوزه تئاتر نقش دارند، عضو اين طرح هستند. اما در طرح و تشکيلات نهايی تنها خانواده‌ی تئاتر و خانه تئاتر به‌عنوان نماينده در اين سازمان می‌توانند حضور داشته باشند.

وی در پاسخ به اين سوال که جزئيات تشکيل اين طرح چه تفاوت‌هايی با طرح ارايه شده ازسوی آقای منتظری به‌عنوان مبدع اصلی طرح دارد، گفت: اين طرح درحال حاضر در سطح تهيه پيش‌نويس قرار دارد و طرحی کلی است. ما قصد داريم با مطرح کردن اين طرح؛ ضرورت‌های تشکيل آن را به مديران کلان کشور و هنرمندان نشان دهيم و بعداز نشست‌های مختلف با هنرمندان و منتقدان و صاحبان فرهنگ و هنر؛ به جزئيات تشکيل اين طرح خواهيم رسيد.

مديرعامل خانه تئاتر با اشاره به ضرورت‌های تشکيل سازمان تئاتر گفت: طرح تشکيل سازمان تئاتر در دوره‌ی آقای منتظری مطرح شد و پس از آن ما در سال ۸۴ طرح ديگری را نوشتيم. امروز بعداز گذشت ۶ سال از ارائه اين طرح، طرح نياز مجدد به بازنگری دارد و بايد بعضی از موارد آن تغيير کند. در سال ۸۴ ما به اين فکر افتاديم که تئاتر برای سازماندهی دقيق نياز به تشکيل سازمانی مستقل دارد تا آن را هدفمند کند.

راد بيان کرد: شايد بودجه‌ای که به تئاتر اختصاص داده می‌شود، بودجه کمی نباشد ولی به‌دليل موازی کاری‌های بسيار و پخش بودن امکانات در جامعه، اثرگذار نيست و بازتابی ندارد. اين امکانات و هزينه‌ها نيز در راه توسعه‌ی تئاتر ديده نمی‌شوند. بودجه‌ها در جشنواره‌های محدود باتماشاگرانی محدود و با آگاهی محدودتر صرف می‌شوند از اين رو اين نياز تئاتر کل کشور به سازمان‌دهی هدفمند کاملا احساس می‌شود.

راد در ادامه به موضوع تامين بودجه‌ی سازمان تئاتر هم اشاره کرد و گفت: سازمان تئاتر چون در گروه سازمان‌های دولت قرار می‌گيرد، دارای بودجه‌ای مستقل است. اين سازمان همچنين می‌تواند توان مالی خود را گسترش دهد و تنها به بودجه ساليانه خود وابسته نباشد و برای خود درآمدزايی داشته باشد.

وی در پايان به تهيه‌ی پيش‌نويس تشکيل سازمان تئاتر اشاره کرد و گفت: خانه تئاتر به‌عنوان نهادی خصوصی که دربرگيرنده‌ی خيل زيادی از هنرمندان است، پيش‌نويس اين طرح را تهيه می‌کند و آن را به نهادهايی چون اداره کل هنرهای نمايشی،‏ معاونت هنری ارشاد،‏ فرهنگستان هنر و شورای شهر و... ارسال می‌کند. پيش‌نويس اين طرح درحال تهيه است اما برای اجرايی و عملياتی شدن تشکيل سازمان تئاتر هيچ کاری نشده است.

مديرعامل خانه تئاتر همچنين درباره رايزنی با نمايندگان مجلس برای تشکيل اين سازمان گفت: در سال ۸۴ که اين طرح را مطرح کرديم؛ با تعدادی از اعضای کميسيون فرهنگی وقت در مجلس صحبت کرديم و ضرورت‌های تشکيل سازمان تئاتر را برشمرديم ولی در اين دوره تاکنون هيچ اقدامی برای به جلو بردن کار انجام نگرفته است.