۹۰‌درصد چنارهای خيابان وليعصر تا ۱۰ سال ديگر خشک می‌شوند

روزنامه بهار ـ در روزهای اخير انتشار عکس‌هايی از قطع چنارهای کهنسال در خيابان وليعصر، موجی از اعتراض را در شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌های مختلف برانگيخت. اگرچه سازمان پارک‌ها و فضای سبز تهران مدعی است که اين چنارها از قبل خشکيده بودند اما روند نابودی چنارهای طولانی‌ترين و خاطره‌انگيزترين خيابان پايتخت به چنان مرز نگران‌کننده‌ای رسيده که حتی قطع يک چنار - ولو اين‌که خشکيده باشد - موجب برانگيخته شدن شديد افکار عمومی می‌شود.

دکتر نعمت‌الله خراسانی، استاد گروه محيط‌زيست دانشکده منابع طبيعی دانشگاه تهران و عضو اتاق فکر سازمان پارک‌ها، در اين‌باره به پايگاه خبری شهر الکترونيک درباره پوک شدن و پوسيدن درختان خيابان وليعصر می‌گويد: برحسب اولويت مهم‌ترين دلايلی که برای پوک شدن و پوسيدن درختان وليعصر وجود دارد يکی برج‌سازی است و ديگر نوسازی ساختمان‌های موجود که در طول عمليات نوسازی، گچ و آهک پای درختان ريخته می‌شود يا کاميون‌هايی با وزن بسيار زياد، مصالح سنگينی را در پای آن‌ها خالی می‌کنند. آلودگی هوا و در اين چندساله و پديده ريزگردها نيز عامل بعدی است؛ چون اين آلودگی‌ها روی برگ‌ها رسوب می‌کنند و توان درخت برای جذب گازکربنيک را کاهش می‌دهند.

او ادامه می‌دهد: گاهی هم بعضی درختان تعمدا خشک می‌شوند؛ مثلا مغازه‌داران برای اين‌که تابلوی فروشگاهشان بهتر ديده‌ شود، درختان را به طرق مختلف مسموم می‌کنند. هفت هشت سال پيش ما درختان سالم را شناسايی کرديم اما يک ماه بعد متوجه شديم که بعضی‌شان کاملا خشک شده‌اند. متاسفانه با وجودکوششی که کرديم و نمونه‌برداری از آب و خاک، نتوانستيم مسموم شدن اين درختان را ثابت کنيم و فقط سازمان پارک‌ها به فروشگاه‌های آن اطراف درباره خشکاندن درختان هشدار داد.

استاد گروه محيط‌زيست دانشکده منابع طبيعی دانشگاه تهران در پاسخ به اين پرسش که آيا اين پوک شدن‌ها و پوسيدن‌ها بر اثر بيماری خاصی است؟ اظهار کرد: چنار بيماری يا آفت خاصی ندارد. وقتی شرايط برای اين درخت نامناسب می‌شود، مثلا وقتی ريشه آن‌ها آسيب می‌بيند يا آب کافی به ريشه نمی‌رسد، درخت ضعيف می‌شود و آن وقت است که بعضی آفات مثل سوسک‌های چوب‌خوار به آن هجوم می‌آورند. درباره چنارهای خيابان وليعصر بايد گفت که ضعيف شدن اين درختان بيش از همه به‌دليل بلندمرتبه‌سازی‌های اطراف است. می‌دانيم که برای ساختن يک برج گاهی زمين را ۳۰ تا ۴۰ متر گودبرداری می‌کنند. اين کار تمام رطوبت زمين اطراف را از بين می‌برد و باعث خشک شدن درختان می‌شود؛ به‌گونه‌ای که حتی آب باران و آبياری نيز نمی‌تواند رطوبت ازدست‌رفته را جبران کند. وی درباره رفع مشکلات درختان خيابان وليعصر می‌گويد: حدود ۱۰ سال پيش جلسه‌ای با حضور سازمان پارک‌ها و شهردارانی که خيابان وليعصر در محدوده شهرداری آن‌ها واقع شده، تشکيل شد. آن‌ها از ما خواستند که سه طرح ضربتی، ميان‌مدت و بلندمدت را برای حفظ چنارها آماده کنيم. طرح ضربتی ما اين بود که تمام درختان خشکيده و در معرض سقوط به‌سرعت شناسايی و قطع شوند تا هم برای مردم خطری نباشد و هم خيابان نازيبا نشود.

به گفته دکتر خراسانی، از ميدان راه‌آهن تا ميدان تجريش تقريبا ۱۸ يا ۱۹ کيلومتر فاصله است. چنارهايی که ابتدا در اين فاصله غرس شدند، ۲۴‌هزار اصله بودند اما براساس آماری که سه يا چهار سال پيش گرفتيم، متوجه شديم که تنها شش تا هفت‌هزار چنار باقی‌مانده است.

او در پاسخ به اين پرسش که با توجه به شرايط کنونی و در صورت تداوم وضع حاضر، خيابان وليعصر و چنارهايش را در ۱۰ سال آينده چگونه تصوير می‌کنيد؟ گفت: گفتنش برايم ناخوشايند است اما به نظرم با اين شرايط تا ۱۰ سال ديگر، ۸۰ تا ۹۰‌درصد درختانی که از قبل در خيابان وليعصر بوده‌اند، از بين می‌روند اما اگر از اين درختان جوان که تازه کاشته‌اند، به خوبی حفاظت کنند، تعداد قابل توجهی باقی خواهند ماند وگرنه اين‌ها نيز از بين می‌روند.