قطع ۷۵ چنار کهنسال در خيابان وليعصر

روزنامه شرق ـ عزای چنارهای تهران پايان ندارد. همين چندروز پيش بود که عکس و خبرهايی منتشر شد که شهرداری تهران چندين چنار کهنسال را در خيابان وليعصر بالاتر از ميدان ونک شبانه قطع کرد.

حالا در جديدترين آمار از اين دست خبری به «شرق» رسيده مبنی بر اينکه تنها در طول يک‌سال گذشته ۷۵ اصله درخت چنار کهنسال با عمری بالای ۸۰سال در حدفاصل چهارراه وليعصر تا ميدان وليعصر به‌دليل بی‌آبی ابتدا خشک و سپس قطع شده‌اند.

اين آمار در جلسه چندروز پيش کميته زيباسازی خيابان وليعصر وابسته به سازمان زيباسازی شهر تهران اعلام شد. دستور کار اين کميته بررسی نتايج طرح «پايلوت» زيباسازی اين خيابان که در فاصله ميان ميدان تا چهارراه وليعصر انجام گرفته، بوده است.

بر اساس اين طرح قرار است سراسر فاصله ۱۸کيلومتری خيابان وليعصر شامل درختان، پياده‌روها، ايستگاه‌های اتوبوس، مبلمان شهری و جوی‌های آب ساماندهی و زيباسازی شود. با اين حال نتايجی که از طرح «پايلوت» اين کميته به‌دست آمده خبر از فاجعه‌ای خاموش در خيابان وليعصر دارد.

حاضران در جلسه و مجريان طرح «پايلوت»، دليل خشکی و قطع‌شدن ۷۵درخت کهنسال در اين فاصله کوتاه در مدت يک‌سال گذشته را عدم اجازه آبياری اين درختان از سوی مترو اعلام کرده‌اند.

گفته می‌شود به‌دليل ساخت خط ۳ مترو تهران در زير خيابان وليعصر شرکت بهره‌برداری مترو تهران اجازه آبياری در اين محدوده را نمی‌دهد. چراکه گفته می‌شود درصورت آبياری در اين محدوده سلامت کارگران مشغول کار در تونل‌های زير خيابان وليعصر به خطر می‌افتد. اين در حالی است که شرکت بهره‌برداری مترو تهران به‌جای جلوگيری از آبياری درختان خيابان وليعصر بايد اقدام به عايق‌سازی تونل‌های خود برای جلوگيری از نفوذ آب بکند. با اين حال برای کاهش هزينه‌ها به‌شيوه ارزان‌تر و راحت‌تر که جلوگيری از آبياری درختان اين خيابان است، رو آورده‌ است.

در همين جلسه نمايندگان سازمان پارک‌ها و فضای سبز نيز با تاييد اين موضوع اعلام کردند چون به نيروهای آنها اجازه آبياری داده نمی‌شود آنها به‌صورت پنهانی هرازگاهی يک تانکر آب در جوی آب زير اين درختان خالی کرده و سپس به‌سرعت محل را ترک می‌کنند.

نکته جالب ديگری که در اين جلسه مطرح شد اعلام قيمت تعيين‌شده برای هر اصله درخت کهنسال بالای ۷۰سال بود. بر اساس اعلام يکی از کارشناسان حاضر در اين جلسه در کشورهای توسعه‌يافته هر چنار کهنسال معادل ۱۳۰هزاردلار ارزش‌گذاری شده است. با احتساب نرخ دلار در بازار ارز روز گذشته تهران (هردلار ۳۰۸۰تومان) می‌توان گفت قيمت هر اصله چنار کهنسال قطع‌شده بيشتر از ۴۰۰ميليون‌تومان بوده است. بر همين اساس می‌توان گفت ارزش ريالی ۷۵ درخت که يک‌سال گذشته در اين محدوده قطع شده به بيشتر از ۳۰ميلياردتومان می‌رسد.

در اين جلسه علاوه بر موضوع خشک‌شدن و قطع‌کردن ۷۵ درخت چنار کهنسال و دلايل آن فقط در حدفاصل بين چهارراه تا ميدان وليعصر مسايل ديگری نيز مطرح شد که در ادامه آمده است. به‌عنوان مثال يکی از کارشناسان حاضر در جلسه اعلام کرد هيچ آب پاکيزه و تميزی از چهارراه وليعصر به پايين در جوی آب جاری نيست و آبی که داخل نهر وليعصر ديده می‌شود، به‌خصوص در حدفاصل چهارراه وليعصر تا جمهوری و از منيريه به پايين عمدتا فاضلاب مغازه‌ها و خانه‌های اطراف است که برای درختان اين محدوده در آينده خطرساز خواهد شد.

در همين جلسه همچنين توصيه شد به بخش‌های مختلف شهرداری تهران اعلام شود از اين پس درختان خشک‌شده محدوده خيابان وليعصر به‌جای قطع‌کردن در اختيار هنرمندان پيکرتراش گذاشته شوند تا با استفاده از تنه آنها، آثار هنری خلق کنند.

همچنين در پيشنهادی ديگر گفته شد از تنه درختان خشک‌شده به‌عنوان ستون برای کاشت و پرورش گل‌های نيلوفر و پيچک و... استفاده شود.

مشاهدات «شرق» نشان می‌دهد آمار مطرح‌شده در اين جلسه در رابطه با درختان قطع‌شده در فاصله ميان ميدان و چهارراه وليعصر به‌راحتی قابل‌تاييد است. گفتنی است بر اساس آمار آخرين سرشماری درختان خيابان وليعصر در اين حدفاصل در مجموع ۶۱۹ اصله درخت کهنسال چنار شامل ۳۵۴ اصله در سمت غربی خيابان و ۲۶۵ اصله در سمت شرقی خيابان بوده که حالا با قطع‌شدن ۷۵ اصله از آنها، تعدادشان به ۵۴۴ کاهش پيدا کرده است.

علاوه بر اين اگر شرکت بهره‌برداری مترو تهران همچنان اجازه آبياری در اين محدوده را صادر نکند بقيه اين درختان نيز در آينده‌ای نه‌چندان دور خشک خواهند شد.

همانگونه که در اين جلسه مطرح شد به‌نظر می‌رسد با توجه به طول‌کشيدن پروژه ساخت تونل‌های خط ۳ مترو تهران که بخش عمده‌ای از آن در زير خيابان وليعصر است شهروندان تهرانی بازهم در ماه‌ها و سال‌های آينده بايد شاهد خشک‌شدن تعداد بيشتری از چنارهای اين خيابان تاريخی باشند.

سابقه کاشت چنارهای خيابان وليعصر به سال ۱۳۱۸ می‌رسد. در آن تاريخ در مجموع ۲۴هزار اصله درخت چنار در دوطرف خيابان وليعصر از ميدان راه‌آهن تا ميدان تجريش کاشته شد. بااين‌حال اما پروژه‌های شهری، ساختمان‌سازی و عدم‌محافظت از اين درختان در سال‌های اخير به‌شدت از اين تعداد کم کرده است و اگر برای محافظت از اين درختان زيبا اقدامی صورت نگيرد، بدون ترديد در آينده‌ای نزديک اثری از چنار در اين خيابان بلند باقی نمی‌ماند.