ع. پاشايی: انتشار اکثر کتاب‌هايم متوقف شده‌است

ايلنا: ع. پاشايی (مترجم و پژوهشگر) معتقد است؛ رويکردی که طی سال‌های گذشته از مميزان اداره‌ی کتاب در مقابله با کتاب‌هايش ديده است، بيشتر از عدم آگاهی و ندانستن سرچشمه می‌گرفته، نه از قانون و ضوابط نشر.

وی در گفتگو با خبرنگار ايلنا، درمورد شرايط انتشار و تجديد چاپ کتاب‌هايش اظهار داشت: مدت‌هاست که ديگر کتاب تازه‌ای از من منتشر نشده است. بخش عمده‌ای از کار من در طول فعاليت‌های پژوهشی، به تحقيق و پژوهش در حوزه‌ی بوديسم اختصاص داشته اما متاسفانه با برخوردهای غيرکارشناسی مسوولان اداره‌ی کتاب که باعث توقف انتشار و تجديد چاپ کتاب‌هايم شده، مدتی‌ست بوديسم را کنار گذاشته‌ام.

پاشايی با انتقاد به ترويجی خواندن کتاب‌های پژوهشی درمورد مکاتب، باورها و اعتقادات مردم جهان، گفت: من بارها اين مساله را تاکيد کرده‌ام اما گويا بخش‌نامه‌ای به اداره‌ی کتاب ابلاغ شده که هر نوع کتابی در حوزه‌ی بوديسم، ترويجی شناخته شده و انتشارش ممنوع است! بارها به اين مساله اعتراض کردم؛ حتی در ملاقات با مسوولان رده بالای اداره‌ی کتاب.

وی ادامه داد: به يکی از مديران اين اداره گفتم که ۵۲ سال است از بوديسم می‌نويسم (اولين مقاله‌ام در سال ۳۹ با نام «زندگانی بودا» منتشر شده)؛ يعنی عمر فعاليت‌ من در اين حوزه پژوهشی از عمر شما بيشتر است و طی اين سال‌ها نزديک ۷۰ هزار نسخه از کتاب‌های من در حوزه‌ی بودا منتشر شده. از او پرسيدم؛ آيا طی اين سال‌ها گزارش شده که حتی يک‌نفر با کتاب‌های من بودايی شده باشد!؟

اين پژوهشگر و محقق ضمن بيان اين مطلب که در سال‌های اخير آنچه ديده بيشتر نشان از عدم اگاهی داشته تا مميزی، گفت: متاسفانه مميزان ارشاد بين کار علمی و ترويج، تمييزی قائل نمی‌شوند و هر نوع تعريف و توضيحی را در حوزه‌ی بوديسم، ترويج قلمداد می‌کنند. جالب است که همين رويکرد و نگاه باعث شد طی چند سال اخير دستور بدهند مجسمه‌ی «بودای خندان» را از تمام لوکس فروشی‌ها جمع کنند، زيرا به باور آن‌ها احتمالا اين مجسمه نقش بُت را برای خانواده‌های ايرانی بازی می‌کرده و به ترويج بوديسم کمک کرده است.

وی توضيح داد: درحاليکه اين مجسمه، اصلا بودا نيست، بلکه «بُدای» (به زبان چينی) يکی از هفت خدايان اسطوره‌ای در فرهنگ آسيای شرقی بوده که بسيار مهربان است، بچه‌ها را دوست دارد، با آن‌ها بازی می‌کند و هميشه کيسه‌ای از خوراکی و هديه همراه خود دارد که آن‌ها را بين بچه‌ها تقسيم می‌کند.

پاشايی که سال‌ها مدرس دانشگاه اديان قم بوده، ضمن بيان اين مطلب که در اين دانشگاه، قفسه‌ای از مجسمه‌هايی از اين دست وجود دارد که برای آموزش به کار گرفته می‌شود، ادامه داد: بارها پيش آمده که دانشجويان و طلاب قم نسبت به مجوز نگرفتن کتاب‌های من اعتراض کرده‌اند. مثلا کتاب «سوره‌ی نيلوفر» که يکی از مهمترين متون بودايی به شمار می‌رود. طلاب و روحانيونی که سال‌ها با آن‌ها همکار بوده‌ام، به مسوولان ارشاد اعتراض کردن که چرا به اين کتاب که يک کتاب علمی-دانشگاهی است، مجوز نمی‌دهيد؟ اما مسوولان اداره کتاب تنها به بخش‌نامه‌ها و برداشت غلط خود از ترويج تکيه کرده و کار خود را موجه خواندند.

وی با اشاره به روی کار آمدن دولت جديد، اظهار داشت: من هم اميدوارم به تغيير و تحول. پيشترها محمد حسين ملايری کتابی با نام «بودا و فيلسوفان اگزيستانس» منتشر کرد که آقای روحانی (رييس جمهور کنونی) بر آن مقدمه‌ای نوشته است. جالب‌تر اينکه جناب ملايری اين کتاب را به من تقديم کرده است. بنابراين اميدوارم با رويکرد و تفکرات تازه، سوءتفاهم‌ها و اشتباهات در حوزه‌ی فرهنگ و پژوهش از بين برود.

اين مترجم و پژوهشگر درمورد فعاليت‌های اخيرش گفت: انتشار اکثر کتاب‌های من متوقف شده. تنها يک کتاب در نمايشگاه کتاب امسال تجديد چاپ شد که «راه بودا» نام دارد. در مورد کتاب جديد هم همانطور که گفتم مدت‌هاست به دليل برخورد ارشاد با کتاب‌هايم، روی بوديسم کار نمی‌کنم. اما کار سه کتاب؛ يعنی «دانشنامه هنر ژاپن»، «دانشنامه آيين بودا» و «ديکشنری بودايی» را به اتمام رسانده‌ام که اولی به دليل حجم و کيفيت تصاوير، همچنان ناشر و اسپانسری پيدا نکرده و دومی و سومی را هم ناشران با اين بهانه که ارشاد به آن‌ها مجوز نمی‌دهد، نمی‌پذيرند.