بزرگترين و مجهزترين کارخانه واگن سازی ايران در آستانه تعطيلی

مهر ـ طی ماههای اخير درگيری بر سر مطالبات شرکت ايريکو ابهر از رجا و راه آهن جمهوری اسلامی ايران بالا گرفته و مسئولان هريک وعده ای می دهند که خودشان هم به تحقق اين وعده ها اميدوار نيستند و در اين ميان مديران کارخانه ايريکو ناچار به تعديل نيرو می شوند تا اشتغالزايی مورد ادعا را در فاز جديدی نشان دهد.
به گزارش خبرنگار مهر در زنجان، آنچه امروز مديران و کارکنان شرکت ايريکو با آن مواجه هستند بحث مطالباتی است که مسئولان راه آهن از بازپرداخت آن سر باز می زنند و حتی تماس های مسئولان استانی را بی پاسخ گذاشته اند. بی شک تلاش برای تحميل اراده و خواسته يک شخص بر يک سيستم اقتصادی دور از شان و جايگاه نظام مقدس جمهوری اسلامی ايران است و مسئولان راه آهن که دلخور از پادرميانی مسئولان استان برای دريافت مطالبات کارخانه ايريکو هستند بايد قبول کنند که جايگاهی که امروز بر آن تکيه زده اند حاصل استقامت، ايستادگی و از جان گذشتگی ملت بزرگ ايران است و نبايد با بی توجهی گذشته خود را زير سوال ببرند.

حفظ اشتغال موجود و تلاش برای ايجاد اشتغال جديد گرچه خواسته بسياری از مديران دولت های نهم و دهم بوده ولی آنچه که در عمل طی سالهای اخير شاهد آن بوديم تضعيف اشتغالهای موجود بوده به گونه ای که بارها نمايندگان استان در مجلس و ساير نمايندگان مجلس تضاد موجود بين آمار ارائه شده با آمار واقعی را عنوان کرده اند.

چرايی اين مسئله و اينکه چرا علی رغم وعده ها و حرف های عنوان شده در زير پوست جامعه شاهد چيز ديگری هستيم مسئله ای است که خود نيازمند تحليل جداگانه است ولی مهمترين اصل در اين خصوص عدم همراهی مديرانی است که فعاليت ها را تنها در قالب شعار ديده اند و با برداشت ناصحيح از شعارها و برخورد مقطعی با آنها موجب شده اند فعاليت ساير بخش ها نيز زير سوال برود.

طی سالهای اخير کم نبودند کارخانه های توليدی که به رغم منحصر به فرد بودن توليدات آنها به تعطيلی کشيده شده اند و در اين ميان ايريکو که تا به امروز مقاومت کرده در حال حاضر در فرايندی قرار گرفته که در صورت عدم پرداخت مطالبات خط توليد ريل باس متوقف شده و در تداوم وضعيت پيش آمده توليد واگن نيز در اين شرکت با خطر مواجه می شود و در کنار تهديد وضعيت اشتغالزايی کشور راه را برای ورود کالاهای مشابه خارجی وارد می کند که اين در تضاد با خواسته مقام معظم رهبری در زمينه حمايت از توليد داخلی و توليد کشور است.

بزرگترين و مجهزترين کارخانه واگن سازی ايران درآستانه تعطيلی

شرکت توسعه صنايع ريلی ايرانيان ( ايريکو )به علت عمل نکردن راه آهن و مشتری ها به تعهدات خود، در آستانه تعطيلی قرار دارد . اين شرکت که مجهزترين شرکت واگن سازی ايران و خاورميانه محسوب می شود در سال ۱۳۸۷ رسما به بهره برداری رسيد و در بيش از ۵۰ هکتار زمين تجهيزات ساخت قطارهای اتوبوسی موسوم به ريل باس را بنا نهاد.

همچنين اين شرکت ساخت واگن های باری لبه کوتاه و لبه بلند، بوژی و واگن های مسافری را نيز در دستور کاردارد و برنامه ريزی برای صادرات واگن به ۱۰ کشور را نيز به انجام رسانده است.

ايريکو با ۴۰۰ نفر کارگر يکی از شرکت های مهم در منطقه زنجان و ابهر محسوب می شود اما اين شرکت با توجه به عدم اجرای تعهدات مالی مهمترين طرف تجاری خود در آستانه تعطيلی کامل قرار دارد. گفته می شود در روزهای آينده ايريکو مجبور خواهد بود تا بيش از ۱۵۰ نفر از پرسنل خود را تعديل نمايد. شرکتی که قرار بود سطح اشتغال در صنعت ريلی در منطقه شمالغرب و استان زنجان را به بيش از ۱۰۰۰۰ نفر برساند ، به زودی نيمی از کارکنان فعلی خود را نيز بيکار خواهد کرد به عبارت ديگر ۱۵۰ خانوار ايرانی به آمار بيکاران ايران افزوده خواهند شد .

ايريکو همواره به داشتن نيروهای متخصص در صنعت ريلی افتخار کروده و يکی از شاخصه های اين شرکت در اين صنعت همين ويژگی بوده است . همچنين قابل ذکر است که توليد ريل باس های سفارش شده توسط راه آهن در حال حاضر متوقف شده و قطعات فنی اين قطار اتوبوسی مدت هاست در گمرک بندر عباس در حال خاک خوردن و اصطحلاک کامل هستند و عليرغم قول های داده شده هيچ نتيجه ای در ترخيص آن ها به دست نيامده است .

قرار بود اين کارخانه در صورت دريافت مطالبات معوقه و نيز سفارش های جديد با اشتغال مستقيم ۱۵۰۰ نفر در سه شيفت کاری به توليد ادامه دهد.

فرماندار ابهر در اين خصوص با بيان اينکه در حال حاصر تلاش های گسترده ای برای حل مشکل دريافت مطالبات شرکت ايريکو از راه آهن جمهوری اسلامی ايران صورت گرفته است گفت: متاسفانه علی رغم کارهای گسترده صورت گرفته در اين خصوص هنوز پاسخ قانع کننده ای دريافت نشده است.

رفيعی افزود: مسئولان مرتبط در حال رايزنی برای حل مشکل کارخانه ايريکو هستند.

موضع راه آهن و ايريکو در قضيه ريل باس ها يکی است

معاون امور ناوگان راه آهن در اين خصوص با اشاره به اينکه اين ارگان پيگير برطرف کردن موانع پيش روی توليد ريل باس ها در ايريکو است، گفت: مواضع راه آهن و ايريکو در قضيه ريل باس ها يکی است و اين مشکل را بايد بانک مرکزی برطرف کند.

بابک احمدی درباره ارائه LC از سوی بانک مرکزی به شرکت ايريکو برای ترخيص قطعات فنی ريل باس ها از گمرک، اظهار داشت: در بحث ريل باس ها موضع راه آهن جمهوری اسلامی ايران و شرکت سازنده هر دو يکی است.

وی با اشاره به اينکه قرارداد اوليه احداث اين ريل باس ها با شرکت رجاء بسته شده بود، اضافه کرد: قرارداد ساخت و تحويل ريل باس ها از محل طرح عمرانی افزايش ظرفيت مسافر شرکت قطارهای رجاء منعقد شده است؛ پس از واگذاری رجاء به سازمان اجتماعی بابت رد ديون، طرح های عمرانی داخلی شرکت رجاء بی متولی ماند.

معاون امور ناوگان راه آهن جمهوری اسلامی ايران ادامه داد: به دليل خصوصی شدن رجاء، پروژه ساخت ريل باس ها به وزارت راه و شهرسازی تفويض می شود و در واقع متولی وزارت راه است.

احمدی افزود: پس از اين مورد بانک مرکزی از تمديد LC پروژه ممانعت به عمل می آورد با اين توجيه که رجاء شرکت خصوصی شده است و بانک مرکزی تنها تعهد LC دولتی انجام می دهد و نمی تواند به شرکت خصوصی LC دهد.

معاون امور ناوگان راه آهن جمهوری اسلامی ايران تأکيد کرد: اين LC از محل فاينانس و تسهيلات است و منابع دولتی به صورت مستقيم صرف نمی شود، اما ضمانت نامه اين LC را بايد بانک مرکزی می پذيرفت.

وی اضافه کرد: در اين ميان تنها بحث هايی بين بانک مرکزی، راه آهن جمهوری اسلامی ايران و وزارت راه و شهرسازی وجود دارد؛ بانک مرکزی مدعی است راه آهن جمهوری اسلامی ايران بايد بدهی های رجاء از بابت طرح ها را بپذيرد، در صورتی که اين موضوع به وزارت راه و شهرسازی تفويض شده است.

معاون امور ناوگان راه آهن جمهوری اسلامی ايران ادامه داد: اين مورد تنها برداشت های سليقه ای بانک مرکزی است که راه آهن در اين باره پيگيری برای رفع موانع موجود داشته است.

احمدی تصريح کرد: البته بخشی از قطعات مربوط به ريل باس ها که در گمرک مانده بود ترخيص شد، يک دستگاه ريل باس نيز هفته گذشته مورد آزمايش سير قرار گرفت و دومين ريل باس نيز از محل منابع ايريکو آماده شده است که هردو به بهره برداری رسيد.

مشکل بانک مرکزی و راه‌آهن در مورد ريل باس حل نشد

همچنين مديرعامل ايريکو با تاکيد بر اين‌که مشکل ترخيص قطعات ريل‌باس از گمرک همچنان پابرجاست،گفت: ۷۰ درصد فضای کارخانه راخط توليد ريل‌باس اشغال کرده، به همين دليل اگر تا ماه آينده مشکل بانک مرکزی و راه‌آهن حل نشود اين خط توليد جمع‌آوری می‌شود.

غلامرضا رزازی افزود:‌ ظرفيت مناسبی برای توليد ريل‌باس در کارخانه ايريکو وجود دارد، اما با توجه به اين‌که راه‌آهن جمهوری اسلامی ايران به بانک ملی بدهکار است، بانک مرکزی نيز فاينانس توليد ريل‌باس را تمديد نمی‌کند تا زمانی هم که اين مشکل وجود داشته باشد، عملا نمی‌توانيم ريل‌باس توليد کنيم.

وی با بيان اين‌که خط توليد ريل‌باس حدود ۶ ماه است که بلااستفاده مانده است، تصريح کرد: برای حل اين مشکل به هر دری زديم ولی اين پروسه درگير بروکراسی های معمول اداری کشور شده است.

مديرعامل ايريکو يادآور شد: حدود ۷۰ درصد فضای کارخانه به خط توليد ريل‌باس اختصاص دارد و به همين دليل نيز ما نمی‌توانيم فعاليت‌های ديگری نظير تعمير واگن و لکوموتيو را گسترش دهيم. شنيده‌ايم اين مسئله در حال حل شدن است، چنانچه مشکل تمديد فاينانس تا ماه آينده حل نشود خط توليد ريل‌باس را جمع‌آوری خواهيم کرد.

به گفته رزازی، فاينانس توليد ريل‌باس‌های راه آهن ۱۰۸ ميليون يورو بوده که ۴۰ ميليون يورو آن مربوط به قطعات ريل باس است.

نيکزاد: بخش خصوصی ربطی به ما ندارد/ايريکو کيست

وزير راه و شهرسازی که به عنوان وزير مرتبط با بحث حمل و نقل نمی داند شرکت ايريکو يکی از مهمترين کارخانجات توليد واگن و ريل باس کجاست در ۲۹ ديماه سال ۹۱ در حاشيه مراسم افتتاح سيستم پرداخت الکترونيکی عوارض در آزادراه تهران ـ پرديس در جمع خبرنگاران در پاسخ به سؤال خبرنگاران مبنی بر رفع موانع توليد ريل‌باس‌ها می گويد: بخش خصوصی در حال ساخت ريل‌باس است از آن طرف دولت هم بدهی بسياری به بانک مرکزی دارد و عدم ارائه LC از سوی بانک عامل به شرکت ايريکو به عنوان بخش خصوصی به ما ربطی ندارد.

علی نيکزاد با سؤال از خبرنگاران که ايريکو کيست؟ اصلاً اين شرکت مال کيست؟، گفت: بخش خصوصی به ما چه ربطی دارد؟ بدهی دولت به بانک عامل (ملی) چه ربطی به ايريکو دارد؟ بخش خصوصی در حال ساخت ريل‌باس است و اين مورد به ما ربطی ندارد و من از شما خبرنگاران می‌پرسم که اگر بخش خصوصی بدهکار است به وزارت راه چه ربطی دارد؟خبرنگاران اگر نمی‌دانند سؤال هم نپرسند!

نيکزاد در پاسخ به اين واکنش خبرنگاران که دولت بايد به عنوان حاکميت از بخش خصوصی حمايت کند، ادامه داد: منِ دولت هم می‌خواهم به رجاء کمک کنم؛ ريل‌باس‌ها متعلق به رجاء است و همکاری می‌کنيم تا ريل‌باس‌ها وارد شود؛ البته بانک مرکزی هم اعلام می‌کند وزارت راه به عنوان دولت در مورد بدهی رجاء ضمانت دهد اما چون ريل‌باس‌ها متعلق به شرکت رجاء است، ما و بانک مرکزی نمی‌توانيم کاری انجام دهيم.

وزير راه و شهرسازی با بيان اينکه من هم به عنوان وزير نمی‌توانم تأييد کنم رجاء عضوی از دولت است، ادامه داد: خبرنگاران تنها از خودشان چيزی شنيده‌اند، مطلب را هم نمی‌دانند و حرف می‌زنند!

وی تاکيد کرده بود که ما تنها می‌توانيم در حد قانونی به رجاء کمک کنيم، زيرا رجاء متعلق به راه‌آهن جمهوری اسلامی نيست.

در هر صورت ايريکو در استان زنجان و در شهرستان ابهر اين روزها حال خوشی ندارد و کارکنان آن قربانی تصميم گيری مسئولانی شده اند که تعريف حمايت از توليد ملی را تنها به عنوان شعار بر روی سربرگ های اداری می دانستند.

بی شک ايران اسلامی در سايه رهنمودهای مقام معظم رهبری راه افتخار آميز و عزتمندی را پشت سرگذاشته است و تداوم اين راه بزرگ نيازمند وجود مديرانی است که بتوانند در اين راه راهرو واقعی باشند و برای ظاهرسازی کاری را انجام ندهند که تحقق آنن مشکلات همچون مطالبات کارخانه ايريکو و در ادامه آن متوقف شدن خط توليد و تعديل نيرو را به همراه داشته باشند.

مسئله مطالبات ايريکو بايد حل شود، ايريکو به عنوان يک کارخانه مهم و تاثيرگذار در صنعت ريلی کشور می تواند نقش مهمی در قطع وابستگی و حرکت در مسير استقلال در اين بخش داشته باشد و تدوام وضعيت موجود و تلاش برای کشاندن اين مسئله به روند بر روی کار آمدن دولت آينده تنها و تنها موجب تضعيف حقوق کارگران و کارکنان شرکت ايريکو که هريک از متخصصان اين صنعت در کشور هستند می شود.

گزارش: رحيم مقدمی