احمد رأفت - کیهان لندن
دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، دوشنبه گذشته، ۲۵ مارس ۲۰۱۹، در جریان دیدار با بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل که به واشنگتن سفر کرده بود، در اقدامی غیرمنتظره حاکمیت اسرائیل را بر بخشی از بلندی‌های جولان که در سال ۱۹۶۷ میلادی توسط این کشور اشغال شده بود، به رسمیت شناخت. اسرائیل در سال ۱۹۸۱ میلادی این بخش از جولان را به خاک خود الحاق کرد، اگرچه هیچ کشوری، غیر از ایالات متحده آمریکا، این منطقه را بخشی از خاک اسرائیل به حساب نمی‌آورد و در تمام قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد نیز از جولان به عنوان «سرزمین اشغالی» نام برده می‌شود. البته این اولین اقدام کاخ سفید در تضاد با مصوبات شورای امنیت در رابطه با اسرائیل نیست. در دسامبر ۲۰۱۷ نیز دونالد ترامپ با تصمیم خود مبنی بر به رسمیت شناختن اورشلیم یا «بیت‌المقدس» به عنوان پایتخت اسرائیل، یکی دیگر از مصوبات شورای امنیت را نادیده گرفته بود.
شورای امنیت سازمان ملل متحد، در نشستی که چهارشنبه ۲۷ مارس به درخواست حکومت بشار اسد برگزار کرد، این تصمیم آمریکا را متضاد با قطعنامه مصوب ۱۹۸۱ خود خواند. چهارده کشور دیگری که در این شورا عضویت دارند، هیچکدام از این تصمیم دولت آمریکا حمایت نکردند. اتحادیه اروپا نیز در بیانیه‌ای ضمن تکرار این امر که «اروپا هیچکدام از سرزمین‌های الحاقی به اسرائیل پس از سال ۱۹۶۷ میلادی، از جمله بخشی از جولان، را به رسمیت نمی‌شناسد»، صحبت از «تاثیرات منفی به رسمیت شناختن حاکمیت اسرائیل بر سرزمینی اشغالی» کرده و نگرانی خود را «نسبت به عواقب منفی آن بر منطقه» بیان کرد. البته نماینده بریتانیا در شورای امنیت در اشاره به شکایت دولت بشار اسد به این شورا می‌گوید «کشوری که ۸ سال است با دامن زدن به یک جنگ داخلی کلیه مصوبات شورای امنیت را نادیده گرفته و رهبر آن متهم به جنایت علیه بشریت است، در موقعیتی برای اعتراض به دیگر کشورها قرار ندارد.» کشورهای عربی حوزه جنوبی خلیج فارس نیز در بیانیه مشترکی از این تصمیم دونالد ترامپ انتقاد کردند و گفتند «جولان در تمامیت خود خاکی عربی بوده و خواهد ماند.»
حملات نظامی اسرائیل ادامه دارند
۲۴ ساعت پس از به رسمیت شناختن حاکمیت اسرائیل بر بخشی از بلندی‌های جولان توسط کاخ سفید، جنگنده‌های نظامی اسرائیلی بار دیگر مناطقی را در حومه شهر حلب در سوریه بمباران کردند. گروه موسوم به «ناظران حقوق بشر سوریه» اعلام کرد منطقه‌ای که توسط جنگنده‌های اسرائیلی بمباران شده در اختیار نظامیان جمهوری اسلامی قرار داشت. دیگر منابع خبری در تائید این خبر می‌افزایند پایگاهی که توسط اسرائیلی‌ها بمباران شد یک انبار بزرگ تسلیحات و تدارکات متعلق به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و شبه‌نظامیان تحت حمایت نیروهای قدس بوده است. پنجشنبه ۲۸ مارس جنگنده‌های اسرائیلی فرودگاه نیرب در حومه حلب را نیز که مورد استفاده نظامیان جمهوری اسلامی بوده، مورد حمله قرار دادند. نیرب دومین فرودگاه سوری مورد استفاده سپاه پاسداران است که در ۱۲ ماه گذشته توسط اسرائیل بمباران شده است.
اعتراض‌ها علیه تصمیم کاخ سفید مبنی بر به رسمیت شناختن حاکمیت اسرائیل بر بخشی از بلندی‌ها جولان، تا کنون در سطح بیانیه‌هایی بوده است که انتشار آنها بدیهی و قابل انتظار بود. حضور رو به افزایش نیروهای وابسته به جمهوری اسلامی در سوریه و به ویژه در منطقه جولان سوریه، تنها نگرانی اسرائیل نیست. کشورهای عربی و غربی نیز نگران حضور نظامی جمهوری اسلامی در سوریه هستند. سخنان اخیر محمدعلی جعفری، که در گفتگو با دوهفته‌نامه سروش تهران گفته است «جمهوری اسلامی یکصد هزار نیروی مردمی را در سوریه سازماندهی کرد که مقابل داعش و جبهه النصره مقاومت کنند و با عارضان سوری بجنگند» بدون شک بر این نگرانی‌ها افزوده است.
نگرانی از حضور نظامی تهران
فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در همین گفتگو صحبت از سازماندهی صد هزار نفر دیگر در عراق می‌کند و می‌گوید «وظیفه ما است که تجربه‌ها را در اختیار آنها قرار دهیم و برخی از نیروها برای انتقال تجربه‌ها نیز رفتند.» خبر کشیدن شاهراهی که ایران را از طریق عراق و سوریه به لبنان متصل می‌کند و در صورت تحقق می‌تواند به «اتوبان تسلیحاتی» برای انتقال موشک و دیگر تسلیحات به حزب‌الله مورد استفاده قرار گیرد، یکی دیگر از عواملی است که به نگرانی‌های کشورهای عربی و جهان در رابطه با نقش جمهوری اسلامی اسلامی در منطقه افزوده است.
بر پایه اطلاعاتی که در اختیار کیهان لندن قرار گرفته است، حضور نیروهای جمهوری اسلامی در بلندی‌های جولان، در نزدیکی مرز اسرائیل، در ماه‌های اخیر افزایش قابل توجهی داشته و از نظر کیفی نیز سازماندهی بهتری یافته است. فرماندهی این نیروها در جولان اخیرا به یکی از فرماندهان باسابقه حزب‌الله لبنان، که قبلا در عراق نیز فعالیت داشته، واگذار شده است. موسی عباس دقدوق، که با نام ابوحسین سجاد نیز شناخته شده است، نامی آشنا برای نیروهای نظامی و امنیتی کشورهای خاورمیانه و آمریکا است. ابوحسین، ۲۰ ژانویه ۲۰۰۷ میلادی در حمله‌ای به تفنگداران دریایی آمریکا در بصره، که منجر به کشته شدن پنج تن از این نظامیان شد، حضور داشت و فرماندهی آن را عهده‌ار بود. ابوحسین در پیامد این حمله توسط نیروهای آمریکایی همراه با غیس الخزعلی، رهبر عصائب اهل‌حق، دستگیر شد، ولی در سال ۲۰۱۲ هر دو به حکم دادگاهی در عراق آزاد شدند.
ابوحسین سجاد پس از آزادی از زندان به لبنان بازگشت و از او مدتی خبری نبود تا در سال ۲۰۱۶ به حضور او در سوریه اشاره شد. وظیفه این فرمانده نظامی حزب‌الله، که از نزدیک با سپاه قدس همکاری دارد، سازماندهی نیروهای هوادار جمهوری اسلامی در منطقه جولان است. نیروهای امنیتی اسرائیل و چند کشور اروپایی معتقدند او در حال حاضر بیش از هزار نفر شبه‌نظامی را که عمدتا جوانان سوری منطقه جولان هستند توانسته جذب کرده و آموزش نظامی دهد. البته ابوحسین سجاد پس از حملات اخیر اسرائیل به برخی از مناطق جولان، مرکز فرماندهی «نیروهای مردمی» را از این بلندی‌ها به جنوب بیروت، در نزدیکی فرودگاه بین‌المللی پایتخت لبنان منتقل ساخته است.
ابوحسین سجاد که از سال ۲۰۰۶ میلادی، زمانی که از سوی حزب‌الله به عراق اعزام شد، از نزدیک با نیروهای قدس همکاری دارد، یکی از نزدیک‌ترین فرماندهان لبنانی به قاسم سلیمانی است و به گفته برخی منابع در بیروت از اعتماد کامل او برخوردار است. وبسایت «بغداد پست» به نقل از منابع امنیتی اسرائیلی می‌نویسد « ابوحسین تهدیدی جدی برای امنیت اسرائیل است زیرا نه تنها دارای تجربه نظامی بسیار بالایی در زمینه سازماندهی نیروهای شبه‌نظامی است، بلکه می‌تواند امکانات بسیاری را مستقیم از ایران و سپاه دریافت کند». روزنامه ایتالیایی لااستامپا، به نقل از منابع امنیتی اسرائیل در همین رابطه می‌افزاید «نیروهای تحت فرماندهی موسی عباس دقدوق برای استفاده از موشک‌هایی که جمهوری اسلامی برای حزب‌الله به لنبان فرستاده است و به آسانی می توانند به جولان منتقل شوند، دوره دیده‌اند.»
البته بنیامین نتانیاهو که در این روزها به دنبال رأی برای انتخابات پارلمانی ۹ آوریل است، باردیگر تاکید کرد که «اسرائیل اجازه نخواهد داد جمهوری اسلامی با تثبیت حضور نظامی‌اش در سوریه و ایحاد راهروی زمینی بین تهران و بیروت، تجهیزات نظامی جدیدی به دست حزب‌الله لبنان برساند.»
