حقوق مسافران پروازهای لغو شده ديروز چيست؟

درحاليکه روز گذشته تعدادی از پروازهای داخلی و خارجی کشور لغو و سرگردانی و نارضايتی مسافران را موجب شد، شرکت‌های هواپيمايی تنها وظيفه خود را استرداد بليت يا تعيين پرواز جايگزين برای مسافران می‌دانند اما قانون بين‌الملل، حقوق ديگری برای مسافران متصور است.

به گزارش خبرنگار راه خبرگزاری دانشجويان ايران (ايسنا)، در جريان لغو پروازهای داخلی و بين‌المللی روز گذشته، مسافرانی که از سفر بازماندند حقوقی دارند و بايد آن را از ايرلاين‌ها مطالبه کنند اما گويا شرکت‌های هواپيمايی موضوع تامين سوخت و پرداخت بهای آن را مشکل خود نمی‌دانند و حقوق مسافران اين پروازها را همچون حقوق مسافرانی که پروازشان به دليل شرايط نامساعد جوی لغو شده، در نظر گرفته‌اند.

طبق عرف بين‌المللی حمل‌ونقل هوايی، تاخير پروازی تا نيم ساعت قابل توجيه است اما در صورت تاخير بيش از نيم ساعت، ايرلاين‌ مربوطه بايد جوابگوی مسافران باشد و بر اساس کنوانسيون‌های بين‌المللی بايد به مسافران خسارت بپردازد و رضايت آنان را جلب کند.

درواقع شرکت‌های هواپيمايی به منظور حفظ وجهه و نام ايرلاين خود و همچنين به منظور رقابت با ديگر شرکت‌ها، راهکارهايی برای جبران خسارت به مسافران مشمول تاخير يا لغو پرواز در نظر می‌گيرند که به لغو يا تأخير پرواز و مدت زمان آن بستگی دارد.

اين در حالی است که رييس انجمن شرکت‌های هواپيمايی درباره خسارت مسافرانی که پروازهای آن‌ها روز گذشته لغو شد به ايسنا گفت: "شرکت‌های هواپيمايی هزينه بليت مسافران را برگشت داده يا پرواز جايگزين برای آن‌ها تعيين خواهند کرد."

به گفته موسوی خسارتی به جز پرداخت هزينه بليت هواپيما در پی لغو پروازهای روز گذشته متوجه شرکت‌های هواپيمايی نيست زيرا اتفاق پيش آمده خارج از اراده ايرلاين‌ها بوده است.

کميسيون اتحاديه اروپا برای مسافران خطوط هوايی، حقوقی قائل است که بر اساس آن، مواردی مانند امتناع از مسافرگيری در وقت مقرر، لغو شدن پرواز و تاخير در پرواز بايد از سوی شرکت هواپيمايی مربوطه به اطلاع مسافران برسد و شرکت‌ها همکاری و مساعدت لازم را با مسافران به‌ويژه افراد آسيب پذيرتر داشته باشند.

حقوقی که کميسيون اتحاديه اروپا برای مسافران در شرايط مختلف تاخير يا لغو در نظر گرفته به شرح زير است:

۱- به مسافران بابت لغو پرواز يا تاخير ناشی از نامساعد بودن شرايط جوی خسارتی داده نمی‌شود و مسافران می‌توانند بليت خود را لغو و بهای آن را به طور کامل دريافت کنند يا با پرواز جايگزين ديگر شرکت هواپيمايی مربوطه سفر کنند.

۲- در صورت رزرو بيش از ظرفيت، شرکت‌های هواپيمايی بايد ابتدا افراد داوطلب را از فهرست پرواز خارج کنند و در صورت کافی نبودن اين کار، فرد رزرو کننده می‌تواند يا با پرواز بعدی همراه شود يا اين‌که با لغو پرواز خود، پول بليت را به طور کامل دريافت کند.

۳- افراد با توجه به مسافت پرواز و ميزان تاخير، حق دارند بين ۱۲۵ تا ۶۰۰ يورو غرامت دريافت کنند.

۴- در صورت لغو پرواز نيز بايد همين ميزان غرامت به مسافر پرداخت شود، مگر اين‌که شرکت هواپيمايی دو هفته قبل از پرواز آن را اعلام کرده باشد يا اين‌که به جای پرواز لغو شده، پروازی رضايت بخش برای مشتری تدارک ببيند. در صورتی که شرکت هوايی بتواند ثابت کند لغو پرواز به دليل شرايط فوق العاده صورت پذيرفته است، غرامتی پرداخت نمی‌شود.

۵- در صورتی که تاخير در پرواز دست کم دو ساعت به طول انجامد، شرکت هوايی بايد امکاناتی مانند تماس تلفنی رايگان، نوشيدنی و غذا و اسکان را در اختيار مسافران قرار دهد.

۶- در صورتی که پروازی با بيش از سه ساعت تاخير به مقصد برسد و شرکت هواپيمايی مسوول تاخير باشد، غرامتی مشابه حالت لغو پرواز به مسافر پرداخت می‌شود.

۷- مسافران بعد از پنج ساعت تاخير حق دارند که پروازشان را لغو کنند و پول بليت شان را به طور کامل دريافت کنند. در اين حالت شرکت هواپيمايی موظف است پروازی را برای بازگشت مسافر به مبداء اوليه پرواز تدارک بيند.

البته طبق کنوانسيون‌ بين‌المللی ورشو، اگر ايرلاينی با تاخير پروازی خود موجب ضرر و زيان مسافری شود، مسافر حق دارد به دادگاه شکايت کند و ايرلاين مربوطه مسوول است و بايد پاسخگو باشد. اين روش پاسخگويی ايرلاين روش قضايی است و چون در دادگاه، شرکت هواپيمايی مسوول تلقی می‌شود، نيازی به اثبات نيست و حق به مسافر داده می‌شود.

از آنجا که کشور جمهوری اسلامی ايران عضو کنوانسيون‌های بين‌المللی است بايد به قوانين و مقرارت آن در همه زمينه‌ها پايبند باشد.

در جريان پروازهای لغو شده روز گذشته در فرودگاه‌های کشور، بسياری از مسافران که شامل چند هزار نفر می‌شوند از ادامه سفر باز ماندند که می‌تواند تبعات مالی بسياری برای آنها در پی داشته باشد و طبق قوانين مورد پذيرش ايرلاين‌های ايرانی، بايد حقوق مسافران از طريق مجاری قانونی مسترد شود و از سازمان هواپيمايی کشوری به عنوان متولی حمل و نقل هوايی انتظار می‌رود پيگير احقاق حقوق مسافران باشد.

شايد اگر ايرلاين‌ها پس از لغو پروازهای صبح روز گذشته، به مسافران پروازهای بعدازظهر اطلاع رسانی می‌کردند، تعداد کمتری از مسافران سرگردان می‌شدند اين درحالی است که روز گذشته به برخی مسافران علت لغو پرواز دلايلی مختلفی همچون شرايط نامساعد جوی، تاخير و ... عنوان شده بود.