محمد خاتمی: محيط زيست با خطرات بزرگی مواجه است

ايلنا: سيد محمد خاتمی گفت: در حوزه محيط زيست با آسيب‌ها و خطرات بزرگی در کشور مواجه هستيم که بخشی از آن جنبه جهانی داشته و ناشی از رفتار نادرست انسان صنعتی و مدرن و بخشی از آن ناشی از مديريت ناصحيح است.

به گزارش خبرنگار ايلنا، حجت‌الاسلام و المسلمين سيد محمد خاتمی شب گذشته در مراسم نهمين جايزه زيست محيطی تقی ابتکار، ضمن گراميدشت ياد مرحوم دکتر تقی ابتکار اظهارکرد: اگر دغدغه‌های ايشان و رهنمود‌هايشان آن طور که بايد و شايد عملی می‌شد وضع زندگی ما بهتر از اين بود و خدا را سپاسگذاريم که فرزند وی دکتر معصومه ابتکار چه در دوره‌های قبلی و چه در حال حاضرکه در دولت تدبير و اميد مسووليت حساس و مهم محيط زيست را برعهده دارد همواره نقش برجسته‌ای در بهبود وضعيت محيط زيست کشور داشته است.

وی ادامه داد: بشر پيشرفت‌های فوق العاده شگفت انگيزی داشته است به ويژه در دو سه قرن اخير که دنيای مدرن تسلط انسان بر طبيعت و مهارکردن بسياری از خطرات، مشکلات، بيماری‌ها، آسيب‌ها و تسهيل در زندگی را به همراه داشته باشد. اما متاسفانه به دليل ديد يک بعدی انسان امروزی و يک بعدی بودن روح تمدن مدرن عليرغم اين پيشرفت‌ها و دستاورد‌ها با مشکلات و سختی‌های فراوانی مواجه هستيم.

وی افزود: امروز بيماريهای سهمگينی مانند وبا، مالاريا و بسياری ديگر از بيماريهای اپيدميک فعال شده‌اند؛ اما در مقابل با بيماريهای نوظهوری مواجهيم که عمدتا ناشی از زندگی صنعتی جديد هستند که متاسفانه اين مسائل در کشورهايی که از توسعه عقب افتاده‌اند فاجعه بار‌تر است.

به گفته خاتمی اگر نهادهای مدنی مورد توجه جدی قرار نگيرند و حتی در عرصه سياست، احزاب، تشکل‌های سياسی، اجتماعی و اقتصادی به صورت بخش خصوصی و نهادهای مدنی به توسعه دست پيدا نکنيم و بپنداريم که توسعه اقتصادی منهای توسعه فرهنگی، علمی و سياسی است به نتيجه نخواهيم رسيد.

وی با بيان اينکه برای دستيابی به توسعه اقتصادی نيازمند الگو هستيم، افزود: توسعه همه‌جانبه، پايدار، ناظر بر محيط زيست، دارای اهتمام برای برپايی عدالت، الگويی است که می‌تواند برای کشور مفيد باشد و اکنون رای‌ها بر همين موضوع است و اميدواريم در عمل هم شاهد چنين امری باشيم.

رئيس جمهور اسبق کشور با بيان اينکه در توسعه پايدار بايد به موضوع عدالت توجه شود، افزود: توسعه‌ای که منجر به اختلاف طبقاتی شود و بخش عمده‌ای از جامعه از برآوردن نيازهای اوليه خود محروم باشند و افرادی يا گروه‌ها و جريان‌هايی يک شبه به ميليارد‌ها و هزار‌ها ميليارد برسند مطلوب نيست.

خاتمی سياست‌های اقتصاد مقاومتی را پيشرو و همه‌جانبه دانست و افزود: لازمه اين سياست‌ها توجه به موضوع محيط زيست است و بر خلاف اين تصور که ممکن است سياست‌های اقتصاد مقاومتی رياضتی باشد، پيشرو و همه جانبه است، اما توجهی که به محيط زيست شده کافی نيست.

وی تاکيد کرد: سازمان حفاظت محيط زيست بايد در رأس قرار گرفته و همه ارکان برنامه‌های توسعه‌ای در برنامه ريزی، اجرا و نظارت باشد.

رئيس دولت اصلاحات افزود: اگر چنين برنامه‌ای داشته باشيم می‌توانيم اطمينان پيدا کنيم که لااقل با مشکلات و خطراتی که دنيا اکنون با آن مواجه است مواجه نخواهيم شد و علاوه بر آن می‌توانيم جلوی مشکلات کنونی را بگيريم.

وی تصريح کرد: در حوزه محيط زيست با آسيب‌ها و خطرات بزرگی در کشور مواجه هستيم که بخشی از آن جنبه جهانی داشته و ناشی از رفتار نادرست انسان صنعتی و مدرن و بخشی از آن ناشی از مديريت ناصحيح است.

خاتمی ادامه داد: مسائلی از جمله گرم شدن زمين، خشک شدن درياچه‌ها، نابودی جنگل‌ها و مراتع، افت آبهای زير زمينی، آلودگی‌ هوا و صوتی از جمله مشکلاتی هستند که ناشی از ناتوانی يا نارسايی کارهای انجام شده به وجود آمده است.

وی با بيان اينکه دولت خودم را هم از اين موارد مبرا نمی‌دانم افزود: با اين وجود مشکلاتی که به وجود آمده در دوره‌های مختلف شدت و ضعف داشته است.

رئيس دولت اصلاحات مشکل آب را يکی از مسائل اساسی در دنيای امروز دانست و گفت: به تعبير برخی تحليلگران اگر بناست جنگ جهانی سوم رخ دهد به احتمال قوی بر سر آب خواهد بود.

خاتمی افزود: قرن جديد با تکنيک و تکنولوژی ارتباط محکم داشته و می‌توان تکنيک را روح تمدن جديد دانست که با وجود کارهای بزرگی که کرده در صورت همراه شدن با روح فزون خواه انسان سيری ناپذير، فاجعه آفرين می‌شود.

وی ادامه داد: تکنيک به دنيا و موجودات به عنوان مواد خامی می‌نگرد که بايد فرآوری شده و در بازار مصرف و تقاضا لحظه به لحظه افزايش پيدا کند. انسان فزون خواه نيز با کمک تکنيک نه تنها در طبيعت بلکه در همه ارکان زمين تصرف می‌کند.

رئيس دولت اصلاحات اظهار کرد: خوشبختانه بشر امروز متوجه فاجعه شده است و اگرچه دير به اين موضوع پی برده؛ اما به هر حال متوجه شده است و با وجود اينکه نشست‌ها، کنفرانس‌ها و جلساتی برای موضوع محيط زيست برپا شده که می‌توان گفت به نوعی به نفع قدرت‌های بزرگ است، اما در هر صورت خود اين حرکت مهم است.

خاتمی تاکيد کرد: کشوری هستيم بسيار ثروتمند و شايد کمتر کشوری در دنيا باشد که به لحاظ منابع مادی طبيعی و انسانی مانند ايران باشد. همچنين از لحاظ انرژی که خون تمدن جديد است چه در گاز و چه در نفت اولين منابع و ذخاير جهان را در اختيار داريم. علاوه بر آن از نظر منابع طبيعی نيز وضعيت بی‌نظير ژئوپليتيکی و ژئواستراتژيکی استعداد‌ها و سرمايه‌های فراوانی داريم و شايسته پيشرفت در همه زمينه‌ها هستيم.

رئيس جمهور پيشين ايران اضافه کرد: با وجود همه اين امکانات به شدت نيازمند توسعه‌ايم و نمی‌توانيم از مدار پيشرفت دور بمانيم و توانايی‌ها، استعداد، شايستگی و سرمايه‌هايی که در کشور داريم نيازمند تدبير سنجيده است که اگرچه کارهای خوبی انجام شده، اما کافی نيست.

وی تصريح کرد: نبايد توسعه را فقط در افزايش درآمد سرانه، ‌کارخانه‌ها، زيربناهای اقتصادی و توليد کالاهای رقابتی، حضور در بازارهای جهانی و توان و دانش بهره گيری از امکانات موجود بدانيم که اگرچه اين مسايل شرط لازم توسعه است، اما مهم‌ترين مسئله‌ای که بايد در توسعه مورد توجه قرار گيرد «محيط زيست» است.

خاتمی افزود: توسعه‌ای که به نابودی محيط زيست بيانجامد فاجعه است و همانگونه که در چشم انداز ۲۰ ساله کشور مدنظر قرار گرفته است توجه به همين موضوع است. علاوه بر آن يکی از امتيازات قانون اساسی ايران اين است که محيط زيست به عنوان يک اصل در قانون گنجانده شده است.